Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты

Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты (ТДГПУ, рус. Татарский государственный гуманитарно-педагогический университет) — Россиянең иң борынгы университетларның берсе. 2011 елдан башлап Казан (Идел буе) федераль университетының бер өлеше булып тора.

Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты
Нигезләнү датасы	1876
Рәсми исем	Казанский учительский институт, Казанский педагогический институт, Высший институт народного образования, Казанский педагогический институт, Восточно-педагогический институт, Татарский педагогический институт, Казанский государственный педагогический институт, Казанский государственный педагогический университет һәм Татарский государственный гуманитарно-педагогический университет
Дәүләт	Россия
Штаб-фатирының урнашуы	Татарстан урамы, Россия
Рәсми веб-сайт	kpfu.ru/math/history/istoriya/teaching
Оешма хезмәткәрләре өчен төркем	Төркем:Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты укытучылары[d]
Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Викиҗыентыкта

Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты

Элеккеге исем	Казан дәүләт педагогика университеты, Казан дәүләт педагогика институты, Шәрекъ педагогика институты
Эшләү еллары	1876 ел–2011 ел
Ректор	Рәдиф Җамалетдинов
Урынлашу
Сайт	tggpu.ru/tt

Факультетларда көндезге һәм читтән торып уку бүлекләрендә 14 меңнән артык студент белем ала.

Тарих

Казан дәүләт педагогика институты (1934-1994 еллар)

Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Россиянең иң өлкән югары уку йортларының берсе булган Казан дәүләт педагогика университеты базасында ачыла. Педуниверситетның башлангычы – 1876 елда Мәскәү һәм Санкт-Петербургдан соң ачылган Казан укытучылар институты. Шуннан соң аның исеме үзгәреп тора:

• Казан укытучылар институты (1918 ел);
• Көнчыгыш педагогия институты (1922 ел);
• Татар педагогия институты (1931 ел);
• Казан дәүләт педагогия институты (1934 ел);
• Казан дәүләт педагогика университеты (1994 ел);
• Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты (2005 ел).

1922 елда, укытучылар институтын, КДУның җәмгыяви фәннәр факультеларын кушу юлы белән Шәрык педагогия институты оештырыла. Институтны дүрт бүлек тәшкил иткән: физика-математика, биология-география, тел-тарих һәм шәрык белеме бүлекләре.

Шәхесләр

Ректорлар

• 1876-... — ...
• ...-... — ...
• ...-2011 — Рәдиф Җамалетдинов

Укытучылар

Шулай ук карагыз: Төркем:Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты укытучылары.

