Baş bit embleması
Baş bit embleması
Wikipediä dönyasına räxim it!
Bu açıq eçtälekle küptelle entsiklopediä.
Alegä Tatar telle bülegendä 502 073 mäqälä, 74 aktiv qatnaşuçı bar.
Bügen: 2024 yılnıñ 12 oktäber köne, şimbä.

Waqit: 10:23 UTC

Вики-конференция 2016 дәвамында доклад ясаганда.

Рәхим итегез! Бу бит минем кем икәнем турында.

Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
Бу катнашучы
Акыллы төбәк проектының
Вики-Татарстан төркеме әгъзасы.
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
Сәләт ВикиМәктәбе проектының
«Язгы сессия 2019» әгъзалары Вики-мохиттә глобаль дәрәҗәдә актив.
Казан гербыКазан гербы Әлеге катнашучы Татарстан башкаласы Казаннан
Дөньяда җирле мәдәниятләр күптөрлелеге иң югары булган илләрнең берсе..
ru-5 Этот участник профессионально владеет русским языком
en-4 This user speaks English at a near-native level
tt Бу кулланучының туган теле - татар теле.
fr-3 Cette personne peut contribuer avec un niveau avancé en français.
tr-3 Bu kullanıcı yüksek bir seviye ile Türkçe anlıyor.
it-2 Questo utente può contribuire con un italiano di livello intermedio.
Бу катнашучы — Ир кеше.


14,8 ел Бу кулланучы Татар Википедиясендә 5408 көн


Don't ask for ask. Just ask.
Don't ask for ask. Just ask.
Бу катнашучы яңа әгъзаларга һәм башкаларга ярдәм күрсәтергә әзер))
lat26 Bu qatnashuchy kuubraek standart 26 xaerefle latin klaviatura qullana
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
Бу кулланучы
Белем җәүһәрләре
@Татарча Википедия
проектында катнаша.
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
«Минем Татарстан» проектында катнашкан
кулланучы.
«БМО өчен Вики» проектының
2020 нче елгы этабында
катнашкан кулланучы бу.
Афәрин!
« Берәр мәдәният яки аның теле язмышына битараф булу — үземнекенә таба да җәвапсызлыкның билгесе.
Мәидә сүрәсенең аятьләре мәгънәләрен
мәдәният өлкәсендәге мәсьәләләргә куллану
»


« Бабаларының бабалары түгел — оныкларының оныклары татарча сөйләшкәне татар! »


« Тел — шәхси фикерләү коралы һәм аны күзәтү көзгесе буларак барлыкка килде, соңыннан коммуникация өчен кулланыла башлады, ә, аны кулланучыларның буыннары яшәгән тормыш тәҗрибәсе җыела баруы белән, соңыннан шулай ук мәдәни мирас саклагычы өченчел функциясен башкара башлады.

Аерым телне кулланучы төп этник төркеменең зыялылары тарафыннан изгеләштерелүе яки аның кулланылыш даирәсенең башкача кысылуы бу телнең табигый үсешенә киртә сала, аның файдалылыгын түбәнәйтә һәм, нәтиҗәдә, телнең беренчел һәм икенчел функцияләре кирәкләре өчен кулланыш уңайлылыгын зәгыйфьләндерә. Шундый идеологик манипуляцияләр бу әһәмиятле коралны һәм аны кулланучы халыкны кырып бетерү җинаятенә тиң җавапсызлык түгелме?

»
Татнетны үстерү фонды
Татнетны үстерү фонды
Татар порталлары берлеге
Татар порталлары берлеге
ТР ФА ТӘһСИ
ТР ФА ТӘһСИ
Халыкара Вики-мәгариф инициативасы
Халыкара Вики-мәгариф инициативасы
Санкт-Петербург татар медиафорумы
Санкт-Петербург татар медиафорумы
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
ТАНЫКЛЫК
Бу кулланучы
«ФГОС.wiki» марафонының 2022 елгы чыгарылышында катнашты.
Илчелек статусы: филология


Еш бирелгән сораулар

үзгәртү
  • Википедия синең өчен нәрсә?Энциклопедияләрнең энциклопедиясе, дөньяның алдынгы белем җәүһәре. Плюс, әлбәттә, мәгърифәтчелек өлкәсендә иң зур массакүләм күпкатнашучылы күпрольле онлайн уен (en).
  • Ә Татар Википедиясе?дөньяда иң зур татар телле универсаль энциклопедия проекты һәм аның тирәсендә тупланган татар җәмгыяте.
  • ttwiki'да ни өчен катнашасыңКешеләрнең төп аралашулары Интернет аша булган глобаль белем икътисадында, берәр телгә таба чын мөнәсәбәтебезне аны язуда куллануыбыз күләме һәм дәрәҗәсе белән күрсәтәбез. Шәхси мохиттә бу Email, Facebook/Vk.com һәм WhatsApp булса, мәгърифәтчелек өлкәсендә исә һәрбер халык өчен үз телендәге Википедия бүлеге биргән мөмкинлекләреннән яхшырак ысул юк. Соңгыларны нәтиҗәлерәк куллану турында постер докладны ясаганым бар хәттә.

Вики турында карашларым

үзгәртү
  Әлеге кулланучы — кайчан да булсачы, ул Википедиядәге һәрбер мәкалә төпчеге киләчәктә сайланган мәкалә буласына ышана.
 
