18 март
(18 mart битеннән юнәлтелде)
18 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унсигезенче көне. Ел ахырына кадәр 288 көн кала.
| ← март → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| 2024 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү
.svg)
-
Алман империясе һәм .svg)
/
Госманлы империясе гаскәрләренә хөҗүм иткән 
Бөекбритания һәм 
Франциянең берләшкән флоты күренеше.
АКШ.
Мексикан нефтьчеләренә һәйкәл (es), 
Мехико, 18 март 1952 ел
Париж коммунасы (fr) баррикадалары, Франция
Аруба – Байрак һәм гимн көне (нид. Dag van de Vlag en het Volkslied, папьям. Dia di bandera y himno nacional).
Көньяк Осетия — 1991 елгы Еред авылы фаҗигасы корбаннарын искә алу көне (рус. День памяти жертв трагедии, произошедшей в селе Ередви в 1991 году.).[1]
Монголия – Хәрбиләр бәйрәме, ирләр көне (монг. Эр цэргийн баяр, Эрчүүдийн баяр, ингл. Mens and Soldiers Day, рус. Dia Праздник военных, Мужской праздник).
Төркия – Чанаккале бәрелешләрендә шәһит булганнарны искә алу көне (төр. Çanakkale Şehitlerini Anma Günü, ингл. Gallipoli Memorial Day), Беренче бөтендөнья сугышы дәвамында 1915 елның 18 март көнендәге төп диңгез бәрелешенә багышланган.
АКШ – Биодизель көне (ингл. National Biodiesel Day).[2]
Белорусия — Җөмһүриятнең эчке гаскәрләре көне (рус. День Внутренних войск Республики).[3]
Бразилия:
Мексика – Нефтьне экспроприацияләү көне (исп. Día de la Expropiación Petrolera, ингл. Anniversary of the Oil Expropriation), 18 март 1938 елда илдә табылган ресурсларның ил халкының милке буларак игълан итүгә багышланган.
Украина – Таможня һәм салымнар җыю хезмәте хезмәткәрләре көне (укр. День працівника податкової та митної справи України. 
Франция:
Корсика (co) / 
Аяччо (co) – Ла Мадунуччиа (фр. La Madunuccia), шәһәр башлыкларының 1656 елгы йогышлы чума (ru) чиренең таралуын туктата алулары бәйрәм ителә.
Париж – 
1871 елгы Париж коммунасы игълан ителү көне (фр. Soulèvement du 18 mars 1871).[8]
- 1241 — монгол гаскәрләре Краковны тар-мар итәләр.
- 1922 — Махатма Ганди инглиз колониаль хөкүмәте тарафыннан 6 елга тоткарлана.
- 1965 — Алексей Леонов тарихта беренче тапкыр ачык космоска чыга.
Шулай ук карагыз: Төркем:18 март көнне туганнар
- 1782 — Җон Кәлһун,
- 1828 — Уильям Рандал Кример, инглиз дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты.
- 1832 — Дмитрий Иловайский,
- 1837 — Гровер Кливленд,
- 1868 — Йожеф Марек,
- 1869 — Невилл Чемберлен, Бөекбританиянең дәүләт эшлеклесе, Консерватив фирка җитәкчесе.
- 1891 — Әмин Зөбәеров, иҗатын Сәйяр труппасында башлаган актер.
- 1900 — Алексей Фёдоров-Давыдов,
- 1902 — Мансур Мозаффаров,
- 1903 — Василий Парин,
- 1904 — Григорий Медведев,
- 1910 — Шәфыйка Котдусова, җырчы, пианиночы, ТАССР атказанган артисты.
- 1913 — Павел Жилин,
- 1915 — Сергей Фильченков,
- 1916 — Разия Кәримова,
- 1919 — Эраст Сымонович,
- 1925 — Мөхтәр Әхмәдиев,
- 1926 — Мәркәз Латыйпов,
- 1927 — Валентин Ерашов, язучы.
- 1928 — Якуп Ханбикев,
- 1930 — Касыйм Фәсәхов, татар язучысы, публицисты.
