Һанс Кристиан Өрстед
(Ганс Христиан Эрстед битеннән юнәлтелде)
Һанс Кристиан Өрстед (дан. Hans Christian Ørsted, 14 август 1777, Рудкөбиң, Лангеланн утравы — 9 март 1851, Копенһаген) — дан физигы, Дания король җәмгыяте сәркәтибе (1815 елдан). Копенһаген университетын тәмамлаган (1797), шул ук университетта профессор (1806 елдан) һәм Копенһаген политехника мәктәбенең директоры (1829 елдан). Төп хезмәтләре электр, акустика, молекуляр физикага карый. 1820 елда Өрстеднең электр тогының магнит угына тәэсирен ачыклауга караган тәҗрибәсе физиканың яңа өлкәсе — электромагнетизмның барлыкка килүенә сәбәп булды. Термоэлектр эффектны кәшеф иткән (Жан Батист Жозеф Фурье белән), беренче термоэлементны ясаган. Магнит кыры көчәнешлелеген үлчәү берәмлеге — өрстед аның исеме белән аталган.
| Һанс Кристиан Өрстед | |
|---|---|
.jpg) | |
| Туган телдә исем | дан. Hans Christian Ørsted |
| Туган | 14 август 1777[1][2][3][…] Рудкөбиң[d], Көньяк Дания, Дания |
| Үлгән | 9 март 1851[1][2][3][…] (73 яшь) Копенһаген[4] |
| Күмү урыны | Ассистенс зираты[d] |
| Ватандашлыгы | Дания кыйраллыгы[d][5] |
| Әлма-матер | Копенһаген университеты[d][6] һәм Ена үнивирситите[d][6] |
| Һөнәре | физик, химик, уйлап табучы, университет профессоры, инженер, даруханәче |
| Эш бирүче | Копенһаген университеты[d] һәм Дания техника университеты[d] |
| Җефет | Inger Birgitte Ørsted[d] |
| Балалар | Karen Scharling[d] һәм Albert Nicolai Ørsted[d] |
| Кардәшләр | Эрстед, Андерс Сандо[d][7] һәм Jacob Albert Ørsted[d] |
| Гыйльми дәрәҗә: | фәлсәфә докторы[d] |
 | |
| Фән өлкәсе: | физика[5][7] |
| Эш урыны: | Копенһаген университеты[d] һәм Дания техника университеты[d] |
| Гыйльми дәрәҗә: | фәлсәфә докторы[d] |
| Фәнни җитәкче: | Jacob Baden[d] һәм Иоганн Вильгельм Риттер[d][6] |
 | |
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Брокгауз энциклопедиясе
- ↑ 4,0 4,1 Эрстед Ханс Кристиан // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 Эрстед, Ганс Христиан // Малая советская энциклопедия / мөхәррир Н. Л. Мещеряков — 2 — Советская энциклопедия, 1936.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 математика гаиләбелеме — 1997.
- ↑ 7,0 7,1 Эрстед // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1904.