3 март
3 март — Милади тәкъвимендә өченче айның өченче көне. Ел ахырына кадәр 303 көн кала.
← март → | ||||||
Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | ||||
2021 ел |
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгаларҮзгәртү
ХалыкараҮзгәртү
- БМО — Бөтендөнья кыргый табигать көне (ингл. World Wildlife Day).
- БСО — Халыкара колаклар сәләмәтлеген һәм ишетү сәләтен саклау көне (ингл. International Ear Care Day, исп. Día Internacional de la Audición).[1]
МиллиҮзгәртү
- Болгария — Болгариянең / Госманлы империясе хәкимияте астыннан азат ителү көне (болг. Ден на Освобождението на България от османска власт), конфликтка Калып:Россия империясе байрагы (1858-1883/1896) көчләренең катнашуы нәтиҗәсендә 1878 елда Рус-төрек сугышының (ru) Санстефано тынычлык килешүенең (bg) имзалау белән тәмамлануы көне.
- Грузия — Аналар көне (гөрҗ. დედის დღე, ингл. Mother's Day).
- Малави — Корбаннар көне (ингл. Martyr's day).
- Судан — Милли бердәмлек көне.[2]
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәреҮзгәртү
- Халыкара шагыйрьләр, эссеистлар һәм язучылар клубы — Халыкара язучы көне.
- Бразилия — Метеорологлар көне (порт. Dia do Meteorologista).[3][4]
- Лөбнан — Укытучылар көне (гарәп. عيد المعلم, фр. La Fête des professeurs), 9 мартка кадәр бара.
- Мисыр — Спортсменнар көне (ингл. Sportsmen's day), илнең спорт өлкәсендә бар өлеш керткән шәхесләр истәлегенә багышланган.[5]
- Япония — Хинамацури (яп. 雛祭り), курчаклар яки кызлар көне бәйрәме.
ВакыйгаларҮзгәртү
- 1837 — АКШ Техас җөмһүрияте бәйсезлеген таный.
- 1845 — Флорида АКШка 27 нче штат булып керә.
- 1861 — Петербургта Александр II крепостнойлар хокукын бетергән манифестны имзалый.
- 1923 — сатуга беренче атналык журналы «Тайм» чыга.
- 1933 — Потсдамда Адольф Гитлер Өченче рейхны оештыру турында игълан итә.
- 1978 — Чарли Чаплин мәете аның Швейцариядәге кабереннән урлана.
- 1991 — Референдумда Латвиянең 74 %ты һәм Эстониянең 83 %-ты СССРдан бәйсезлек өчен тавыш бирәләр.
ТууларҮзгәртү
Шулай ук карагыз: Төркем:3 март көнне туганнар
- 1847 — Александр Белл, АКШ уйлап табучысы.
- 1859 — Алексей Казем-Бек, Казан губернасында туберкулёзга каршы чаралар башлаган табиб, Казан император университеты профессоры.
- 1880 — Милан Сршкич, серб дәүләт эшлеклесе.
- 1884 — Ильяс Кудашев-Ашказарский, татар музыканты, театр эшлеклесе, татар театрына нигез салучыларның берсе.
- 1896 — Хафиз Палютин, татар коммунисты, ССРБ дәүләт эшлеклесе.
- 1924 — Мәснәви Хәертдинов, Татарстан халык рәссамы һәм атказанган сәнгать эшлеклесе (1924-1983).
- 1928 — Нәҗип Мәдияров, татар шагыйре.
- 1931 — Әгъзам Тимершин, газета хәбәрчесе, татар шагыйре.
- 1934 — Салават Галин, мәгариф эшлеклесе, башкорт язучысы.
- 1948 — Таңсылу Карамыш, тел белеме галимәсе, матбугат, радио һәм телевидение хезмәткәре, башкорт язучысы.
- 1950 — Рузия Мотыйгуллина, РФ атказанган, ТР халык артисты.
- 1957 — Салават Низаметдинов, башкорт композиторы.
- 1963 — Баттулга Халтмаагийн, Монголия президенты (2017 елдан).
- 1973 — Алсу Галина (Гафарова), татар драма артисты, җырчы.
- 1989 — Ришат Төхвәтуллин, эстрада җырчысы (лирик тенор).
ВафатларҮзгәртү
Шулай ук карагыз: Төркем:3 март көнне вафатлар
- 1703 — Роберт Гук (Robert Hooke), инглиз физигы, химигы, математигы, астрономы, биологы.
- 1797 — Ив-Жозеф Тремарек Кергелен, француз диңгез сәяхәтчесе, контр-адмирал.
- 1940 — Бакый Рәхимов, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1948 — Кәлимулла Хәсәнов, 2нче патша Думасы һәм Милли Мәҗлес депутаты.
- 1986 — Дмитрий Протопопов, инкыйлабчы, совет фирка-дәүләт эшлеклесе.
- 1997 — Вячеслав Шугаев, язучы.
- 2007 — Альфред Сәйдәшев, юрист, казый.