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

туу датасы	Исем	әлма-матер	һөнәр төре	Викиҗыентыктагы төркем	үлем датасы
1857-04-07 1857-04-19	Василий Богородицкий	Казан (Идел буе) федераль университеты Казан Император университеты	дияликтулыг телбелгеч		1941-12-23
1870-09-22	Николай Ашмарин	Лазарев көнчыгыш телләре институты	телбелгеч lexicographer язучы		1933-08-26
1882-08-20	Нургали Надиев		укытучы педагог	Nurgali Nadeev	1940-06-21
1883-12-02 1883-12-14	Мөхәммәтхан Фазлуллин		галим	Muhamethan Fazlullin	1964-02-16
1885	Габдулла Шөнаси	«Мөхәммәдия» мәдрәсәсе			1938-11-03
1886-03-27	Вадим Кондаков	Казан (Идел буе) федераль университеты	географ педагог университет профессоры		1959-05-25
1887-12-20	Шиһап Рамазанов	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты	галим		1948-10-25
1892-08-05 1892-07-24	Борис Болгарский	Казан (Идел буе) федераль университеты			1980-04-03
1893	Мирсәет Сафин	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты	генетик		1937-09-15
1894-11-17	Латыйф Җәләй		төркиятче		1966
1896	Валентин Дитякин	Казан (Идел буе) федераль университеты	галим		1956
1896-12-29	Галимҗан Шәрәф	Казан (Идел буе) федераль университеты	сәясәтче	Galimzhan Sharaf	1950-01-13
1897-07-14 1897	Галимҗан Нигъмәти	И.В. Сталин исемендәге Көнчыгыш хезмәт ияләренең коммунистик университеты All-Union Institute of Journalism	әдәбият белгече әдәби тәнкыйтьче университет профессоры		1938-11-04 1938
1899-08-16	Михаил Корбут	Казан (Идел буе) федераль университеты	тарихчы		1937-08-01
1901	Николай Эльвов	Всесоюзный коммунистический сельскохозяйственный университет имени Я. М. Свердлова Кызыл профессура институты	тарихчы		1937-09-15
1902	Фёдор Медведев		мөгаллим		1937-08-01
1913-08-12	Һарун Салихов	Казан (Идел буе) федераль университеты	математик		1971-10-22
1919-01-02	Суфия Юлмәтова	Мәскәү дәүләт университетының филология факультеты	галим		No/unknown value
1921-02-09	Лия Шакирыва	Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты	галим		2015-07-29
1922-11-12	Ефим Бушканец	Казан (Идел буе) федераль университеты	әдәбият белгече филолог өлкәне өйрәнүче		1988-11-16
1923-11-09	Анатолий Кирсанов	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты			2010-07-20
1925-06-08	Зөһрә Вәлиуллина		мөгаллим		2011
1926-02-27	Халит Кумысников	Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС	тиятыр белгече		2008-05-12
1927-02-14	Мәхмүт Әхмәтҗанов	Казан (Идел буе) федераль университеты	укытучы журналист язучы		2010-04-04
1927-08-03	Равил Балтанов	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты	социолог		1998-04-20
1935-11-18	Кәрим Долотказин	Казан (Идел буе) федераль университеты	доцент		2022-09-06
1936	Илдархан Галәветдинов	Минзәлә педагогика көллияте Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты	математик университет профессоры
1936-07-24	Пётр Старостин	Мари дәүләт педагогия университеты			2012-07-03
1938-07-22	Тәлгать Галиуллин	Казан (Идел буе) федераль университеты	университет профессоры язучы әдәбият белгече	Talgat Galiullin
1940-03-25	Валентин Андреев	Казан (Идел буе) федераль университеты	галим		2015-04-22
1940-06-23	Измаил Шәрифҗанов	Томск дәүләт университеты	тарихчы университет профессоры		2024-03-19
1941-03-21	Фоат Галимуллин	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Казан (Идел буе) федераль университеты	университет профессоры әдәбият белгече әдәби тәнкыйтьче	Foat Galimullin
1942-01-01	Иршад Гафаров	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты
1948-07-30	Нәҗип Исмәгыйлев	Казан (Идел буе) федераль университеты Remote Public University of Arts	хаттат әдәбият белгече	Nazhip Nakkash
1949-08-04	Илдар Ваһапов	Казан (Идел буе) федераль университеты	галим
1951-01-10	Гаптрәүф Нуриев	Казан дәүләт мәдәният институты Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС	мөгаллим reciter филолог	Gaptrauf Nuriev
1951-04-07	Өммегөлсем Ардаширова	Башкорт дәүләт университеты	галим
1955-11-09	Әлфия Галләмова	Казан (Идел буе) федераль университеты	тарихчы мөгаллим	Alfiya Gallyamova
1959-02-24	Фәрит Вәлиуллин	Казан сынлы сәнгать укуханәсе Мәскәү дәүләт академия сәнгать институты	рәссам	Farit Valiullin
1969-04-12	Әлфия Галимуллина	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты	әдәбият белгече әдәби тәнкыйтьче мөгаллим	Alfiya Galimullina
1972-03-21	Миләүшә Хәбетдинова	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты	әдәбият белгече мөгаллим әдәби тәнкыйтьче
	Степан Батищев		фәлсәфәче		1969-11-16

Тәмамлаучылар

Шулай ук карагыз: Төркем:Татар дәүләт гуманитар-педагогика университетын тәмамлаучылар.

