14 июнь
(14 iyün битеннән юнәлтелде)
14 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның ундүртенче көне. Ел ахырына кадәр 200 көн кала.
← июнь → | ||||||
Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
2024 ел |
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү- БМО — Халыкара кан доноры көне (ингл. World Blood Donor Day, фр. Journée mondiale du donneur de sang, исп. Día Mundial del Donante de Sangre, гарәп. اليوم العالمي للمتبرعين بالدم, рус. Всемирный день донора крови, кыт. 世界献血者日).
- АКШ — Байрак көне (ингл. Flag Day).
- Әрмәнстан — Совет репрессияләр корбаннарын искә алу көне (әрм. Բռնադատվածների հիշատակի օր, рус. День защиты прав безвинно осужденных / День памяти репрессированных и лиц, подвергнувшихся гонениям в советские годы, ингл. Day of Memory for Repressed People).[1]
- Бөекбритания / Фолкленд утраулары — Азат ителү көне (ингл. Liberation Day).[2]
- Польша — Илкүләм алман нацистларының концентрацион һәм үлем лагерьләре корбаннарын искә алу көне (пол. Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady, ингл. National Day of Remembrance of German Nazi Concentration and Extermination Camps Victims).
- Латвия — Коммунистик репрессияләр корбаннарын искә алу көне (литв. Komunistiskā genocīda upuru piemiņas diena).[3]
- Литва — Матәм һәм өмет көне (литв. Gedulo ir vilties diena).
- Эстония — Милли матәм көне (эст. Leinapäev).
- Әфганстан — Ана көне.[чыганагы?]
- Испания — Илкүләм испан ишарәт телләре көне (исп. Día nacional de las lenguas de signos españolas).[4]
- Малави — Ирек көне (ингл. Freedom Day).[5][6]
- Польша — Ватандаш (волонтёр) журналистикасы көне (пол. Dzień Dziennikarza Obywatelskiego).[7]
- Россия — Миграцион хезмәт хезмәткәрләре көне (рус. День работников миграционной службы).
- 1325 — 21 яшьлек Ибн Баттута туган шәһәрен ташлап, хаҗ кылырга китә.
- 1846 — Калифорния Мексикага каршы баш күтәрә; Калифорния җөмһүрияте игълан ителә.
- 1965 — Пол Маккартни данлыклы «Yesterday» җырын яза.
- 1985 — Шенген килешүе имзалана (башлыча 7 ил тарафыннан).
- 1996 — Татарстан Президентының Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институтын оештыру турында боерыгы чыга.
Шулай ук карагыз: Төркем:14 июнь көнне туганнар
- 1743 — Элизабет Линней,
- 1796 — Николай Брашман,
- 1831 — Константин Голстунский, тәрҗемәче, профессор, калмык-рус һәм рус-калмык сүзлекләре авторы.
- 1868 — Карл Ландштайнер, табиб, профессор, Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
- 1873 — Мария Елгаштина, театр рәссамы, БАССРның халык рәссамы.
- 1884 — Миргазиз Укмаси, драматург.
- 1893 — Илья Лукомский,
- 1894 — Ян Гамарник, инкыйлабчы, совет хәрби һәм фирка-дәүләт эшлеклесе.
- 1913 ― Леонид Воскресенский,
- 1919 ― Владимир Дьяков, ССРБ һәм Россия галиме, славянны өйрәнүче, археограф.
- 1920 ― Хәлил Хәйруллин, Советлар Берлеге Каһарманы, солдат.
- 1923 ― Зәкәрия Кашапов, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
- 1924 ― Җеймс Бләк, фармаколог, уйлап табучы, кардиолог, профессор, Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
- 1926 — Леонид Васильев, тел белгече, филология фәннәре докторы, профессор, академик.
- 1928 — Эрнесто Че Гевара, Латин Америка инкыйлабчысы.
- 1929 — Карл Минскер, химия фәннәре докторы, профессор, СССР уйлап табучысы, хөкүмәт премияләре лауреаты.
- 1931 — Роза Хәлиуллина, шагыйрә.
- 1936 — Илгизәр Зәйнуллин,
- 1937 — Әхмәтҗан Булатов, ТАССР һәм Татарстан фирка-хуҗалык эшлеклесе.
