19 март
(19 mart битеннән юнәлтелде)
19 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унтугызынчы көне. Ел ахырына кадәр 287 көн кала.
← март → | ||||||
Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
2024 ел |
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү- Аргентина, Бразилия, Перу, Португалия – Халыкара гамәли халык иҗаты һөнәрчеләре көне (исп. Día Internacional del Artesano, порт. Dia Mundial do Artesão).[1][2][3][4]
- Финләндия – Тигез хокуклар көне яки Минна Кант көне (фин. Minna Canthin päivä), 1906 елда Аурупада беренче булып фин хатын-кызлар саулау хокукына ирешүгә зур өлеш керткән фин язучысы Минна Кант (fi) хакына аның туган көнендә котланган рәсми бәйрәм.
- Франция – Милли Хәтер һәм тынлык көне (фр. Journée Nationale du Souvenir et de Recueillement), 1954-1962 елгы Әлҗәзаир cугышында (fr), Марокко һәм Тунис бәрелешләрдә хәлакъ булган гаскәриләр һәм сивиль халык истәлегенә.[5]. Чаралар аеруча Файл:Logo fnaca.jpeg Милли Алжир, Марокко һәм Тунис сугышлары ветераннары федерациясе (фр. Fédération nationale des anciens combattants en Algérie, Maroc et Tunisie) тарафыннан оештырыла.
- Азәрбайҗан – Миграция эшләре органнары хезмәткәрләренең һөнәри бәйрәме көне (әзери. Miqrasiya orqanları işçilərinin peşə bayramı günü).[6]
- Бразилия – Йорт җиһазларын ясаучылар көне һәм Агач эшкәртүчеләр көне (порт. Dia do Carpinteiro e Dia do Marceneiro).[7]
- Испания, Португалия, Бельгия, Италия – Аталар көне (исп. Día del Padre), Гайсә анасы Мәрьямнең ире назаретлы балтачы Иосиф (es) хакына.
- Испания:
- Валенсия автоном җәмгыяте / Валенсия – Ялкыннар карнавалы көне (кат. Falles, исп. Fallas de Valencia).
- Кадиз провинциясе – Кадиз провинциясе көне (исп. Día de la Provincia de Cádiz).[8]
- Италия / Тоскана регионы (it) / Сиена провинциясе (it) / Файл:TorritadiSiena-Stemma.gif Торрита-ди-Сиена коммунасы (it) – Торрита-ди-Сиена ишәкләр чабышы (итал. Palio dei somari di Torrita di Siena), 19 марттан соң беренче якшәмбесендә үткәрелгән чара.
- Мексика / Мехико – Кунакханә асрау хезмәтчеләре көне (исп. Día de Las Sirvienta).[9]
- Польша:
- Балыкчылар көне (пол. Dzień Wędkarza).[10]
- Кацублар бердәмлеге көне (кашуб. Dzéń Jednotë Kaszëbów, пол. Dzień Jedności Kaszubów).
- Россия Федерациясе – Суасты көймәләрдә йөрүче диңгезчеләр көне (рус. День моряка-подводника), 1906 елда Россия императорлары Николай II указы нигезендә Россия империясенең диңгез кораллы көчләренең классификациясенә "су асты көймәләр" исемле яңа хәрби кораблар классы булдырыла.
- 1831 – АКШ тарихында банктан беренче тапкыр акча урлау.
- 1958 – Страсбургта беренче Аурупарламент утырышы ачыла.
Шулай ук карагыз: Төркем:19 март көнне туганнар
- 1813 — Давид Ливингстон, инглиз сәяхәтчесе.
- 1817 — Йозеф Гурбан,
- 1822 — Павел Шатилов,
- 1830 — Иван Догел,
- 1860 — Вильям Җенниңс Браян,
- 1867 — Александр Бейвел,
- 1868 — Йожеф Марек,
- 1873 — Макс Регер, алман композиторы.
- 1877 — Садыйк Әхтәмов, инкыйлабчы, сәясәт эшлеклесе.
- 1878 — Мария Костеловская,
- 1883 — Волтер Норман Һоворс,
- 1887 — Василий Воробьёв,
- 1891 — Георг фон Альбрехт,
- 1895 — Максим Рыльский,
- 1900 — Фредерик Жолио-Күри,
- 1901 — Гавриил Лихов,
- 1911 — Әхмәт Закиров,
- 1913 — Александр Покрышкин, совет очучысы, өч тапкыр Советлар Берлеге каһарманы.
- 1917 — Сабира Күмүшалиева,
- 1919 — Питер Һенри Абраһамс, КАҖ язучысы, журналист, мөхәррир.