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

туу датасы	Исем	һөнәр төре	эш урыны	Викиҗыентыктагы төркем	үлем датасы
1873-12-17	Павел Аникин (1873)	сәясәтче	Мәскәү дәүләт педагогика университеты	Anikin Pavel Alexeevich	1938-04-21
1875-12-12	Николай Окулов (депутат)	сәясәтче			No/unknown value
1878	Mikhail Bogdanov	сәясәтче этнолог			1919
1878-12-29	Василий Серов	сәясәтче		Serov Vasiliy Matveevich	1918-09-04
1883-01	Игнатий Митюк	укытучы мөхәррир язучы-документалист мәгърифәтче			1939-07
1886-06-01 1886-06-13	Фёдор Советкин	педагог			1967-06-28
1887-12-20	Шиһап Рамазанов	галим	Казан (Идел буе) федераль университеты Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты		1948-10-25
1893	Мирсәет Сафин	генетик	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты		1937-09-15
1897-03-11	Носон-Бер Векслин	географ	Казан (Идел буе) федераль университеты		1942-10-17
1897-06-13	Заһидә Тинчурина	актёр мөгаллим	Казан авиация-техника көллияте Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры	Zakhida Tinchurina	1988-08-13
1901-06-13	Маһинур Фәйзуллина	университет профессоры
1902	Исаак Скворцов				No/unknown value
1903	Филимон Сазонов				No/unknown value
1903	Александр Григорьев		Казан керәшен педагогия техникумы Тел, әдәбият һәм сәнгать институты		1948
1903-03-01	Тимофей Григорьев	галим	И. Я. Яковлев исемендәге Чуаш дәүләт педагогика университеты		1984-05-19
1904-12-20 1903-12-20 1904	Евгения Гинзбург	журналист язучы	Казан (Идел буе) федераль университеты	Yevgenia Ginzburg	1977-05-25
1905-03-12	Абдулла Әхмәт	журналист			1976-10-28
1905-04-08	Игорь Ингвар				1993-02-08
1905-06-11 1905-06-24	Владимир Хвостов	тарихчы университет профессоры баш мөхәррир	Мәскәү индустрия-педагогия институты Смоленск дәүләт университеты Мәскәү фәлсәфә, әдәбият һәм тарих институты МДУ тарих факультеты РФ ЭЭМ дипломатия академиясе ССРБ чит ил эшләре министрлыгы СБКФ ҮК каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясе International Life ССҖБ ФА тарих институты		1972-03-09
1905-08-31	Фөдор Зигмунд				1977-05-11
1906	Хәмит Кави	язучы			1944-08-15
1906-02-13	Галим Рәбков		Социализм юлы «Ватаным Татарстан»		1977-08-01
1906-05-11	Дьяконов, Владимир Михайлович		Татарстан Республикасының милли музее		1984-10-02
1906-12-04 1906-11-21	Михаил Макаров (1906)	укытучы	И. Я. Яковлев исемендәге Чуаш дәүләт педагогика университеты		1969-12-18
1907	Поздин Иван Михайлович	биолог	Институт развития образования Республики Татарстан		1937-08-01
1907-01-23	Ефрем Еллиев	язучы			1942-11-01
1907-04-15	Гази Кашшаф			Gazi Kashshaf	1975-12-09
1907-09-29	Pawieł Jermoszyn	дипломат	Казан (Идел буе) федераль университеты ССРБ чит ил эшләре министрлыгы		1989
1908-04-03 1908-04-21 1908	Georgy Ergis	фольклорчы телбелгеч ethnographer	Institute for Humanitarian Research and North Indigenous Peoples Problems		1968-06-09 1968