Бу катнашучы ялкау һәм Википедияне үстерүдә берни дә эшләми!
  Бу кулланучы — инклюзионист. Ул Википедиядә мәкаләләр күберәк булган саен яхшырак дип уйлый.

Викимедиа проектлары чикләрендә crosswatch функциясеннән файдаланам. Amical Wikimedia һәм Wikimedia Armenia, угро-фин һәм башкорт дусларыбыз эшчәнлекләре үрнәкләреннән гыйбрәт алу бик урынлы дип саныйм.

Викимедиа хәрәкәтендә катнашуым

үзгәртү
 
Кыска чыгыш өчен кулланырлык презентация өчен визуаль материал.

Тормышымдагы беренче постерны (мәгълүмати плакат) Викимания-2017 конференциясендә "Россия телләрендәге Википедияләр җәмгыятьләренең эшчәнлекләре" турында аңлату өчен материалны Meta-Wiki'да тупладым, Microsoft Office Power Point 2007 ярдәмендә бастырдым.

Халыкара дәрәҗәдә

үзгәртү
 
«Россия телләрендәге Википедияләрне үстерү» проекты каплаган Википедия бүлекләре кодлары
 
  Мин «Википедияне — Айга!»
проектында катнаштым!
 
Викимәгълүмат проектының
4 нче туган көнен
бәйрәм итәм!

Википедиянең татар телле бүлегендә

үзгәртү
  Өмәләр проекты әгъзасы
 
 
Бу катнашучы
Сәләт ВикиМәктәбе проекты
әгъзасы.
 
 
 
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
 
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
СЕРТИФИКАТ
Бу кулланучы «Татар 4.0 — 2021» проектында катнашкан.
Изге рәхмәт!
 
 
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
 
Татарстан Республикасы Президенты каршындагы татар телен саклау һәм үстерү мәсьәләләре комиссиясе
 
Сәләт ВикиМәктәбе
 
Татарстан китап нәшрияты
 
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
 
Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты
 
Татнетны үстерү фонды
 
ТР ФА ТӘһСИ
«Татар 4.0» 2022 марафоны катнашучысы     

ТатВики'да башкарган вазыйфаларым

үзгәртү
 
Вики-премия 2017 чикләрендә тапшырылган диплом, статуэтка һәм значёк.
  Татар Википедиясен үстерү эшчәнлегендә оныкларымның киләчәктә үз татарлыкларыннан файда күрә алулары өчен катнашам.  

Википедия вазыйфалары — проектның яши һәм тотрыклы үсә баруын тәэмин итүгә юнәлгән викимедистлар башкарган техник һәм оештыру эшчәнлеге. Монда да эш күп — мәкаләләрне язу һәм яхшырту белән танышканнарны үз көчләрен бу вики-эшчәнлектә дә сынап чыгарга чакырам!

 
Яндекс ширкәте үзәгендә узган 2017 елгы Вики-премия тантанасында Татар Википедиясе үсешенә кертемем өчен бүләкне алганда.
  Бу катнашучы Википедиядә Азия ае бәйгесенең җирле оештыручыларның берсе.


  Википедия яклаучысы
Википедиядә хокук бозучыларга каршы көрәшкән һәм Википедия рухын саклаган өчен Ilnur efende (бәхәс) 12 гый 2021, 17:19 (UTC)


Эшлисе

үзгәртү

Истә тотасы

үзгәртү
Code ARTICLES Pageviews
Main
ACTIVEUSERS ADMINS ARTICLES/ACTIVEUSERS ARTICLES/ADMINS
1 en 6 894 394 117 880 847 58.5 8139.8
2 ru 2 003 739 8520 68 235.2 29466.8
3 tt 502 073 74 6 6784.8 83678.8
 
 
 
Белем.ру
 
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
 
ТР ФА ТӘһСИ
 
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
 
Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты
 
Россия телләре вики-волонтёрлары төркеме
 
 
Төрки телле вики-волонтёрлары төркеме
 
Белем радиосы
 
Үзәк һәм Көнчыгыш Европа вики-волонтёрлары
 
Санкт-Петербург татар медиафорумы
 
 
Татар порталлары берлеге
ТАНЫКЛЫК
Бу кулланучы
ВП:Белем җәүһәрләре проектының 2022 елгы бәйгесендә катнашкан.


Дан аллеясендә:  
 
 
Татмедиа
 
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
 
ТР ФА ТӘһСИ
 
«Викимедиа РУ» табышсыз партнёрлыгы
 
Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты
 
Россия телләре вики-волонтёрлары төркеме
 
 
Төрки телле вики-волонтёрлары төркеме
 
Татнетны үстерү фонды
 
Үзәк һәм Көнчыгыш Европа вики-волонтёрлары
 
Санкт-Петербург татар медиафорумы
 
 
Татар порталлары берлеге
ТАНЫКЛЫК
Бу кулланучы
МинБезТатар проектының 2022-2023 елгы бәйгесендә катнашкан.

Урын: 4
 
 
Викимедиа җәмгыятенең татар телле катнашучылары төркеме
 

Вики-яз 2024 катнашучысы сертификаты.

Google, Фонд Викимедиа, индийский чаптер и юзер-группы, при посредничестве местного НКО «Центр по развитию Интернета и общества», начали пилотный проект по инфраструктурной поддержке активистов, создающих образовательный контент на языках Индии.

