Татар халык уеннары

Татар халык уены – уйлау сәләтен, спорт тәҗрибәсен берьюлы таләп итүче татарлар арасында таралаган уеннар.

Бүгенге фәндә уеннарны төркемләүдә В. Всеволодский-Гернгросс классификациясе гамәлдә йөри. Әлеге төркемләүдә уеннарны драматик, спорт һәм орнаменталь (җырлы-биюле) уен типларына бүләләр.

• Хәрәкәтле уеннар (балалар уеннары)
• Өстәл уеннары (сенет, чаупар, домино, карта, шашка, лото һ.б.)
• Логик уеннар (эрудит, балда һ.б.)
• Спорт уеннары(хоккей, футбол, бейсбол, биатлон һ.б.)
• Кичке уеннар (аулак өй, сигезле, йөзек салыш, җырлы-биюле һ.б.)
• Сүзле уен ( тизәйткеч, санамыш, табышмак һ.б.)

Татар халык уеннары исемлеге

Җырлы-биюле уеннар

1. Ак калач (уен)
2. Ак тирәк
3. Алдыр чишмә тамчылый
4. Ахшару
5. Ачык авыз (уен)

Драма уеннары

1. Ак аю (уен)
2. Аксак мәче
3. Аксак тәкә
4. Алырмын кош
5. Аксак төлке
6. Ат карагы (уен)
7. Бай һәм ярлы
8. Буяу сатыш

Зиһен сынаш уеннары

1. Астан хәбәр, өстен ал
2. Ашханә (уен)
3. Без дә
4. Бозау аягы (уен)
5. Ватык телефон

Хәрәкәтле уеннар

1. Алпавытын өйдәме
2. Алтын капка (уен)
3. Ас (уен)
4. Атака (уен)
5. Аучылар һәм төлкеләр
6. Ашык (бишташ)
7. Аҗдаһа белән ерткычлар

1. Багана (уен)
2. Бай белән ялчы
3. Бау сикереш
4. Баулы түгәрәк
5. Без солылар чәчәбез
6. Бетмәс куян
7. Борчак чәчеш
8. Бу дустың белән күреш
9. Букет (уен)
10. Буш урынлы
11. Бүкәнле
12. Бүре һәм сарыклар
13. Бүрәнә өстендә көрәш
14. Ватык диван
15. Габдулла, Гөлбану
16. Гөлбаһар әби
17. Диңгез дулкынлана
18. Дуслар, тары чәчтек без
19. Дәшмә, сөйләшмә
20. Ефәк сатучы
21. Ефәк элдем читәнгә
22. Запаслы (уен)
23. Зимчәчәк
24. Зәлидә
25. Зәңгәт белән таш ату
26. Ике аккош
27. Ике сукыр
28. Ике урамлы
29. Индеецлар биюе (уен)
30. Исем табыш
31. Итче белән сарыклар
32. Ишәк сатыш
33. Йомырка (уен)
34. Йомырка отышлы
35. Йомыркалы
36. Йон өрү (уен)
37. Йөзек салыш
38. Йөзек яшереш
39. Йөри падишаһ
40. Кабыргалы-камчылы
41. Казларым, кайтыгыз
42. Кала алу
43. Кап та коп
44. Каравылчы (уен)
45. Каравылчылар һәм куяннар
46. Карга, карга
47. Качышлы
48. Качышлы-табышлы
49. Кем алдан өлгерә?
50. Кем кирәк
51. Кемдә яшерелгән
52. Кемнең йорты
53. Колынлы
54. Ком калач
55. Корткаяк
56. Кул бәйләш
57. Куләсә сугу
58. Кунаклар (уен)
59. Курчак (уен)
60. Курчак сатыш (уен)
61. Курчаклар һәм карак (уен)
62. Куянкай
63. Кылычлы
64. Кырчын (уен)
65. Кысла (уен)
66. Күз кысыш (уен)
67. Күктә, күктә ниләр бар
68. Күмәк язу
69. Күрсәт әле, Габдулла
70. Күрше бабай
71. Кәбестә (балалар уены)
72. Кәбестә (уен)
73. Кәвешче (уен)
74. Кәрия-Зәкәрия
75. Кәшәкә (уен)
76. Кәҗә (уен)
77. Кәҗәле
78. Көлдереш
79. Көн-төн
80. Көчле елан
81. Лакей (уен)
82. Май чүлмәге (уен)
83. Мияу-мияу, нинди төс
84. Миңлебай (уен)
85. Мышилар
86. Мәкаль әйтеш
87. Мәкләр (уен)
88. Мәсьәлә чишү (уен)
89. Мәчет карт тәкәле уены
90. Мөгез-мөгез
91. Наза
92. Нардуган (уен)
93. Очты, очты
94. Патша (уен)
95. Песием-песием
96. Почта (уен)
97. Пәке уены
98. Сабантуй (уен)
99. Саклан (уен)
100. Самавыр (уен)
101. Син йөгер
102. Стоп, колокол
103. Сукыр тәкә
104. Сыбызгы (уен)
105. Сыер сатыш
106. Сәвәнәй әби (уен)
107. Сәяхәтче (уен)
108. Так каравыл
109. Там, там, тамчы, там
110. Тасма тартыш
111. Терсәкле
112. Тимербай (уен)
113. Токмач (уен)
114. Торма тартыш
115. Тукран (уен)
116. Тукран бабай карчыгы (уен)
117. Туп йөртеш
118. Туплы ике урам
119. Тыркын («Класс»лар)
120. Тычкан белән песи
121. Түбәтәй алыш
122. Түгәрәктәге туп
123. Түшәм санау
124. Төенчек (уен)
125. Төлке белән тавыклар
126. Убыр әби (уен)
127. Убырлы карчык (уен)
128. Угры белән тугры (уен)
129. Уклаулы
130. Укытучылы
131. Унике таяклы
132. Утыр, утыр, Мәликә
133. Хан (уен)
134. Хан юлы
135. Хапый бабай кыз сорый
136. Хат ташучы (уен)
137. Чабата (уен)
138. Чайка (уен)
139. Чапкы (уен)
140. Черта (уен)
141. Чикерткәле
142. Чиналы
143. Чокыр-туп
144. Чык, йөгер
145. Чыпчык (уен)
146. Чүлмәк сатыш
147. Чәч табу
148. Шалкан (уен)
149. Шамакай (уен)
150. Шар сугу
151. Штандр (уен)
152. Шуннан соң ничек
153. Эзләп тап
154. Энә, җеп, төен (уен)
155. Этле-тиенле
156. Юлчы бабай
157. Ябалак (уен)
158. Яр-су
159. Яулык алыш
160. Яулык бирешле
161. Яулык салыш
162. Яшелчәләр (уен)
163. Яшерен туп
164. Яшерәм яулык
165. Җан алышлы
166. Җебегән (уен)
167. Җиз бүкән
168. Җир алыш
169. Җырлый торган өстәл
170. Үлгән туп
171. Үрдәк атыш
172. Үтерешле
173. Әби һәм карак
174. Әби, ач
175. Әбәк
176. Әйлән би, сәйлән би
177. Әйт, күгәрчен
178. Әлмәндерек
179. Әпәй (уен)
180. Әсир алыш
181. Әңгел белән шайтан

Чыганаклар

Татар балалар фольклоры./Төзүчесе Рәшит Ягъфәров. - Казан: «Раннур» нәшрияты, 1999.