23 декабрь
(23 dekäber битеннән юнәлтелде)
23 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның егерме өченче көне. Ел ахырына кадәр 8 көн кала.
| ← декабрь → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| 2023 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү
Халыкара
үзгәртү
Милли
үзгәртү
Көньяк Судан — балалар көне.[1][2][3]
Мисыр — Җиңү бәйрәме (Мисыр хәрбиләре Порт-Саидны яулап алган көн, ).[1][4][5][6]
Швеция — Швеция патшабикәсе Сильвия туган көне.[1][4][7]
Япония — Император туган көне – Акихито, хәзерге Япония императоры туган көне (1933).[1][4][5][8][9][10][11]
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре
үзгәртү
- Бөтендөнья сноубординг (кар өстеннән тактада шуу) көне.[5][9][12]
АКШ:[1]- Дөньяви гуманизм – HumanLight билгеләнә, 2001 елдан бирле.[13][14]
- Фестивус, Seinfeld сабын операсы аркылы популярлык казанган бәйрәм.[15]
Бразилия:[16]
Пернамбуку штатында Салгейру муниципалитеты бәйрәме.
Пиауи штатында (рус.) – Руханиләр бәйрәме башлана.[17]
Канада 
Ньюфаундленд һәм Лабрадор провинциясе — Тиббс төне.[1][18][19]
Мексика / 
Оахака штаты — Төче тормалар төне.[1][4][20][21]
Россия — һава хәрби көчләренең ерак очучы авиация көне.[9][22]
Украина — штаб хезмәткәрләре һәм махсус элемтә хәрби берлекләре көне.[9][23]
Борынгы үзгәртү
Вакыйгалар
үзгәртү
- 1994 — Рәсми рәвештә
Молдавия җөмһүрияте эчендә Гагаузия территориясен төзү турында карар чыкты.
Туулар
үзгәртү
Шулай ук карагыз: Төркем:23 декабрь көнне туганнар
- 1758 — Франц Броннер,
- 1777 — Александр I, /
Россия империясе императоры. - 1790 — Жан-Франсуа Шампольон,
- 1877 — Николай Рынин, инженер, профессор, авиация һәм космонавтика популяризаторы.
- 1881 — Хуан Рамон Хименес,
- 1890 — Аркадий Лидский,
- 1896 — Николай Устюгов,
- 1897 — Николай Якушенко, театр актёры.
- 1898 — Александр Кирсанов,
- 1898 — Гайнан Сафа,
- 1901 — Мәкәрим Мәһдиев, татар актёры, режиссёр.
- 1903 — Павел Терентьев,
- 1905 — Давид Брагин,
- 1907 — Габдулла Амантай, башкорт язучысы.
- 1911 — Нилс Кай Ерне,
- 1912 — Гайшә Камаева,
- 1916 — Камил Баһманов,
- 1917 — Габдрәшит Бигиев,
- 1918 — Анатолий Лифшиц, штурман, кораб командиры, хәрби-диңгез академиясе профессоры.
- 1918 — Һелмут Шмидт,
- 1919 — Галимҗан Шаһвәлиев, инженер-сапёр, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1919 — Харис Якупов, татар рәссамы.
- 1920 — Әскад Мөхтәр,
- 1923 — Евгений Зуев, рәссам, Казан сынлы сәнгать училищесы укытучысы.
- 1923 — Рәмзия Мөхәммәдова, татар этнографы.
- 1929 — Георгий Богин,
- 1932 — Газиз Мөхәммәтшин, татар язучысы.
- 1932 — Ольга Бардина,
- 1933 — Акихито, Япониянең идарә итүче императоры.
- 1945 — Гадли Мансур, Мисыр Югары конституцион мәхкәмәсеның экс-башлыгы.
- 1948 — Әхәт Гаффар, татар язучысы.
- 1954 — Валерий Мартынов,
- 1959 — Сергей Алексашенко, икътисад галиме, анализчы, дәүләт эшлеклесе.
- 1960 — Евгений Зинковский, спортчы (заманча биш төр ярышы).
- 1961 — Рамил Минханов,
- 1962 — Дамир Динниулов, эчке хезмәт генерал-майоры, Татарстанның ДОСААФ идарәсе рәисе (2018 елдан).
- 1962 — Штефан Һелл,
- 1968 — Инга Оболдина,
- 1975 — Вадим Шәрифҗанов, хоккейче (һөҗүмче).
- 1976 — Виорика Думбрэвяну,
- 1976 — Михаил Иосилевич,
- 1977 — Сергей Ашихмин,
- 1978 — Тимур Сираҗиев,
- 1981 — Анастасия Макеева,
- 1986 — Олег Чернышов,
- 1986 — Радик Зәкиев,
- 1987 — Пьер Эдель,
- 1997 — Рәйхан Габдуллина, Камал театры артисты.
Вафатлар
үзгәртү
Шулай ук карагыз: Төркем:23 декабрь көнне вафатлар
- 1937 — Мөхлисә Бубый, татар кызлары өчен беренче мәдрәсә оештыручысы, мөгаллим.
- 1938 — Мария Павлова,
- 1941 — Василий Богородицкий, Казан университеты тел белеме профессоры.
- 1953 — Лаврентий Берия, совет сәяси эшлеклесе. Атып үтерелде.
- 1974 — Лазарь Дергунов, колхоз җитәкчесе, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
- 1982 — Зыяэтдинхан Бабахан,
- 1985 — Григорий Портнов, эретеп ябыштыручы, Дан орденының тулы кавалеры - җәяүле укчылар разведкасы).