Коллеги из Википедии на каннада (Карнатака, Индия) в рамках своего проекта начали размещение QR-кодов, ведущих к статьям в Википедии на их языке, на лекарственные растения, произрастающие в саду одного из колледжей своего региона.

президент Wikipedia User Group Nigeria, предложил Правительству Нигерии рассмотреть возможность использования в школах страны [англоязычной] Википедии в качестве источника знаний.

Британская ассоциация «Институт специалистов по связям с общественностью» (PR) в своё время совместно с представителями движения Викимедиа подготовила (и периодически обновляет) руководство по принципам использования Википедии для своих членов

В итальянском Турине викимедисты организовали ознакомление школьников с возможностями Википедии через существующую у них систему внеклассных проектов с музеем Итальянского сопротивления. На видео выступление преподавательницы по результатам проекта со старшеклассниками, выполненного в январе-феврале 2017 г. (запись экрана, её голос на фоне, 11 мин. на итальянском). Представлено три квеста (с проектными листами для заполнения в ходе каждого) : первый - на самостоятельное изучение ВП:5 столпов, второй - на обход города по карте мемориальных табличек (участники разделили районы), третий - на детальное изучение судьбы одного из депортированных в концлагеря (Освенцим, Бухенвальд, пр.) и создание статьи о её истории в итальянской Википедии (три группы исследовало параллельно, потом объединяли накопанное). Финальный вариант статьи по результатам третьего квеста https://it.wikipedia.org/wiki/Elena_Recanati_Foà_Napolitano

В ходе чтения кейсов использования Вики в образовании в спецвыпуске журнала BRICKS итальянского образовательного сообщества за декабрь 2017 г. на странице 58 в PDF версии натыкаюсь на упоминание закона 107 от 13 июля 2015 г. (известен как Закон о хорошей школе/Legge della Buona Scuola), где среди прочего прописываются требования по обязательной производственной практике школьников старшых классов (alternanza scuola-lavora) в объёме не менее 200 часов, когда учащиеся должны "понюхать пороха" - получить опыт внесения практического вклада в жизнь своего социума, например, среди прочего, участвуя в реализации культурных, творческих или музыкальных проектов. Вступил в силу с 2015-2016 уч.года. Некоторые часы участия в школьных или внешкольных Вики-проектах сюда включают.

Википедия на английском де-факто учебник №1. А внимание детей на теме урока как удержать? Квест! Команда World of Knowledge (WOK) покажет, а приложение https://wikimaster.com/ поможет и вам такое организовать в своём классе.

Анализ на примере статистики и долгосрочных стратегий Google, Facebook и Amazon (легко переносится на Яндекс, ВК и ozon.ru) Звоночек современным просветителям про то, как рыночная экономика обеспечит реализацию сценария постепенного «схлопывания» свободы индивидуального выбора, плюрализма и т.п. И почему для нас очень важно вести популяризацию проектов Викимедиа в FB и VK.

  • «Традиционные общества не склонны к инновациям: в них сложно нарушать устоявшиеся правила, т.к. таковые строятся на сложившейся картине мира и ментальной (психической) вселенной, в которой понятие святого присутствует повсюду. И знание имеет религиозный характер.» – первые предложения последнего абзаца в разделе "Знание#В антропологии" в франВики, сноску на АИ см. ссылку https://fr.wikipedia.org/wiki/Connaissance#En_anthropologie

Продолжение ещё интереснее: «В "современных" сообществах, знание также становится инструментом силы/власти, и "оценивание" его позволяет различать истинную "экспертизу" от недостаточного уровня знаний, или даже намеренного обмана.»

Вывод прост: Если хотим, чтобы региональные языки были конкурентоспособны и привлекательны у детей, молодёжи и взрослого поколения, носителям (по большей части из числа городских бабушек-дедушек-пенсионеров) для начала нужно создать условия для трансформации и модернизации традиционного этнического общества. «Гудбай, ностальгия, гудбай...»

Инструмент для визуального редактирования (создания) запросов к базе знаний Викиданные

Российские волонтёры-биомедики (КФУ) работают в русскоязычной Википедии

Первой по совокупности показателей в этом году оказалась Википедия, подвинув традиционного лидера Google. По многоязычности первые «Свидетели Иеговы» с более 600 языками. Средний показатель группы ведущих 25 сайтов — 86 языков. Полный отчёт см. на https://www.bytelevel.com/reportcard2018/

Видео и слайды с последнего вашингтонского семинара-консультации по использованию Викиданных в библиотечном и архивном деле. Slides

Куда-то собираетесь? Материал из ВикиГида (WikiVoyage) окажется полезнее Википедии.

Библиотека из итальянского Фермо (~ 37400 жителей, административный центр одноимённой провинции в административной области Марке) взялась за использование Вики-возможностей в деле популяризации культуры и истории своего городка.

«Следует ли специалистам по архивному делу иметь дело с Википедией, и если да — то как?» Скачать бесплатно манускрипт статьи (*.docx, 52 Кб, 20 стр.), вышедшей ранее в 2017 году в одном из платных журналов.

Видео доклада в Гарвардском университете о том, как Википедия влияет на учёных и их деятельность.

перечень инструментов для работы со структурированными данными как на Викискладе, так и в Викиданных

Финансово-экономический журнал Forbes: «Почему я, как университетский преподаватель, приглашаю студентов пользоваться Википедией». Профессор физики в Калифорнийском университете в Беркли (UC Berkeley) о том, как использовать онлайн-энциклопедию.