- 1937 — Дамир Нуретдинов, бораулау мастеры, ССРБ Дәүләт бүләге лауреаты, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
- 1943 — Борис Вознюк, СССР һәм Украина театр, кино һәм тавышландыру актеры.
- 1946 — Владимир Черкасов, ирекле радикаллар химиясе һәм парамагнит металл-органик һәм координацион кушылмалар өлкәләрендә белгеч, химия фәннәре докторы, профессор, СССР дәүләт премиясе лауреаты.
- 1946 — Дональд Трамп, 45-нче АКШ президенты, эшкуар, теле алып баручы, язучы, миллиардер.
- 1951 — Евгения Абелюк,
- 1952 — Любовь Ширшова,
- 1953 — Ринат Гатауллин,
- 1958 — Олаф Шольц,
- 1959 — Майк Пенс, АКШ дәүләт эшлеклесе, сәясәтче, АКШ вице-президенты.
- 1968 — Владимир Якушев, РФ дәүләт эшлеклесе, Төмән өлкәсе губернаторы, соңыннан РФ Төзелеш һәм торак-комуналь хуҗалыгы министры.
- 1968 — Риф Арысланов,
- 1968 — Ухнаагийн Хүрэлсүх,
- 1976 — Алия Кәримова, шагыйрә, тәрҗемәче.
- 1976 — Лилия Гилдиева, Россия журналисты, теле алып баручысы.
- 1983 — Сергей Корниленко, Беларус футболчысы (һөҗүмче).
- 1986 — Айдар Вәлиев,
- 1991 — Alyona Alyona,
Шулай ук карагыз: Төркем:14 июнь көнне вафатлар
- 1576 — Тихон,
- 1886 — Александр Островский, күренекле рус драматургы, реалистик рус әдәбиятына һәм театрына нигез салучыларның берсе.
- 1915 — Хәйрулла Усманов,
- 1920 — Макс Вебер, алман социологы, тарихчы, икътисадчы.
- 1952 — Арыслан Кирәев,
- 1953 — Осип Абдулов, ССРБ театр актеры, режиссёр.
- 1958 — Иоел Малкин,
- 1959 — Александр Арапов, эрзә язучысы һәм шагыйре, журналист, тәрҗемәче, автор-башкаручы.
- 1960 — Анна Паукер,
- 1964 — Владимир Карасик,
- 1968 — Гөлсем Сөләйманова,
- 1968 — Сальваторе Квазимодо,
- 1979 — Александр Морозов,
- 1986 — Хорхе Луис Борхес, Аргентина прозаигы, шагыйре һәм публицисты.
- 1993 — Николай Первушин,
- 1994 — Любовь Богацкая,
- 1995 — Мөхәммәт Мәһдиев, Татарстанның халык язучысы, әдәби тәнкыйтьче, әдәбият галиме, укытучы.
- 2007 — Федор Креков,
- 2011 — Александр Арапов,
- 2011 — Әнвәр Фәезов,
- 2012 — Илдар Зарипов, татар рәссамы, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе иясе.
- 2016 — Дмитрий Киржеманов,
- 2018 — Әхмәт Саттар,
- 2018 — Евгений Никольский,
- 2018 — Станислав Говорухин,
- 2020 — Иделбикә,
- 2024 — Морат Әвәзов,
Шулай ук карагыз
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ (рус.) 14 июня в Армении будет отмечаться как День памяти репрессированных и лиц, подвергнувшихся гонениям в советские годы.
- ↑ (ингл.) Falkland Islands Public Holidays 2014 - 2017 (PDF) 2016 елның 11 сентябрь көнендә архивланган.
- ↑ (литв.) Komunistiskā genocīda upuru piemiņas diena
- ↑ (исп.) 14 de Junio. Día Nacional de las Lenguas de Signos Españolas 2014 елның 1 август көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Freedom Day in Malawi
- ↑ (ингл.) Ex-Pres. Muluzi says ‘bring back Freedom Day’
- ↑ (пол.) Dzień Dziennikarza Obywatelskiego 2016 елның 6 апрель көнендә архивланган.