9 март
9 март – Милади тәкъвимендә өченче айның тугызынчы көне. Ел ахырына кадәр 297 көн кала.
| ← март → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| 2024 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү
Белиз — Милли каһарманнар һәм изгелек кылучылар көне (ингл. National Heroes and Benefactors day), 2008 елга кадәр рәсми килеш Барон Блисс көне (ингл. Baron Bliss Day) буларак билгеләнә иде.
Лөбнан — Укытучылар көне (гарәп. Eid Al Moalim, фр. Fête des professeurs).[1][2]
- 1804 — Франция рәсми рәвештә Луизиана колониясен АКШга тапшыра.
- 1944 — Балкар халкын туган җирләреннән Казакъ һәм Кыргыз ССР җирләренә сөргенгә җибәрүгә юнәлгән чаралары төгәлләнә.
- 1961 — Далай-лама Тибетның бәйсезлеген тануы соравы белән БМОга мөрәҗәгать итте.
Шулай ук карагыз: Төркем:9 март көнне туганнар
- 1777 — Александр Орловский,
- 1814 — Тарас Шевченко, украин шагыйре.
- 1865 — Николай Мещеряков,
- 1877 — Эмил Абдерһальден,
- 1883 — Камил Мотыгый, күренекле журналист, нәшир һәм җырчы (1883-1941).
- 1885 — Тамара Карсавина,
- 1890 — Вячеслав Молотов, совет сәясәт һәм дәүләт эшлеклесе.
- 1895 — Хуҗи Мәрдиев,
- 1897 — Алексей Акманов,
- 1897 — Рене Мемең,
- 1905 — Николай Баскаков, төрки халыклар белгече.
- 1922 — Леонид Замятин,
- 1923 — Анатолий Тякин,
- 1923 — Вальтер Кон,
- 1925 — Талип Нуркаев, Кызыл Гаскәр офицеры, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1929 — Габделхәннан Сафа, Япония кино һәм телевидение актеры, теле- һәм радиоалыпбаручы.
- 1934 — Юрий Гагарин, беренче космонавт.
- 1935 — Вил Мирзаянов, химик-галим.
- 1936 — Лидия Дёмёльки,
- 1940 — Лариса Голубкина,
- 1940 — Юрий Солдатов,
- 1943 — Роберт Фишер, АКШ шахматчысы.
- 1946 — Геннадий Егоров,
- 1947 — Рим Хәсәнов, композитор, Г.Тукай исемендәге дәүләт бүләге лауреаты.
- 1952 — Лариса Дядькова,
- 1957 — Гүзәл Шакирова,
- 1959 — Такааки Каҗита,
- 1961 — Ирина Полякова,
- 1977 — Бернадетт Сель,
- 1979 — Ренат Биккинин, татар көрәшчесе,
Россия Федерациясе һәм Европа чемпионы. - 1994 — Ләйлә Аджаметова,
Шулай ук карагыз: Төркем:9 март көнне вафатлар
- 1629 — Иван Одоевский,
- 1851 — Ганс Христиан Эрстед, данияле физика галиме.
- 1863 — Павел Гесс,
- 1880 — Григорий Геннади,
- 1888 — I Вилһелм,
- 1896 — Ханна Матильда Тенгелин-Винге,
- 1897 — Җамалетдин Әфгани, ислам дине реформаторы.
- 1916 — Антон Зальца,
- 1926 — Фатих Әмирхан, татар әдәбияты классигы.
- 1929 — Зиновий Таланцев, сәүдәгәр, Казан губернасыннан II чакырылыш РИ Дәүләт Думасы депутаты.
- 1946 — Георгий Ветошников,
- 1952 — Александра Коллонтай,
- 1966 — Мөхәммәтша Бурангулов, шагыйрь, драматург, халык авыз иҗатын барлаучы.
- 1966 — Галә Ходаяров, мөгаллим, шагыйрь, җәмәгать эшлеклесе.
- 1967 — Евгений Кацура,
- 1969 — Нектарий,
- 1972 — Владимир Хвостов,
- 1974 — Өрл Сазерленд,
- 1977 — Әхмәтҗан Терегулов,
- 1980 — Евгений Жуков,
- 1980 — Николай Боголюбов,
- 1981 — Макс Делбрүк,
- 1994 — Сергей Соловьёв,
- 1995 — Җәвад Тәрҗеманов, татар язучысы.
- 2003 — Марк Зарецкий,
- 2006 — Августа Лаврухина,
- 2014 — Сөләйман Татлыев, азәри һәм совет дәүләт эшлеклесе.
- 2015 — Иван Тараканов,
- 2015 — Мөхәммәт Сабиров, Татарстан Республикасының беренче премьер-министры.
- 2018 — Әнәс Галиуллин,
- 2024 — Мөхәммәт Харрасов,