Министерство культуры Мексики и Фонд Викимедиа подписали в Сан-Франциско соглашение о партнёрстве в распространении мексиканского культурного контента и содействии в развитии использования в их стране цифровых инструментов. От Фонда соглашение подписала Кэтрин Маер, с мексиканской стороны ― генеральный директор департамента ИКТ Мин.Культа. Инициатива исходила от руководства Викимедиа Мексика, на церемонии присутствовал также мексиканский консул в Сан-Франциско.

Правительство штата Махараштра начало сотрудничество с Википедией для продвижения языка Маратхи. Данный шаг позволит распространять маратхи по всему миру и станет для говорящих на нём глобальной платформой.

Благодаря плодотворному сотрудничеству с Викимедиа Италия, Итальянский Мин.обр.науки пошёл на включение использования Википедии на ладинском в пилотный проект по развитию гражданского общества в цифровой эре в рамках реализации Национального плана цифровой школы

Профессору Университета Любляны и многолетнему викимедисту Мирану Хладнику User:Hladnikm по представлению Национальной и университетской библиотеки Словении недавно была вручена премия им. Трубаря за вклад в сохранение национального литературного наследия. При награждении особенно был подчёркнут его вклад в проекты Викимедиа

выступление перед студентами-медиками курса Вики-медицины Университета Тель Авива на тему «Женское здоровье в Википедии»

  • «Ценность Википедии – в собранной сообществом совокупности ссылок на источники для последующего самостоятельного изучения темы. Авторский текст же любой из её статей является лишь приблизительным описанием того, что Вы вероятно найдёте в подкрепляющих его ссылках» 6 ноября на конференции в Йошкар-Оле или 8 ноября на встрече со студентами КФУ в Казани услышал от Dmitry Rozhkov
  • запись мэрилэндского семинара по использованию Викиданных для работы с и популяризации архивных радиозаписей @ https://vimeo.com/album/4856500/video/242765979
  • http://blogs.bodleian.ox.ac.uk/digital/2017/11/13/semantic-data-and-the-stories-were-not-telling/

Как галереи, библиотеки, архивы и музеи (GLAM) могут использовать для себя Викиданные. На примере стратегии, разрабатываемой для Оксфордского университета.

Интерфейс использования Викиданных для маркировки могил на кладбище. Работа https://github.com/yarl

«Полезность бесплатной Википедии для читателей несомненна. А для волонтёров-редакторов в чём практическая польза?»

Исследование проводится с октября 2017 по сентябрь 2018 специалистами из Университета Калифорнии в Лос-Анжелесе и Массачусетского технологического института (Бостон)

Из поколения в поколение википедистов 80% вклада делается 1%-ом редакторов. “Это как Тур-де-Франс. В любой момент времени есть какая-то группа лидеров. Потом они отстают и вперёд вырывается новая.”

Что же их мотивирует? “Ощущение личного удовлетворения и самореализации от осознания того, что они своими усилиями определяют уровень известного миру в целом.”

Французский библиотечный бюллетень за лето 2017 г. опубликовал статью Сильван Машфер «Википедия и библиотеки: работать совместно» (7,5 страниц А4)

Sylvain Machefert. Wikipedia et bibliotheques : agir en commun. Lionel Dujol. Communs du savoir et biblioth`eques, Cercle de la librairie, pp.141-149, 2017, 978-2-7654-1530-5.

Пошаговое англоязычное руководство для всех тех, кому регулярно приходится искать научную информацию, которой просто нет в свободном доступе в Интернете.

Аналогично американскому Твиттер-боту @congressedits, у итальянцев работает @ItaGovEdits, сообщающий о правках, вносимых с IP-адресов, относящихся к обоим палатам Парламента, Правительства и Администрации Президента страны.

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.ru https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode.ru

А когда перейдёте на свободную лицензию, можете свой сайт сюда добавить: https://ru.wikimedia.org/?curid=3834 .

  • "Каждый месяц к Википедии обращаются с 1.4 миллиарда уникальных девайсов"

Кэтрин Маэр, 13 апреля 2018 года, пленарное выступление первого дня Глобального Саммита Creative Commons

Полный текст анализа коллегами методов того, как в интернете-среде создаётся информационная дезориентация https://firstdraftnews.org/wp-content/uploads/2017/10/Information_Disorder_FirstDraft-CoE_2018.pdf?x40896

Пресс-релиз по результатам исследования, показавшего, что Википедия является великолепным источником информации для подготовки студентов-медиков. Полный текст исследования доступен под свободной лицензией на https://mededu.jmir.org/2017/2/e20/

бот, который позволяет выявить сноски/ссылки на материалы в платных базах, проверить этот материал на доступность в бесплатных (открытых) источниках и, при наличии, заменить ссылку на последний

Вики-резидент ― это специалист музеев, библиотек, архивов, научных и образовательных учреждений, СМИ, который распространяет контент собственной организации в Википедии, тем самым повышая ее цитируемость.

Википедия как инструмент социолога, способный раскрыть предрассудки и стереотипы общества: Анализ персонажей наиболее известных 4000 фильмов Болливуда (с 1970 по 2017) и 880 трейлеров (с 2008 по 2017) дал неплохой срез по Индии.

Коллеги из бразильской юзер-группы инициировали партнёрство с крупнейшим архивом страны для выкладывания их богатейшей коллекции на Викисклад.

