Судан
Суда́н (гарәпчә السودان, ингл. Sudan), тулы исем — Судан Җөмһүрияте (гарәпчә جمهورية السودان (Җөмһүриййат ас-Судан), ингл. Republic of Sudan) — Төньяк-көнчыгыш Африкада урнашкан Африканың иң зур дәүләте. Төньякта Мисыр белән, төньяк-көнбатышта Ливия белән, көнбатышта Чад белән, көньяк-көнбатышта Үзәк Африка Җөмһүрияте һәм Демократик Конго Җөмһүрияте белән, көньякта һәм көньяк-көнчыгышта Уганда һәм Кения белән, көнчыгышта исә Эритрея һәм Хәбәшстан белән чиктәш. Төньяк-көнчыгышта Кызыл диңгез сулары белән юыла. Башкаласы — Хартум шәһәре.
Байрак
| |
Шигарь | النصر لنا ![]() |
---|---|
Башкала | Хартум |
Халык саны | 40 533 330 (2017) ![]() |
Нигезләнгән | 1 гыйнвар 1956 ![]() |
Сәгать кушагы | UTC+02:00 |
Рәсми тел | гарәп теле, инглиз теле |
География | |
Мәйдан | 1,886,068 км² |
Координатлар | 15°N 32°E ![]() |
Сәясәт | |
Дәүләт башлыгы | Абдель Фаттах аль-Бурхан |
Хөкүмәт башлыгы | Хамдук, Абдалла |
![]() | |
Икътисад | |
ТЭП | 34 230 миллион US$ (2021), 51 662 миллион US$ (2022) ![]() |
Акча берәмлеге | Судан фунты |
Эшсезлек дәрәҗәсе | 15% (2014)[1] |
Туу күрсәткече | 4.353 (2014)[2] |
КПҮИ | 0.508 (2021)[3] |
Яшәү озынлыгы | 64.486 ел (2016)[4] |
Джини коэффициенты | 34.2 (2014)[5] |
Башка мәгълүмат | |
Ярдәм телефоннары | |
Электр аергычы төре | Europlug,[6] тип D[7] |
Автомобил хәрәкәте ягы | уң[8] |
Челтәр көчәнеше | 230 вольт[6] |
Телефон коды | +249 |
ISO 3166-1 коды | SD |
ХОК коды | SUD |
Интернет домены | .sd |
Диннәр үзгәртү
2020 елның сентябрендә Судан конституциясе динне дәүләттән аера, илне дөньяви дип игълан итә. Ил халкының (44,9 млн кеше, 2021 елга) 97 % ы ― Мәлики мәзһәбе сөнни мөселманнары, аз санда шигый мөселманнар бар. 3 % ы ― җирле диннәргә ышанучылар, христианнар[9]. Суданда суфичылык тарикатьләренең (Әнсар, Хәтмия һ. б.) йогынтысы зур[10].
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
- ↑ http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
- ↑ https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
- ↑ http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
- ↑ 6,0 6,1 "World Plugs"; архивлау датасы: 6 февраль 2018; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе; архив URL: https://web.archive.org/web/20180206033008/http://www.iec.ch/worldplugs/list_bylocation.htm.
- ↑ "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
- ↑ Emile Nakhleh. . — ISBN 1400829984.
- ↑ Hamid Eltgani Ali. . — ISBN 9781317964643.