1908-05-21	Хатыйп Госман	галим	Казан (Идел буе) федераль университеты	Khatib Usmanov	1992-01-12
1909-12-11	Габдулла Шамуков	актёр	Казан театр укуханәсе	Gabdulla Shamukov	1981-12-21
1910	Миңлегөл Җәләева	укытучы			No/unknown value
1910-02-21	Анатолий Айзенворт	язучы тәрҗемәче журналист мөгаллим	Мари дәүләт педагогия университеты		1942-12-25
1910-09-15	Стихван Шаулы	язучы шагыйрь тәрҗемәче			1976-02-15
1910-12-12	Мәрьям Бикбулатова				1990-06-04
1911	Василий Муравьёв	укытучы директор	Затон мәктәбе		1991
1911-01-16	Александр Бендецкий	тәрҗемәче язучы навилис			1943-05-01
1911-12-25	Александр Калган	шагыйрь тәрҗемәче мөхәррир язучы			1988-11-19
1912-12-15	Рәшит Нәҗметдинев	шаһматчы шашис		Rashid Nezhmetdinov	1974-06-03
1913-11-07	Лотфулла Мусин				1997
1914-03-29	Рәмзия Вәлитова	укытучы	Арча педагогика көллияте		2002-10-22
1914-10-13	Ello Säärits	әдәбият белгече фольклорчы			2005-07-19
1915-12-15	Мөсәллия Хәйруллина	галим	Башкорт дәүләт университеты		2008
1916-02-25	Фатыйх Ибраһимов	журналист			1995-01-20
1919-12-12	Локман Бадыйкшан	журналист
1921-08-04	Антонина Усова	галим университет профессоры	Көньяк Урал дәүләт педагогика һәм гуманитар фәннәр университеты		2014-08-08
1922-06-01	Морзаһит Вәлиев				1993-01-03
1922-06-29	Тәкыя Шәрипова	укытучы шагыйрь			2013
1923-01-06	Үзбәк Байчура				1996-03-13
1923-11-09	Анатолий Кирсанов		Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Казан милли тикшеренү технология университеты		2010-07-20
1923-11-18	Ефим Черняк	тарихчы scholar of English университет профессоры	ССҖБ ФА тарих институты		2013
1924	Илгизәр Тимершин	укытучы
1924-11-12	Наҗия Борһанова		Тел, әдәбият һәм сәнгать институты		2001
1926-02-10	Валентин Беркутов				2015-11-28
1927-05-16	Рөстәм Башкуров				1967-04-05
1927-08-03	Равил Балтанов	социолог	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты		1998-04-20
1927-09-08	Габделхәй Әхәтов	телбелгеч төркиятче шәркыятьче университет профессоры	Башкорт дәүләт университеты	Gabdulkhay Akhatov	1986-11-25
1928-01-13	Гөлшат Зәйнашева	шагыйрь язучы			2005-04-01
1928-02-05	Гөлчәчәк Галиева	язучы			2014-05-11
1928-03-01	Сәимә Ибраһимова
1928-03-15	Фатыйма Ибраһимова
1928-04-30	Әнвәр Фәезов	фәлсәфәче	И. Н. Ульянов исемендәге Чуаш дәүләт университеты		2011-06-14
1928-06-12	Нур Гыйззәтуллин		12 нче мәктәп
1929-03-10	Рәфгать Сафиуллин				1995-02-13
1929-03-20	Сәләм Алишев	тарихчы			2015-06-23
1929-05-15	Азат Җәлалов				2004-06-09
1930-01-19	Бакый Зыятдинов	мәктәп директоры	Себер тракты тарихы һәм Муса Җәлил музее		2014-01-22
1930-12-01	Мөхәммәт Мәһдиев	язучы		Muhammad Magdeev	1995-06-14
1931	Әхмәдулла Әхмәтгалиев	укытучы			2005
1931-09-18	Миңлебаев Руфил Гафар улы	ботаник эколог
1931-10-02	Суфиян Сафуанов	галим тәнкыйтьче	Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты		2009-11-30
1932-12-23	Газиз Мөхәммәтшин	язучы
