19 сентябрь
(19 sentäber битеннән юнәлтелде)
19 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның унтугызынчы көне. Ел ахырына кадәр 103 көн кала.
← сентябрь → | ||||||
Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | ||||||
2024 ел |
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү- Аурупа Берлеге — 16-22 сентябрь:Европа хәрәкәт атналыгы (франц.). Шәһәрләрдә җәяү яки җәмгыяви транспорт белән йөрү, яки велосипед куллану өчен уңайлы инфраструктура булдырылуын алга сөрүче еллык вакыйга: Европа комиссиясе (русча) тарафыннан оештырыла.
- Чили — Армия көне (исп. Día de las Glorias del Ejército de Chile).
- Сент-Китс һәм Невис — Бәйсезлек көне (ингл. Independence Day, 1983, Бөекбританиядән).
- Словакия — Словак милли шурасының беренче ачык мөрәҗәгате көне (словак. Deň 1. verejného vystúpenia SNR, ингл. Day of the First Public Appearance of the Slovak National Council, 1848).
- Төркия — Ветераннар көне (төр. Gaziler Günü).[1]
Көлке
үзгәртү- Халыкара пиратлар көне (ингл. International Talk Like a Pirate Day).
- 1893 — дөньяда беренче булып Яңа Зеландия хатын-кызларга сайлау хокукын бирә.
- 1928 — Нью-Йоркта Микки Маус белән беренче мультфильм премьерасы уза.
- 1930 — Казан университетының өч факультетында 1-3 курсларда татар теле мәҗбүри укытыла башлый.[2]
- 1941 — Икенче бөтендөнья сугышы барышында Киев шәһәре / Өченче рейх гаскәрләре тарафыннан алына.
- 2000 — Берлинда Рейхстагны яндырырга тырышып карыйлар.
Шулай ук карагыз: Төркем:19 сентябрь көнне туганнар
- 1551 — Генрих III, Франция патшасы.
- 1802 — Лайош Кошут, маҗар халкының милли каһарманы.
- 1803 — Мария Анна Савойская,
- 1844 — Александр Штукенберг,
- 1864 — Михаил Рузский,
- 1880 — Владимир Залежский,
- 1891 — Константин Уханов,
- 1903 — Гөлсем Мөхәммәдова, татар язучысы.
- 1905 — Иван Страхов,
- 1907 — Иван Матвеев,
- 1907 — Иван Сухов,
- 1910 — Хөсәен Гыйззәтуллин,
- 1911 — Вильям Голдиң,
- 1912 — Нури Арсланов, шагыйрь һәм тәрҗемәче.
- 1912 — Сәгыйть Рәфыйков,
- 1920 — Айтуган Госманов,
- 1923 — Виктор Москвитин,
- 1923 — Мидхәт Салихов, татар Советлар Берлеге каһарманы, Кызыл Армиясенең артиллерия офицеры.
- 1924 — Корбан Тимергалиев,
- 1926 — Масатоши Кошиба,
- 1928 — Алексей Авдышев,
- 1929 — Пётр Грязневич,
- 1939 — Пётр Прохоренко,
- 1943 — Бари Явышев, биофизика галиме.
- 1948 — Гыйниятулла Хәлиуллин,
- 1948 — Луиза Хәйретдинова,
- 1949 — Лена Вахитова,
- 1955 — Владимир Виноградов, ССРБ һәм Россия Федерациясе эшкуары, банкир.
- 1957 — Ринат Гайзатуллин, Татарстан Дәүләт шурасы депутаты, авыл хуҗалыгы белгече.
- 1969 — Сәлимә Әминова,
- 1972 — Наталья Карпович,
- 1977 — Адам Петроуш,
- 1980 — Сергей Рыжиков,
- 1984 — Игорь Мирнов, Россия хоккейчысы, һөҗүмче.
- 1987 — Игорь Макаров,
- 1990 — Ксения Макеева,
- 1991 — Павел Антипов,
- 1992 — Булат Шәвәлиев,
- 1997 — Хәлимә Аден,
Шулай ук карагыз: Төркем:19 сентябрь көнне вафатлар
- 1881 — Җеймс Абраһам Гарфилд,
- 1902 — Масаока Сики, япон шагыйре, язучы, әдәби тәнкыйтьче.
- 1906 — Тимербулат Акчурин,
- 1918 — Гарифулла Киеков, мәгърифәтче, тарихчы, дин эшлеклесе.
- 1935 — Константин Циолковский, рус галиме.
- 1935 — Михаил Тушнов,
- 1942 — Адольф Рабинович,
- 1944 — Зинон Прохоров,
- 1948 — Александр Мишулин, антик дөнья тарихчысы.
- 1955 — Гыймалетдин Минһаҗев,
- 1969 — Габдрахман Хәбибуллин, БАССРның опера җырчысы.
- 1971 — Давид Мерин-Волосов,
- 1979 — Әбрар Шамин, татар язучысы, полковник, судья.
- 1984 — Гомәр Тумашев,
- 1985 — Итало Кальвино, итальян язучысы.
- 1989 — Сәмигулла Кәлимуллин,
- 1991 — Вадим Бивойно,
- 1995 — Рауф Хаҗиев,
- 2007 — Ринат Бәшәров, СССР һәм РФ опера җырчысы, укытучы.
- 2009 — Елизавета Мукасей,
- 2009 — Петр Полушкин,
- 2018 — Александр Барабанов,
- 2020 — Михаил Борисов,
Шулай ук карагыз
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ Ветераннар көне (төрекчә), archived from the original on 2012-09-17, retrieved 2012-09-18
- ↑ Республика Татарстан : 19 сентября