Пятый по популярности зоопарк мира (Прага, по версии TripAdvisor) берёт в штат викирезидента, за обучение которого берутся наши чешские коллеги. https://outreachdashboard.wmflabs.org/courses/Zoo_Praha/Wikipedista_rezident_Zoo_Praha

фрагмент с пресс-конференции, посвящённой запуску баскской образовательной программы Викимедиа. От регионального правительства участвует руководитель департамента культурной и языковой политики г-н Бинген Зупирия.

В программе: много вопросов, небольшое интервью для общественного радио и 9-ти минутное объяснение г-ном Зупирия важности Википедии, как образовательного инструмента.

инструмент облегчения гео-маркировки (привязки) фотографий, которые загружаются на Викисклад

Википедия и Викиданные активно используются для обучения искусственного интеллекта. В связи с чем, в одной из тематических рассылок Движения Викимедиа была опубликована ссылка на научную статью нашей коллеги-википедиста Аманды Левандовски о том, как правовая доктрина о добросовестном использовании (fair use) способна стать краеугольным камнем появления справедливых систем ИИ даже в случае, если их обучение строится на необъективных массивах данных, содержащих те или иные ошибки и предвзятости.

Текст и аудио интервью с автором книги «Преимущества ленивогого подхода: Учим писать литературные тексты в эру Википедии» (Lazy Virtues: Teaching Writing in the Age of Wikipedia) профессором литературного письма и реторики Университета штата Миссисипи Робертом Камминсом (Robert Cummings).

«Задания в Википедии – как рискнуть стать первопроходцем и прочие важные моменты.» Википедия – замечательный способ синтезирования удобным образом информации из разнообразных источников. В 2016/17 учебном году программа Вики-резидент Эдинбургского университета поддерживала использование Википедии в ходе классных заданий по трём разным предметам: репродуктивная биология, переводоведение и мировое христианство. В 2017/18 году эти предметы продолжат использовать Википедию и к ним присоединятся ещё три.

Рекомендации из мира платного редактирования: «Как и где найти эксперта по написанию контента в Википедию?»

Сегодняшний вызов – спасти Википедию и её обет служения в качестве бесплатного и открытого хранилища всех знаний человечества в условиях завоеваний со стороны старого и нового визуального форматов — как собирать и сохранять знания, когда само обладанием знанием оказывается не столь привлекательным.

В "визуальном" мире, ориентированном на удовольствия, нет места рациональному мышлению, ибо думать картинками просто невозможно. Именно текст позволяет нам “раскрывать ложь, путаницу и чрезмерные обобщения, выявлять злоупотребления в вопросах логики и здравого смысла. Он также позволяет взвесить идеи, сравнить и проанализировать утверждения, связать одно обобщение с другим.

Если пре-капитализм был про то, как быть’, а капитализм про ‘иметь’, то в позднем капитализме важен лишь ‘образ’— выглядеть богатым, счастливым, внимательным, интересным и космополитичным. Откройте Инстаграм и точность диагноза вас поразит.

Викиданные как инструмент анализа политической структуры социума стран мира и обеспечения прозрачности законодательных инициатив. Заполнение элементов базовой общедоступной публичной информацией на политические темы даёт возможность исследователям моделировать разнообразные связи.

Президент Викимедиа Армения Сусанна Мкртчан убеждена, что ключом к необходимым изменениям является развитие в стране культуры добровольчества." Новые проекты: Википедия для детей / Вики-проект для учителей / Википедия и архитектура

Шәхси тормышымда

үзгәртү
 
«Мин татарча сөйләшәм» сәяси акциясе — туган телебезне популярлаштыруда азмы-күпме файда китерәдер, тик тел ел дәвамында баручы Мин татар телле белем хәзинәсен үстерәм исемлесе нәтиҗәлерәк булыр иде шикелле.

Борынгы бабаларымны оныкларым белән бәйләүче чылбыр

үзгәртү

Тәрҗемәи хәлем

Минем нәсел җепләре Бик-Үти, Каратал, Күгәй һәм Яңасала авылларына тоташа, тик әби-бабайларым инде Казанда үскән.

Барабыз буларак хезмәт күрсәткән бөек-бабаем, рус телендәге язуларны шәһәргә күченгәч укырга өйрәнә.
Дәү әтиләрем - Бөек Ватан сугышы дәвамында   ССРБның   Эшче-крестьян Кызыл Гаскәренең уксибәр расчеты әгъзасы буларак катнашкан икътисадчы һәм авиация-техника көллиятен бетереп Пе-2 очкычларны җитерштерүче КАПОда эшләгән инженер-конструктор.

1946 елгы әтием - КХТИда инженер-энергетик һәм инженер по ЧПУ һөнәрләрен үзләштереп, төрле елларда КМПО, Казаноргсинтез һәм башка оешмаларда хезмәт күрсәткән, 1951 елгы әнием - метролог, соңрак бухгалтер буларак хезмәт иткән, хәзер икесе дә лаеклы ялда – безнең һәм кече сеңлемнең гаиләсе янында Казанның Мәскәү районында яшиләр.

Үзем исә — синхрон тәрҗемәчелек белән көн күрәм. Хатыным белән ике баланы үстерәбез. Урамда татарча гына уйлыйм һәм балаларым белән урамда горурланып татарча гына сөйләшәм!