1933-04-22	Марат Әмирханов	язучы	«Ватаным Татарстан» Сөембикә (журнал)	Marat Amirhanov
1934-05-01	Мөҗип Низамиев				2012-01-15
1935-01-08	Василий Седугин	өлкәне өйрәнүче	Novomoskovsk Institute of the D. Mendeleev University of Chemical Technology		2013-09-12
1935-02-07	Хәниф Хөснуллин	мәктәп директоры surveyor төзүче	Якты юл		1994-10-07
1935-02-07	Мәгъсүм Гәрәев	язучы
1935-08-05	Мәдинә Маликова	язучы
1935-10-24	Ләбиб Айтуганов	музыкачы
1936	Илдархан Галәветдинов	математик университет профессоры	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты
1936-04-14	Динә Вәлиева	сәнгать белгече	Тел, әдәбият һәм сәнгать институты ТР дәүләт сынлы сәнгать музее	Dina Valeeva
1936-12-25	Илдус Сәгъдиев	mathematics teacher	Арча педагогика көллияте
1937-03-14	Равил Фәхретдинов	галим		Ravil Fakhrutdinov	2014-03-10
1937-03-23	Васил Гайфуллин
1938-01-24	Анатоли Иванов				2015-01-20
1938-09-02	Гүзәл Мөхәммәтҗанова	галим		Guzel Mukhametzyanova	2013-10-15
1939-02-11	Орест Маркиянов	галим	И. Н. Ульянов исемендәге Чуаш дәүләт университеты		2013-01-21
1939-05-23	Габделвахит Баһаветдинов	сәясәтче РФ Дәүләт думасы депутаты		Gabdulvahit Bagautdinov
1939-10-27	Рәшит Исламшин
1940-02-01	Владимир Житлов	тренер кылычбаз		Vladimir Zhitlov	2019-04-14
1940-02-08	Мәхмүт Газизов	укытучы шагыйрь			2013-09-14
1940-10-02	Булат Галиев	фәлсәфәче		Bulat Galeev	2009-01-06
1941-01-01	Нелла Прусс	университет профессоры	Казан милли тикшеренү технология университеты ТИСБИ
1941-03-21	Фоат Галимуллин	университет профессоры әдәбият белгече әдәби тәнкыйтьче	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Казан (Идел буе) федераль университеты	Foat Galimullin
1941-05-01	Венер Сәлимов
1942-01-01	Иршад Гафаров		Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты
1942-02-20	Пурхи Ахван	тәрҗемәче шагыйрь язучы
1943-02-17	Рәгъде Халитов	баянчы
1943-10-28	Вәсимә Хәйруллина	балалар язучысы
1945-04-07	Зөфәр Бохараев				2023-10-08
1946-01-09	Равил Әмирхан	тарихчы			2006-09-02
1947	Алмас Гыймаев	композитор
1947-04-26	Рафаил Газизов	язучы мәктәп директоры
1949-11-05	Камәрия Хәмидуллина	педагог mathematics teacher
1949-11-07	Лилия Гыймаева
1951-08-01	Фаяз Хуҗин	археолог	Альфред Халиков исемендәге Археология институты	Fayaz Huzin
1952-03-21	Геннадий Макаров	фольклорчы музыка белгече ethnographer композитор	Казан дәүләт консерваториясе Казан дәүләт мәдәният институты Татарстан Республикасы Фәннәр академиясенең Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты Тел, әдәбият һәм сәнгать институты	Gennady Mikhaylovich Makarov
1952-12-01	Фидания Камалова	укытучы
1953-03-17	Чулпан Харисова	бала караучы
1954-05-09	Борис Гафуров	директор мәктәп директоры мәктәп укытучысы head of municipality
1954-07-07	Илгиз Закиров	композитор баянчы җырчы	«Энергетик» мәдәният сарае
1955-04-15	Александр Владимирович Глузман	укытучы психолог галим	Башкорт дәүләт университетының Стәрлетамак филиалы Таврия милли университеты Crimean Humanitarian University
