Шалкан (уен)
Шалкан — татар халык уены.
| Шалкан | |
|---|---|
 | |
| күп | |
| түбән | |
Уйнау тәртибе үзгәртү
Балалар кулга-кул тотынып түгәрәккә басалар. Бер физик яктан көчлерәк бала уртада кала. Ул «шалкан» була. Калганнары түгәрәк буенча хәрәкәт итеп җырлыйлар. Җырларның эчтәлеге түгәрәк уртасында хәрәкәт белән гәүдәләндерелә.
- Бабай шалкан утырта,
- Шалкан үсә, зур була.
- Зур була, бик зур була,
- Бабай йолкырга килә («бабай» килә)
- Тарта бабай шалканны,
- Ала алмый суырып («шалкан» ның биленнән алып тарта).
- Чакыра ул ярдәмгә
- Әбине шунда күреп («әби»не чакыра һ. б.).
- Әби тота бабайны,
- Бабай тота шалканны,
- Икәүләп тирләп-пешеп
- Менә тарталар инде.
- Тарталар, әй, тарталар,
- Ала алмыйлар суырып,
- Чакыра әби ярдәмгә
- Малаен шунда күреп.
- Малай тота әбине,
- Әби тота шалканны,
- Менә тарталар инде.
- Тарталар, әй, тарталар,
- Ала алмыйлар суырып.
- Чакыра малай маэмайны,
- Ярдәмгә шунда күреп.
- Маэмай тота малайны,
- Малай тота әбине,
- Әби тота бабайны,
- Бабай тота шалканны.
- Тарталар, әй, тарталар,
- Ала алмыйлар суырып.
- Чакыра маэмай мәчене
- Ярдәмгә шунда күреп.
- Мәче тота маэмайны.
- Маэмай тота малайны.
- Малай тота әбине,
- Әби тота бабайны.
- Бабай тота шалканны,
- Менә тарталар инде.
- Ала алмагач суырып,
- Чакыра мәче тычканны.
- Тычкан мәчене тотып,
- Мәче маэмайны тотып,
- Маэмай малайны тотып,
- Малай әбине тотып,
- Әби бабайны тотып,
- Бабай шалканны тотып,
- Тарттылар, әй, тарттылар,
- Чыгардылар йолкып.
Шалканны йолкып чыгаргач, егылып киткән кебек кыланалар. Уен шуның белән тәмам була.
Чыганаклар үзгәртү
- Татар балалар фольклоры./Төзүчесе Рәшит Ягъфәров. — Казан: «Раннур» нәшрияты, 1999.