8 март
(8 mart битеннән юнәлтелде)
8 март – Милади тәкъвимендә өченче айның сигезенче көне. Ел ахырына кадәр 298 көн кала.
← март → | ||||||
Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
2024 ел |
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү- Сүрия – Инкыйлаб көне (гарәп. ثورة الثامن من آذار), 1963 елда кораллы түнтәрелеш (ингл. 1963 Syrian coup d'état) нәтиҗәсендә Гәрәп социалист Баат фиркәсенең (2000 елдан бирле Cүрия бүлеге en җитәкчесе - Бәшәр Әсәд) хөкүмәткә килүе билгеләнә.
- Балкарлар сөргене корбаннарын искә алу көне.
- 1010 — Фирдәүси үзенең "Шаһнамә" эпик поэмасын тәмамлый.
- 1669 — Этна янартавының иң көчле атуы.
- 1914 — 1911 елдан билгеләнә башлаган Халыкара хатын-кызлар көне беренче тапкыр 8 мартка туры килә.
- 1930 — Һиндстанда Маһатма Ганди җитәкчелеге астында граждан буйсынмау кампаниясе башлана.
- 1944 — Балкар халкын туган җирләреннән Казакъ һәм Кыргыз ССР җирләренә сөргенгә җибәрү чаралары башлана.
- 1950 — СССР үзенең атом бомбасы булуы турында игълан итә.
- 1973 — Төньяк Ирландиядәге референдумда 59 процент кеше бу ил өлеше Бөекбританиядә калсын дигән тавыш бирәләр.
- 1983 — АКШ президенты Рональд Рейган ССРБны «явызлык империясе» дип атый.
Шулай ук карагыз: Төркем:8 март көнне туганнар
- 1874 — Алексей Боголюбов,
- 1875 — Павел Красин,
- 1879 — Отто Һан,
- 1889 — Леонид Смирнов,
- 1892 — Александр Червяков, беларус совет дәүләт эшлеклесе.
- 1894 — Вәйнө Аалтонен, фин сынчысы.
- 1894 — Никипар Соловьев,
- 1912 — Абдурәим Рәшидов, хәрби очучы, Советлар Берлеге Каһарманы.
- 1914 — Владимир Серебряков,
- 1914 — Магдалина Мавровская,
- 1915 — Зыя Нуриев, күренекле дәүләт һәм партия эшлеклесе (Башкортстан).
- 1916 — Александр Данилов,
- 1919 — Константин Чачава,
- 1921 — Әнвәр Калиев, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәре пехота старшинасы, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1922 — Сид Чарисс,
- 1923 — Елена Шибаева,
- 1924 — Баян Дәүләтов, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәре укчылар взводы командиры, лейтенант, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1924 — Зиннәт Вәли,
- 1924 — Зөфәр Сәдертдинов,
- 1927 — Габриэль Гарсиа Маркес, Колумбия язучы-прозаигы, журналист, матбагачы һәм сәяси эшлекле.
- 1929 — Эбе Камарго, Бразилия җырчысы һәм кинематограф актрисасы, телевидение һәм радио программалары алып баручысы.
- 1930 — Валерий Шатерников,
- 1930 — Җәвит Акчурин, фотохәбәрче, КФУ доценты.
- 1932 — Азат Вергазов, язучы.
- 1933 — Евдокия Багаева,
- 1939 — Абдусалам Гусейнов,
- 1941 — Реваль Закиров, галим.
- 1942 — Салават Кусыймов,
- 1942 — Яков Гришин,
- 1943 — Җәүдәт Мәҗитов,
- 1945 — Николай Мусхелишвили,
- 1945 — Роберт Лютер,
- 1946 — Валентина Ленцова,
- 1947 — Татьяна Шабанова,
- 1951 — Лидия Куликовски,
- 1953 — Луиза Фархшатова,
- 1955 — Вәгыйзь Шәйхетдинов, татар рәссамы.
- 1955 — Рафис Гыйззәтуллин, татар язучысы һәм журналист.
- 1956 — Рөстәм Хәсәнов,
- 1956 — Фәнүзә Нуриева,
- 1957 — Артур Реан,
- 1960 — Ирек Мөхәммәтов,
- 1961 — Каһир Рәсүлзадә,
- 1966 — Рәйсә Хазбулатова,
- 1967 — Аслы Эрдоган,
- 1968 — Равил Сабитов,
- 1971 — Юлия Хәмитова,
- 1977 — Пётр Девяткин,
- 1980 — Луция Вондрачкова,
- 1982 — Девид Ли,
- 1982 — Станислав Пермяков,
- 1983 — Полиана Окимото,
- 1983 — Руя Садат,
- 1987 — Константин Гамаюров,
- 1992 — Сиринә Мифтахова, драма актрисасы, "Әдәби көрәш" җиңүчесе.
- 1995 — Илмир Нәбиуллин,
Шулай ук карагыз: Төркем:8 март көнне вафатлар
- 1844 — Карл XIV Юхан (Жан-Батист-Жюль Бернадот) , Швеция һәм Норвегия короле.
- 1869 — Гектор Берлиоз (Louis Hector Berlioz), француз композиторы.
- 1874 — Миллард Филлмор,
- 1923 — Йоханнес Ван дер Ваальс, голландияле галим, Физика өлкәсендә Нобель премиясе.
- 1930 — Вильям Һовард Тәфт,
- 1937 — Сергей Пионтковский,
- 1940 — Гыймазетдин Вәҗетдинов, Совет-фин сугышы чоры Кызыл Гаскәре укчылар ротасы командиры, кече лейтенант, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1944 — Василий Осипов,
- 1944 — Миңнегали Гобәйдуллин, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәре укчылар взводы командиры, лейтенант, Советлар Берлеге каһарманы (матросовчы).
- 1945 — Герман Одноценов,
- 1950 — Сергей Бахрушин,
- 1953 — Альберт Пирх,
- 1955 — Халикъ Садрый, татар язучысы.
- 1967 — Елена Кульчицкая,
- 1971 — Сергей Соколов,
- 1987 — Владимир Дәүләкәмев,
- 1987 — Пётр Осипов,
- 1989 — Елизавета Быкова,
- 1991 — Салимгәрәй Гаскәров,
- 1992 — Александр Морозов,
- 1994 — Вәсигъ Зәһриев,
- 1996 — Рамил Хуҗин,
- 2005 — Аслан Масхадов,
- 2010 — Ирныс Бәкиров,
- 2012 — Игорь Красичков-Терновский,
- 2013 — Георгий Кантор,
- 2015 — Иосиф Дядькин,
- 2017 — Җорҗ Ола,