1955-07-01	Лүдмила Казанцева
1955-09-26	Рүзәлин Бакыев
1957-03-23	Анатолий Васильев	укытучы
1958-09-03	Элбрус Баянов
1958-11-22	Кадрия Идрисова
1959-06-20	Рухия Ахунҗанова	язучы
1961-01-21	Иван Егоров (эшкуар)	эшкуар
1961-06-18	Зиннур Хөснияр	язучы мөхәррир	Ялкын «Татарстан» радиосы Татарстан китап нәшрияты
1962-04-20	Сания Әхмәтҗанова	педагог		Saniya Akhmetzhanova
1962-05-28	Rail Fäxretdinef	галим	Казан (Идел буе) федераль университеты	Rail Fakhrutdinov
1962-08-08	Айрат Ринат улы Зарипов		Татарстан Республикасы Дәүләт Советы
1962-09-03	Илдар Гыйльметдинов	сәясәтче РФ Дәүләт думасы депутаты		Ildar Gilmutdinov
1962-11-12	Rəfail Həsənov		Бакы дәүләт университеты
1964-10-18	Илсур Һадиуллин	бала караучы укытучы	Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы	Ilsur Hadiullin
1965-05-18	Ольга Павлова (тренер)	тренер сәясәтче РФ Дәүләт думасы депутаты	Казан (Идел буе) федераль университеты	Olga Pavlova
1967-02-23	Айдар Галимов	җырчы		Aidar Galimov
1967-03-13	Римма Васильева	укытучы волонтёр	Иске Тәрбит урта мәктәбе	Rimma Vasilyeva
1967-05-11	Рөстәм Закиров	җырчы
1969-04-12	Әлфия Галимуллина	әдәбият белгече әдәби тәнкыйтьче мөгаллим	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Казан (Идел буе) федераль университеты	Alfiya Galimullina
1969-04-25	Чулпан Зариф	язучы
1969-04-27	Марат Хәлил улы Закиров	журналист язучы шагыйрь прозачы		Marat Zakirov
1969-10-27	Рәдиф Җамалетдинов		Казан (Идел буе) федераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты
1970-11-04	Гөлназ Шәйхи	журналист	Бөтендөнья татар конгрессы Татарстан (телерадиокомпания)
1971-09-27	Aleksandr Salnikov	җиңел атлет
1972-03-21	Миләүшә Хәбетдинова	әдәбият белгече мөгаллим әдәби тәнкыйтьче	Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты Габдулла Тукай исемендәге Милли мәдәният һәм мәгариф югары мәктәбе Tatarica
1973-01-24	Айрат Ситдыйков	университет профессоры		Ayrat Sitdikov
1974-03-26	Айнур Тимерханов	университет профессоры
1975-09-09	Oksana Belyakova	җиңел атлет
1976-11-26	Айдар Шәмсетдинов
1977-01-01	Александр Шадриков	сәясәтче икътисадчы програмчы	Сбербанк Чүпрәле районы Сембернең Зөя арты районы Татарстан Республикасы Экология һәм табигый байлыклар министрлыгы
1977-03-01	Раил Гатауллин	укытучы програмчы тәрҗемәче
1977-06-01	Гүзәл Яхина	тәрҗемәче язучы сценаричы		Guzel Yakhina
1977-11-29	Диана Машкова	язучы журналист	Казан (Идел буе) федераль университеты
1979-02-20	Булат Бәйрәмов	җырчы	Татар радиосы Мәйдан TV
1986-05-24	Илвирә Ибраһимова	актёр
1987-07-07	Илшат Нигъмәтуллин	чаңгы узышчысы
1989-05-25	Рүзәл Мөхәммәтшин	публицист драматург журналист шагыйрь	«Идел» журналы Безнең мирас	Ruzal Mukhametshin
1990-07-30	Марта Зәйнуллина	биатлонист чаңгы узышчысы		Marta Zaynullina

Сылтамалар

• Рәсми сайт 2010 елның 25 апрель көнендә архивланган.