Мохандас Карамчанд «Махатма» Ганди (гөҗ. મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી, 1869 елның 2 октябре, Порбандар, Гөҗәрат, Британия Һиндстаны1948 елның 30 гыйнвары, Нью-Дели, Һиндстан) — Һиндстанның Бөекбританиядән бәйсезлеге өчен көрәшкән җитәкчеләрнең берсе. Аның сатьяграха фәлсәфәсе (ягъни көч кулланмау) дөнья пацифистлары эшчәнлегенә зур йогынты ясый.

гөҗ. મોહનદાસ ગાંધી
Сурәт
Имза
Җенес ир-ат[1][2][3][…]
Ватандашлык  Һиндстан
Тугандагы исем гөҗ. મોહનદાસ ગાંધી
Кушамат/тәхәллүс Bapu
Туу датасы 2 октябрь 1869(1869-10-02)[1][4][5][…]
Туу урыны Порбандар[d], Порбандар[d], Британия Һиндстаны[6][5]
Үлем датасы 30 гыйнвар 1948(1948-01-30)[1][4][5][…] (78 яшь)
Үлем урыны , Яңа Дәһли, Индия берлеге[d][7][8]
Үлем төре һомицид[d][9]
Үлем сәбәбе утлы коралдан ату ярасы[d][10]
Кем үтергән Натхурам Годзе[d][5]
Җирләнгән урыны Раҗ Гһат[d]
Ата Карамчанд Уттамчанд Ганди[d][5][11]
Ана Putlibai Karamchand Gandhi[d][5][11]
Кардәш Raliatbehn Gandhi[d][11], Мулибен Ганди[d][11], Панкунварбен Ганди[d][11], Laxmidas Karamchand Gandhi[d][11] һәм Карсандас Ганди[d][11]
Ире яки хатыны Кастурба Ганди[d][12][5]
Балалар Харилал Ганди[d][12][13], Манилал Ганди[d][14][13], Рамдас Ганди[d][13] һәм Девдас Ганди[d][13]
Туган тел гөҗәрат теле[5]
Язма әсәрләр теле гөҗәрат теле, һинд теле һәм инглиз теле
Сак астында тоту урыны Yerawada Central Jail[d][15][5], Дворец Ага-хана[d][5], Yerawada Central Jail[d][16] һәм Yerawada Central Jail[d][16]
Һөнәр төре сәясәтче, барристер, политический публицист, журналист, фәлсәфәче, автобиограф, эссече, гәҗит мөхәррире, защитник гражданских прав, мемуарист, гуманист, антивоенный активист, инкыйлабчы, язучы, хокук белгече, борец за свободу
Эшчәнлек өлкәсе фәлсәфә, юриспруденция[d] һәм пасыфизем[d]
Әлма-матер Альфред югары мәктәбе[d], Эчке гыйбадәтханә[d], Лундын үнивирситите көллияте[d][5] һәм Samaldas Arts College[d]
Шәкертләр Виноба Бхаве[d]
Укытучылары Шримад Раджчандра[d]
Титул префиксы Махатма[d][5]
Активлык чорнының башы 1893
Сәяси фирка әгъзасы Һиндстан милли кәнгрисе[17]
Яшәү рәвеше вегетарианлык[d][5]
Күз төсе тёмно-карий[d]
Последние слова हे राम
Рабочая рука леворукость[d]
Сугыш Соляной поход[d][5]
Сәнгать юнәлеше ненасилие[d][5] һәм вегетарианлык[d][5]
Әгъзалык Эчке гыйбадәтханә[d] һәм Вегетарианское общество[d]
Сәяси идеология Гандизм[d]
Алмаштырылган Сароджини Найду[d]
Йогынтысын кичергән Генри Дэвид Торо[d], Лев Толстой, Будда, Гилберт Кит Честертон[d], Джон Рёскин[d], Вьяса, Нармадшанкар Даве[d], Шримад Раджчандра[d], Henry Stephens Salt[d] һәм Тируваллувар[d]
Бүләкләр
Телгә алынган хезмәтләр Civilization V[d]
Биеклек / буй 164 сантиметр
Нинди веб-биттә тасвирланган Lua хатасы: expandTemplate: template "ref-hi" does not exist.
Причёска облысение[d]
Commons Creator бите Mohandas K. Gandhi
 Махатма Ганди Викиҗыентыкта

Биография

үзгәртү
 
Көньяк Африкада Ганди (1895)
 
1918 елда Ганди

Раджкот кенәзлегендәге министр улы булган бу кеше Англиядә юридик белем ала. 1893—1914 елларда Көньяк Африкада эшли, анда үзләренең гражданлык һәм социаль хокуклары өчен көч кулланмый гына көрәшүче Һиндстаннан килгән кешеләр общинасына ж,итәкчелек итә. Индусларны бурлар белән көрәштә инглизләрне якларга чакыра, Бөекбритания хөкүмәте тарафыннан бүләкләнә.

1915 елда Һиндстанга кайта. 1919 елда ҺМК лидеры була. Гандиның, көч кулланмыйча, колониаль хакимият белән хезмәттәшлектән баш тартып, рухи көч белән жиңү мөмкинлеге турындагы тәгълиматы зур популярлык казана.

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  2. Mahatma Gandhi // NNDB — 2002.
  3. Mahatma Gandhi Biogrphy
  4. 4,0 4,1 Babelio — 2007.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 Mahatma Gandhi Biography // Биография
  6. https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC
  7. Mohandas K. GandhiBiography // IMDb — 1990.
  8. JSTOR — 1995.
  9. Mahatma Gandhi biography // Биография
  10. https://books.google.com/books?id=x-dsbNz7syQC&pg=PT12
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 Gandhi Heritage Portal — 2013.
  12. 12,0 12,1 https://web.archive.org/web/20190303203819/https://gandhijayanti2017.com/mahatma-gandhi-family-tree/
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 http://wowmusings.blogspot.com/2006/12/how-many-children-did-mahatma-gandhi.html
  14. https://gandhijayanti2017.com/mahatma-gandhi-family-tree/
  15. https://web.archive.org/web/20190311142626/https://www.mkgandhi.org/arrestofmahatma.htm
  16. 16,0 16,1 http://www.mkgandhi.org/arrestofmahatma.htm
  17. Mahatma Gandhi Biography
  18. 18,0 18,1 18,2 https://web.archive.org/web/20210707173642/https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/DEFENCE/1949-JAN-DEC-DEFENCE/PDF/DEF-1949-02-24_076.pdf

Чыганаклар

үзгәртү

Сылтамалар

үзгәртү

Шулай ук карагыз

үзгәртү
 
Викиөзек эчендә Махатма Ганди темасы буенча бит бар