1914 ел
XX гасырның елы
1914 (бер мең тугыз йөз ундүртенче) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча пәнҗешәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 1914 елы, II меңьеллыкның 914 елы, XX гасырның 14 елы, XX гасырның 2 унъеллыгының 4 елы, 1910 елларның 5 елы. 1914 елдан бирле 110 ел үтте.
Еллар |
---|
1910 · 1911 · 1912 · 1913 — 1914 — 1915 · 1916 · 1917 · 1918 |
Унъеллык |
1890-еллар · 1900-еллар — 1910-еллар — 1920-еллар · 1930-еллар |
Гасырлар |
XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр |
Вакыйгалар
үзгәртү- 28 июль — Беренче дөнья сугышы башлана.
- 1 август — Алмания Россия империясенә сугыш игълан итә.
- 3 август — Алмания Франциягә сугыш игълан итә.
- 4 август — Бөекбритания Алманиягә сугыш игълан итә.
- 18 август — Николай II фәрманы буенча Санкт-Петербург шәһәренә Петроград исеме бирелә.
- 5 ноябрь — Бөекбритания Кипрны аннексияли.
Туулар
үзгәртүШулай ук карагыз: Төркем:1914 елда туганнар
- 3 февраль — Әнвәр Ахунҗанов, тел белгече, филология фәннәре докторы.
- 19 февраль – Тайфур Кичүбаев, Татарстанның атказанган артисты (1914-1991).
- 28 февраль — Хөснул Вәлиуллин, композитор, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты (1914-1993).
- 26 март — Сөләйман Еникиев, физиолог, авыл хуҗалыгы фәннәре докторы.
- 29 март — Рәмзия Вәлитова, «Әлифба» авторы.
- 14 апрель — Әхмәтҗан Касыйми, Көнчыгыш Төркистан президенты (1946-1949).
- 9 август — Туве Янссон, фин язучысы.
- 4 сентябрь — Рәшидә Дәүләткилдиева, КазССР атказанган укытучысы.
- 9 сентябрь — Халидә Зәбирова, җырчы, Татарстанның атказанган артисты.
- 17 сентябрь — Салих Япиев, ТАССР эчке эшләр министры.
- 6 октябрь — Тур Хейердал, Норвегия сәяхәтчесе.
- 15 октябрь — Мөхәммәт Заһир Шаһ, Әфганстан короле.
- 17 ноябрь — Әкрам Даутов, Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар композиторы һәм шагыйре.
- 26 ноябрь – Хәбра Рахман, шагыйрь, язучы.
Вафатлар
үзгәртүШулай ук карагыз: Төркем:1914 елда вафатлар
- 12 март — Джордж Вестингауз (George Westinghouse), Америкадагы тимер юлы тормозын уйлап чыгаручы.
- 24 сентябрь — Исмәгыйль Гаспринский, кырымтатар мәгърифәтчесе, нәшир, сәясәтче.