ТАССР башкаласы Казанда 1979 елның 2 ноябрь көнендә тудым һәм бүгенге көненә кадәр шәһәрнең Мәскәү районында яши бирәм. Француз телен тирәнтен өйрәнүгә багышланган 123 нче санлы махсус мәктәп (бүгенгә 9 нчы гимназия) һәм Эртугрул Гази ис. Татар-төрек лицеенда (бүген 2 нче номерлы лицей-интернат) укыдым. 8 сыйныфта шәһәрдәге химия олимпиадасында 3нче урын, 9 сыйныфта республика күләм физика олимпиадасында беренче урынны алдым. 1995, 1996 һәм 1998 нче елларда Сәләт хәрәкәтенең җәйге аланнарында сәлкеш, укытучы һәм әйдаман буларак катнаштым. 1995-1996 уку елы дәвамында халыкара алмашыну программасы чикләрендә АКШның Миссури штатындагы Сент-Луис шәһәренең Клейтон районы мәктәбендә укыдым. Язма имтиханнар нәтиҗәсендә, мәктәп чорында ук АКШның ике Үрмәле Гөл лигасы шәхси университетына физика һәм химия юнәлеше буенча, Төркиянең башкаласындагы Урта көнчыгыш техник университетның инглиз телле электрон инженерия программасына кабул ителдем.

1996 елның август азагында баш миемдә тумыштан бирле ялгыш үскән кан тамырлары канаулары аркасында тормышым нык үзгәрә – исән калам, ләкин тормышым берничә елдан озаграк сузмаячагы аркасында I группа инвалидлык бирелә. РКБ һәм АКШ хәстәханәсендәге процедуралар мине нормаль тормышка кайтара, әмма бизнес, инженерлык һәм дәүләт яки дипломатик хезмәте турындагы амбицияләрнең эзе калмый диярлек. 1997 елда Әти-әни сораулары буенча Казанда калам, КГФЭИга укырга керәм (ширкәт икътисады факультеты / финанс менеджменты специализациясе). Анда укыганда Марат Сафиуллин үзе укыткан Стратегик менеджмент курсы лекцияләрен инглизчә язып торуымны күрә, Энгиль Тагиров башлаткан “Тынычлык мәдәнияте институты” оештырган халыкара конференциясендә эзлекле сөйләм тәрҗемәчелек якларын каплыйм.

1999 нче елның 1 сентябрь аеннан бирле гаилә тормышымны башлыйм, нәтиҗәдә җәеннән бирле нотариаль һәм башка түләүле язма тәрҗемәләр белән акча эшли башлыйм. 2000 нче елның сентябрь аеннан тормыш синхрон тәрҗемәчелеккә чумдыра – һәм 2007 нче елның сентяберенә кадәр Казанда яшәп туктамыйча планетабызның төрле илләрендә сәфәрдә булам. Шул 2006 нче елның 1 августыннан 2013 нче елның 30 сентябрь көненә кадәр ярты ставкага Татарстан Республикасы Президенты Аппарататы хезмәткәре булып тордым. Шул арада 2007 нче елның декабрь аеннан 2008 нче елның май аена кадәр АКШның Теннисси штатындагы парламентының финанс контроле һәм бюджет анализы комитетларында икътисадчы буларак стажировка үттем. 2009 нчы елның ноябереннән ИП (ПБОЮЛ, шәхси эшмәкәрлек) буларак тәрҗемә итеп торам.

Өйләнгән, хатыным белән ике баланы - кыз (сентябрь 2005) һәм малай (апрель 2008) – үстерәбез. Викидан тыш, хоббиларым арасында велосипед, урманда йөрү, үзем сөйләшкән 6 телне туган теле дәрәҗәсендә саклау һәм бу халыкларның мәдәни тормышы белән элемтәне саклау. Президент аппаратыннан китү сәбәбе – үземнең гаилә башлыгы һәм ата кеше функцияләремне тиешлечә башкару кирәге булды. Өйдә әлегә күбрәк инглизчә, урамда исә татарча сөйләшәм. Балаларымны фәкать французча, төрекчә һәм итальянча мультфильмнарны карап үстердек. Икесе дә Мәскәү районындагы Ш.Мәрҗәни исемендәге татар гимназиясенә керә алды, кызыбыз җәй көнне Иннополис лицеена имтиханнарны уңышлы башкарып, сентябрьдән анда күчте.

  • Нәрсә укыйсың? Яраткан медиа-чыганаклары?Эш өчен төрле фәнни-практик (медицина, хокук һәм икътисад тармаклары) журналлар. Инглиз һәм Рус Википедияләреннән бик күп файда табам. Радиолар арасыннан һәр атна Kommersant FM (ru),BBC Worldservice (en), RFI Monde (fr), NTV Radyo (tr), Radio 24 (it), B5 aktuell (de) тыңлыйм. Татар телендә, кызганычка, охшашлары әлегә юк. Татарча иркенләп сөйләшүне Азатлык радиосы тапшыруларын кабатлап өйрәндем — ара-тура веб-сәхифәләрендәге яңалыкларны карап алам. Мөмкинлек чыкса — кулларым «Financial Times» һәм «Коммерсант», «Nature» һәм «Наука и жизнь», «Harvard Business Review» кебекләргә сузыла.