- 1931 — Владимир Богоявленский,
- 1934 — Семен Гроссу, совет фирка-дәүләт эшлеклесе, МССР җитәкчесе.
- 1936 — Клара Булатова, татар шагыйрәсе.
- 1941 — Дамир Нуриев,
- 1944 — Борис Соколов,
- 1947 — Зифкать Сәетгалиев,
- 1950 — Людмила Чекирова,
- 1952 — Натан Солодухо,
- 1952 — Саломе Зурабишвили,
- 1954 — Вахит Имамов, татар язучысы, тарихчы.
- 1955 — Рухия Батыршева,
- 1959 — Люк Бессон, француз кинорежиссёры, сценарист һәм продюсер.
- 1961 — Миләүшә Нуруллина,
- 1963 — Фәйрүзә Исмәгыйлева,
- 1966 — Земфира Акбутина,
- 1968 — Вил Усманов, татар композиторы.
- 1968 — Рәсүл Карабулатов,
- 1968 — Фирүзә Зинәтуллина,
- 1972 — Галим Йосыпов,
- 1973 — Татьяна Репейкина,
- 1974 — Артём Остроушко,
- 1974 — Ирина Абрамова,
- 1975 — Николай Заварухин,
- 1976 — Алексей Казаков, дөньяда иң биек волейболчы.
- 1980 — Алексей Яһудин, бозда фигуралы шуу буенча Олимпия уеннары (2002) чемпионы .
- 1980 — Наталья Поклонская, Украина һәм
Россия Федерациясе дәүләт эшлеклесе, Кырым Җөмһүриятенең беренче прокуроры. - 1981 — Роман Лизалин,
- 1984 — Азамат Тасимов,
- 1984 — Андрей Стрельцов,
- 1986 — Александр Бутько,
- 1987 — Габриел Меркадо,
Шулай ук карагыз: Төркем:18 март көнне вафатлар
- 1584 — Иван IV, Рус дәүләте патшасы.
- 1745 — Роберт Уолпол,
Британия империясенең беренче премьер-министры. - 1853 — Алексей Болотов,
- 1909 — Кузман Шапкарев,
- 1928 — Хәмзә Ниязи, Үзбәкстан халык шагыйре, драматург.
- 1942 — Стефан,
- 1945 — Абдул Тәйфук, Советлар Берлеге каһарманы, майор.
- 1945 — Муса Баймуханов,
- 1951 — Сергей Малов,
- 1956 — Николай Воронихин,
- 1963 — Хәлил Әбҗәлилов, татар артисты.
- 1978 — Әнәс Камал,
- 1980 — Александр Козлов,
- 1980 — Александр Тюлькин,
- 1981 — Николай Добрынин,
- 1982 — Василий Чуйков, Совет Гаскәр башлыгы, маршал.
- 1993 — Әнвәр Бәйбутов,
- 1996 — Одисеас Элитис,
- 1999 — Борис Губанов,
- 2008 — Билсур Габделхаев, математика галиме, Казан университеты профессоры.
- 2011 — Воррен Кристофер,
- 2014 — Шираз Ара,
- 2017 — Сергей Гыймаев,
- 2020 — Хәлил Барлыбаев,
- 2023 — Гарифҗан Галиев,
.svg){kind=small}
Шулай ук карагыз
үзгәртү
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ (рус.) День памяти жертв Ередской трагедии в Южной Осетии
- ↑ (ингл.) AgriMarketing
- ↑ (рус.) День внутренних войск Беларуси — 18 марта. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
- ↑ (порт.) DeMolay Brasil celebra Dia Nacional 2016 елның 6 март көнендә архивланган.
- ↑ (порт.) No mês de março comemorou-se o Dia Nacional da Ordem DeMolay 2016 елның 14 март көнендә архивланган.
- ↑ (порт.) Lei cria Dia Nacional da Imigração Judaica
- ↑ (порт.) 18 de março – Dia Nacional da Imigração Judaica
- ↑ (рус.) День Парижской коммуны