- 1926 — Нәкый Бикташев, рәссам.
- 1928 — Миңнеәхмәт Моталов,
- 1930 — Лина Костенко,
- 1931 — Миңнехаҗи Фәррахов,
- 1937 — Фердинант Шәехов,
- 1938 — Вячеслав Янченко,
- 1939 — Валерий Шамшурин,
- 1941 — Рина Зарипова,
- 1943 — Марио Молина,
- 1946 — Геннадий Тарасов,
- 1947 — Гленн Клоуз,
- 1949 — Ринат Гыйззәтуллин,
- 1950 — Әхмәтгали Галиев,
- 1954 — Рәшит Ногманов,
- 1957 — Илдар Гаянов, рәссам.
- 1958 — Владимир Сигачев,
- 1958 — Евгений Круглов,
- 1959 — Гамил Әсхәдуллин,
- 1961 — Александр Зорин,
- 1972 — Ренат Вәлиуллин,
- 1974 — Бавырҗан Байбәк, Казакъстанның дәүләт эшлеклесе.
- 1975 — Георгий Гахария,
- 1979 — Гөлнур Корбанова,
- 1985 — Кристина Эсебуа,
- 1987 — Роман Ерёменко,
- 1988 — Александр Куликов,
- 1988 — Максим Михайлов,
- 1991 — Александр Авцин,
- 1997 — Рута Мейлутите,
Шулай ук карагыз: Төркем:19 март көнне вафатлар
- 1825 — Брита Хагберг,
- 1879 — Владимир Барановский,
- 1907 — Фердинанд Юлиус Фагерлин (Ferdinand Julius Fagerlin), швед рәссамы.
- 1925 — Нәриман Нәриманов, азәри язучысы, җәмгыять һәм сәясәт эшлеклесе.
- 1938 — Григорий Аронштам, совет дәүләт эшлеклесе.
- 1938 — Магҗан Җомабаев, казакъ шагыйре, мөгаллим, сәясәтче.
- 1941 — Николай Курнаков,
- 1945 — Гыйльми Баһаветдинов, уксибәр расчеты командиры, Советлар Берлеге каһарманы, сержант.
- 1950 — Волтер Норман Һоворс,
- 1955 — Леонид Говоров, ССРБ маршалы.
- 1962 — Василий Сталин,
- 1963 — Әкрам Вәли, балалар язучысы, мөхәррир.
- 1968 — Җәлил Киекбаев, башкорт тел белеменә нигез салучы.
- 1974 — Таһир Баишев,
- 1980 — Тимер Арслан, татар һәм башкорт шагыйре.
- 1981 — Григорий Володин,
- 1987 — Луи де Бройль, Франция галиме, Физика өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
- 1990 — Мәэмүн Сутюшев, рәссам.
- 1990 — Фәрит Нухов,
- 1994 — Ризаэтдин Басыйров,
- 1998 — Владимир Степанов,
- 2000 — Әнвәр Бәширов,
- 2010 — Николай Иванов,
- 2011 — Шамил Шаһидуллин, кино һәм театр артисты.
- 2015 — Ирина Кузьмина,
- 2016 — Ольгерд Воронцов,
- 2018 — Сәгыйдә Мөхәммәтдинова,
- 2023 — Эмиль Җәләлетдинов,
Шулай ук карагыз
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ (исп.) me.gov.ar: 19 de marzo "Día Internacional del Artesano" 2014 елның 6 апрель көнендә архивланган.
- ↑ (порт.) 19 de março — Dia Nacional do Artesão 2013 елның 31 март көнендә архивланган.
- ↑ (порт.) azores.gov.pt: Dia Mundial do Artesão assinalado com lançamento do livro “Cerâmica dos Açores"(үле сылтама)
- ↑ (исп.) En Catacaos se celebrará "Día Internacional del Artesano" 2016 елның 4 март көнендә архивланган.
- ↑ (фр.) Journée Nationale du Souvenir et de Recueillement à la Mémoire des Victimes Civiles et Militaires de la guerre d’Algérie et des combats et Tunisie et au Maroc
- ↑ (азәр.) Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin yaradılmasının 6-cı ildönümü və miqrasiya orqanları işçilərinin peşə bayramı günü münasibətilə tədbir keçirilmişdir
- ↑ (порт.) 19 de março dia do Carpinteiro e do Marceneiro 2016 елның 6 март көнендә архивланган.
- ↑ (исп.) Doce reconocimientos para celebrar el Día de la Provincia
- ↑ (исп.) Día de las Sirvientas (en México, D.F.)
- ↑ (пол.) Polski Związek Wędkarski 2014 елның 4 май көнендә архивланган..