Ышануларым

үзгәртү
 
If—, башымнан чыкмаган шигыйрь (Киплинг).
  Бу катнашучы - Деист

Шәхес суверенлыгы (en  • ru) төшенчәсе тарафдары буларак:

  Үзгәрмәячәк хәбәр ул Коръәндер,[1][2] ә тәфсирләр үзгәрергә тиеш.[3][4] Шул чакта Корьәнне уку, өйрәнү, аның мәгънәләренә төшенү дәвам итәчәк һәм һәркем аны үзенчә аңлаячак. Ә болай булганда, ягъни Аллаһ кеше белән сөйләшә башласа[5][6][7] баягы ялган иман ияләренең[8][9][10] кулыннан власть китәчәк, аларның кирәге дә калмаячак!
 
  Әһле ислам арасында «мөселман» белән «мөэмин» дигән төшенчәләрне дөрес аңлау юк. Баштарак мин дә: «Мөэмин» ул «лә илаһа иллә Аллаһу» кәлимәсен әйтеп иман китергән кеше була, ә «мөселман» – моннан тыш биш вакыт намазны, ураза, хаҗ, зәкят кеби фарызларны тәмам төгәл үтәп баручы була. Димәк Аллаһ каршында мөселман мөэминнән югарырак тора» – дигән гомум ислам милләте тарафыннан кабул ителгән хөкемгә ияргән идем. Аннары айныдым. Аллаһ үзләренең мөэминнәр булуларын дәгъвалаган гарәпләргә: «Сез мөэминнәр түгел, сез мөселманнар гына әле» – дип җавап бирергә кушканын күрәчәкбез.[12] Нигә болай? Чөнки, аять сүзләре белән әйткәндә: «Иман сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде».
 
  Философия – высшая цель человеческой природы. Для толпы ее место занимает пророческое откровение. Философские диспуты существуют не для народа, потому что они способны ослабить его веру
 
  Думающий атеист, живущий по совести, сам не понимает, насколько он близок к Богу. Потому что творит добро, не ожидая награды. В отличие от верующих лицемеров.
 
  Приносить пользу миру — это единственный способ стать счастливым.
 
  Язык есть самая живая, самая большая и прочная связь, соединяющая отжившие, живущие и будущие поколения народа в одно великое исторические живое целое. Он не только выражает собою жизненность народа, но есть именно самая это жизнь. Когда исчезает народный язык, народа нет больше, пока жив язык народный в устах народа, до тех пор жив и народ. И нет насилия более того невыносимого, как то, которое желает отнять у народа наследство, созданное бесчисленными поколениями его отживших предков, отнимите у народа все – и он все может воротить, но отнимите язык – и он более уже не создаст его: новую родину даже может создать, но язык никогда: вымер язык в устах народа, вымер и народ.
 
 
Гыйлеме булганнары байлыклары белән бүлешергә теләсә, ачлар шундук канәгәть булачак дип уйларлык иде. Әммә гыйлем ияләренең белемне тарату эшендә хәл нык аерыла икән. Туклар ни бирергә белми, башта берсен, соңыннан икенчесен карап-карый, ачлар исә, үз ачлыкларына карамастан, аларга тәкъдим ителгәненнән борынларын тарта. Ник шулай? Мин фәкать өч сәбәбен генә күрәм:
  • беренчесе - тукларның ачны ашатырга түгел, ә билгеле, үзләре өчен файдалы булган килеш җайга салырга теләүләре;
  • икенчесе - ачларга үзләрен тукландырган әйбер урынына хәттә этләр дә ашамаган калдыкларын бирүләре;
  • өченчесе исә - тукларның хәттә үзләре уйлаганынча тук урынына фәкать кабартылган булуларында, һәм аларның ризыклары да шәп булмавында...

Китапларның өченче төре — бу нәкъ үзебез ашаган ризык, ләкин монысы майдан тук булган үзебезгә кабул ителерлек булганы, безне кабарткан, әммә тукландырмаганы. Мондыйны халыкка тәкъдим иткәнебездә дә ул аркасы белән борыла. Бу китаплар исә: Пушкин, Жуковский, Гоголь, Лермонтов, Некрасов, Тургенев, Толстой язганнары — әлбәттә тарихчыларны һәм рухият өлкәсендәге яңа барлыкка килгән язучыларныкын да онытмыйча,— соңгы 50 ел эчендә безнең язылган яңа әдәбият. Без анарга чумаган, безгә ул чын ризык булып күренә, ә халык барыбер алмый.

Бу хәлне төзәтә алыр өчен, иң беренчедән - кирәкмәгән һәм зыян китерүче гамәлләрне кылуны туктатырга кирәк. Гади халыкның безнең кебек үк кешеләр булын кабул итергә кирәк, фәкать алар сан ягыннан күберәк һәм дөреслеккә сизгеррәк һәм таләпчәнрәк. Халык безнең рухи һәм акыл ризыгыбызны ашамый: Жуковскийны, һәм Пушкинны, һәм Тургеневны — димәк, бу ризык — начар дип әйтмәм, әммә әһәмиятле түгел. Әһәмиятле булырлыкны табарга кирәк. Аны тапсак, ач булган һәрберәве аны кабул итәр. Алса, димәк, бу ризык - чын. Ләкин шундый ризык үзебездә дә аз — бу яктан үзебез фәкыйрь.[13]

 


  Успокойся и не ссорься,

Ныне, как и встарь, –

Не проси, не верь, не бойся –

Вот и вся мораль.