- 1985 — Фәрхат Габбас,
Әлҗәзаир сәясәтчесе. - 1986 — Мансур Вахитев,
- 1987 — Иннокентий,
- 1988 — Хәбибулла Габдүшев, трактор бригадасы бригадиры, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
- 1999 — Спартак Королёв,
- 2008 — Борис Варакин,
- 2008 — Леонид Алексеев,
- 2013 — Михаил Калашников, ату кораллары конструкторы, уйлап табучы.
- 2013 — Һарри Абелев, биохимия галиме, иммунология һәм онкология белгече (Россия фәннәр академиясе тулы вәкаләтле әгъзасы).
- 2015 — Әлфред Гилмен, АКШ биологы, фармаколог, Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе иясе (1994).
- 2017 — Анатолий Булатов,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар
үзгәртү
- Мисыр мифологиясе – Хатор, сөю һәм шатлык хатын җенесле илаһи көч көне
- Изге Абассад, яисә Псотэ, Коптлар Чиркәвендә – Хәбәшстан, аббат һәм җәфа чигүче
- Ларенталия – Ларента
- Диана
- Юнона – Римның Марс кыры патшабикәсе
- Гарасатлар
- Сатурн илаһы ярышлары, җиденче һәм соңгы көне
Рим католик чиркәве изгеләр тәкъвимы
- О Эммануэль җырлавы;
- Торлак Торхаллссон, Исландияның яклаучы изгесе
- Дагоберт († 679), Дагоберт II, урта гасыр АурупадагыАустроазия кралы, бүгенге көн Франция ның Мөз департаментының Экурей шәһәрендә күрше Нөстри иленең баш түрә Эброин теләге белән газаб ителгән һәм үтерелгән.
- «Изге» Давид († 694), Двинлы Давид һәм Армения Давиды кушаматлар белән танылган, христианлыкка күчкән мөселман, асылып җәфа чигүче.
- Эварист († 250 тирәсе), Тэодул, Сатурнин, Эуроп, Гелаз, Эунус, Зотик, Помпиос, Агафопос һәм Базилид белән, Критта җәфа чигүчеләр.
- Фридберт († 766), шулай ук Фредеберт һәм Фритберт буларак билгеле, англо-саксон рухани, «Изге» Акка – Ливерпуль тирәсендәге Хексхам епископы шәкерде һәм дәвамчысы.
- «Изге» Ян Кеты, Польша рухани һәм теологы (Краков шәһәреннән)
- «Изге» Мария Маргарита Йувиль – изгелеккә кертелгән беренче Канада кыз хатыны
- «Изге» Мардонио, җәфа чигүче
- «Изге» Мигдонио, җәфа чигүче
- «Изге» Серволо Паралитик
- «Изге» Ив, Шартр епископы
- «Изге» Виктория, римлы гыйффәтле кыз хатын, җәфа чигүче
- «Изге» Арманд († 1164), шулай ук Хартманн, тумышы белән Бавьере шәһәреннән, Больцано тирәсендәге Бриксен(итальянча Брессаноне) епископы.
- Елена Гуэрра († 1914), шатлыклы, миссионер, тумышы белән ИталияныңТоскания өлкәсендәге Люк урыныннан, «Изге» Зита сөңелләре шулай ук ««Изге» Рух белән бөтене ясаучылар» билгеле җәмгыятьне оештыручысы.
- Херман († 1200), шатлыклы, яхуди, тумышы белән Кёльн шәһәреннән, христианлыкка күчеп Премонтрлылар орденына керә; Шедда монастыре аббаты булып сайлана.
- «Изге» Иоанн († 1164), Иоанн Цирита, шатлыклы, Португалияның Торонка җирлегендә яшәгән испан акыл иясе, Авис кавалерлары орденын оештыручысы дип санала.
- Франциянең Мария-Луиза († 1787), изгеләштерелгән, Людовик XVның соңгы кызы.
Исем бәйрәмнәре
үзгәртү
Шулай ук карагыз үзгәртү
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 (ингл.) Holidays and observances
- ↑ (ингл.) Children's Day 2013 елның 11 декабрь көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Observed globally on different dates 2012 елның 24 ноябрь көнендә архивланган.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 (фр.) Célébrations
- ↑ 5,0 5,1 5,2 (пол.) Święta
- ↑ (ингл.) Egypt Public Holidays 2013 Calendar 2013 елның 24 декабрь көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Swedish Royal Family Celebrates Queen Silvia's 70 Birthday
- ↑ (италь.) Feste e ricorrenze
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 (рус.) Праздники
- ↑ (укр.) Свята і пам'ятні дні
- ↑ (ингл.) japan-guide.com: Japanese Holidays
- ↑ (пол.) Światowy Dzień Snowboardu 2016 елның 25 март көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) "HumanLight - History" 2009 елның 24 ноябрь көнендә архивланган., accessed December 13, 2009
- ↑ (ингл.) "An Atheist Can Believe in Christmas" by Randy Kennedy published in the en:New York Times on December 17, 2006, accessed November 24, 2007
- ↑ (ингл.) The New York Times/Fooey to the World: Festivus Is Come
- ↑ (порт.) Feriados e eventos cíclicos
- ↑ (порт.) As Pastorinhas de Pirenópolis-GO
- ↑ (ингл.) Newfoundland and Labrador Heritage Website
- ↑ (ингл.) The Southern Gazette: The Origins of Tibbs Eve 2013 елның 26 декабрь көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Survived the Mayan Apocalype? Here comes the Radish People Retrieved March 26, 2013
- ↑ (исп.) Oaxaca mio
- ↑ (рус.) День дальней авиации ВВС России — 23 декабря. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
- ↑ (ингл.) []