-

Жизнь не раз одежды сменит,

Но своё возьмёт –

Друг предаст, жена изменит,

Родина убьёт.

-

И прольётся тихий дождик,

Пальцем тыча в пыль.

Что когда-то где-то тоже

Ты на свете был.

-

Не помогут страсть, ни робость,

Ни мольба, ни крик...

Ну и всё же слава Богу

За прекрасный миг.[14]
 
  CRH: "Меселе тек тильде дегиль, иш, халкъымызгъа огге адымламагъа ёл ачкъан ильмий осюв ве халкънынъ бильги дереджесиндедир".
RU: "Дело не столько в самом языке, сколько в научной подкладке и уровне знаний народа, которые открывают для него возможность развиваться и идти вперед".
 

Контактларым

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. «Аны саклап торучылар Бездер!» Коръән, (15:9)
  2. «Аны (Корьәнне) аңлату Бездән тора». Коръән, (75:19)
  3. «Кешеләр үз хәлләрен үзләре үзгәртмәсәләр, Аллаһ аларның хәлләрен үзгәртми». Коръән, (13:11)
  4. Мөхәммәт пәйгамбәр: «Корьәннең могъҗизалары гасырдан гасырга ачыла барыр»
  5. «Без бит беркая да китмәгән идек» Коръән, (7:7)
  6. «Кеше белән Аллаһ өч рәвешчә генә аралашыр: вәхий аша, пәрдә аша яки расул юллар да аңа Үзе теләгәннәрне ачар». Коръән, (42 «Шур»: 51)
  7. «Ялгызлыкта яраттыгым бәндәм илә Мине бергә бер калдыр». Коръән, (74:11)
  8. Кешеләр арасында: «Без Аллаһка һәм дә Ахыр көнгә иман итәбез!» – дип әйтүчеләр бар барын, тик алар иман ияләре түгел. Аллаһны да, иман ияләрен дә алдарга телиләр. Әмма чынлыкта үз-үзләрен генә алдыйлар һәм шуны (ягъни алданганнарын) сизмиләр дә. Коръән, (2:8-9)
  9. «Йә иман ияләре! Әгәр аталарыгыз, яки ага-энеләрегез көферне иманнан якынрак күрсәләр, алар белән дуслык мөнәсәбәтендә булмагыз! Андыйларга бодай дип әйт: «Әгәр сезнең аталарыгыз, угылларыгыз, ага-энеләрегез, хатыннарыгыз, туган-тумачаларыгыз, җыеп туплаган мал-мөлкәтегез, сүлпәнләнеп туктавыннан курыккан сәүдәгез, күңелләрегезгә хуш килгән йортларыгыз сезнең өчен Аллаһдин, Аның Расүлендин һәм дә тырышып-тырмашып Аның Юлы буйлап барудан кадерлерәк булса хәер: Аллаһның бер әмер илә килгәнен көтә калыгыз. Аллаһ бозыкларны тугры юлга бастырмый бит ул» – диген». Коръән, (9:23-24)
  10. «Аларга әйт: «Сез нәрсә, Аллаһ кадәр Аллаһка динегезнең нинди булуын өйрәтәсез мени?» Коръән, (49:16)
  11. 11,0 11,1 «ТӘФСИР әл-КАЛЬБ» китабына багышланган МӨКАДДИМӘ
  12. «Чүлдән чыккан гарәпләр: «Без иман китердек» – диделәр. Аларга болай дип әйт: «Юк, сез иман китермәдегез, шуңа күрә: «Без буйсындык» – дип әйтегез; ә иман сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде...» – диген». Коръән, (49:14)
  13. Лев Толстой, «Халык өчен басмалар турында» чыгышы (рус.), 1884 ел: "Казалось бы, только пожелай делиться просвещенные, и голодные будут довольны. А в деле передачи знающим знаний выходит совсем не то. Сытые не знают, что давать, пробуют то то, то другое, и голодные, несмотря на свой голод, отворачивают носы от того, что им предлагают. Отчего это так? Я вижу только три причины: одна, что сытые не накормить хотят голодного, а хотят настроить голодного известным, для сытых выгодным образом; другая, что сытые не хотят давать того, что точно их питает, а дают только ошурки, которые и собаки не едят; третья, что сытые совсем не так сыты, как они сами воображают, а только надуты, и пища-то их самих не хороша...

    Третий разряд книг — это наша самая пища, но такая, которая годится нам, сытым с жиру, которая надувает нас, но не кормит и от которой, когда мы предлагаем ее народу, он тоже отворачивается. Эти книжки это: Пушкин, Жуковский, Гоголь, Лермонтов, Некрасов, Тургенев, Толстой — с прибавлением историков и духовных новейших писателей,— наша новая литература за последнее 50-летие. Мы питаемся этим, и нам кажется, что это самая настоящая пища, а он не берет.

    Чтобы поправить это дело, надо, первое, перестать делать то, что не нужно и вредно. Надо признать то, что народ есть люди такие же, как мы, только их больше нас и они требовательнее и чутче к правде. Народ не берет нашей пищи: Жуковского, и Пушкина, и Тургенева — значит, пища — не скажу дурная, но не существенная. Надо найти ту, которая существенна. Если мы найдем ее, то всякий голодный возьмет ее. Если он возьмет пищу, значит, это настоящая. Но у нас мало этой пищи — мы сами бедны."

  14. Русская поэзия. Виктор Кушманов