Алексей Авдышев
Алексей Иванович Авдышев (1928 елның 19 сентябре, Ленинград — 1997 елның 31 декабре, Петрозаводск) — рәссам-пейзажчы, графикчы, шагыйрь, Карелия АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе, РСФСРның атказанган рәссамы.
| Алексей Авдышев | |
|---|---|
| Туган | 19 сентябрь 1928 Санкт-Петербург, РСФСР, СССР |
| Үлгән | 31 декабрь 1997 (69 яшь) Петрозаводск, Россия |
| Яшәгән урын | дом 14 по улице Куйбышева, Петрозаводск[d] |
| Ватандашлыгы |  СССР Россия |
| Әлма-матер | Ленинград сынлы сәнгать укуханәсе[d] |
| Һөнәре | рәссам, шагыйрь |
Биографиясе үзгәртү
Алексей Иванович Авдышев 1928 елның 19 сентябрендә Ленинград шәһәрендә, хәзер Санкт-Петербург шәһәрендә эшчеләр гаиләсендә туа.
Мәктәп елларында Дәүләт Эрмитажы каршындагы Яшь сәнгать белгечләре студиясендә шөгыльләнә. Аның беренче шигырьләре 1930 елларда «Пионерская правда» газетасында басылып чыга.
Ленинград блокадасы вакытында әтисе вафат була, ә фронтта абыйсы һәлак була. 1942 елда Ленинград блокадасыннан Курган өлкәсенә эвакуацияләнә. Сигезьеллык мәктәпне тәмамлагач авылда яши.
1945-1950 елларда Ленинград сәнгать-график училищесында укый. 1949 елда «Смена» газетасында аның шигырьләре басыла.
1950-1952 елларда Совет Армиясе сафларында хезмәт итә, Заполярьеда, аннары Карелиядә хезмәт итә.
Демобилизациядән соң, 1952 елда Петрозаводскка күченә. «Яшь большевик» һәм «Патриот Родины» газеталары редакциясендә әдәби хезмәткәр, Петрозаводск халык иҗаты йортында сынлы сәнгать һәм фольклор буенча методист булып эшли.
1956 елда А.И. Авдышев СССР Язучылар берлегенә кабул ителә.
Беренче төсле линогравюралары 1957 елда Мәскәүдә VI Бөтендөнья яшьләр һәм студентлар фестивале күргәзмәсендә югары бәя ала, ә А.И. Авдышев СССР Рәссамнар берлегенә кабул ителә.
Алексей Иванович Авдышев 1997 елның 31 декабрендә Карелия Республикасының Петрозаводск шәһәрендә вафат була.
Гаиләсе үзгәртү
Хатыны Валентина Михайловна Авдышева (1931-1975) - рәссам, график, сценограф, Карелия АССР Рәссамнар берлеге идарәсе рәисе.
Улы Андрей, кызы Елена.
Рәссам әсәрләре үзгәртү
«Пасмурный вечер» (1954), «Васильевская часовня» (1955), «В ночном» (1956), «Бессонное окно», «Часовня в Подъельниках», «Пасмурное утро» (1957), «Из окна мастерской», «Рыбачья пристань» (1958), «Ветреный день», «В дождь. Расставание» (1958), «Будни порта» (1960), «Валаам. Часовня», «В порту. На закате» (1961), «В старинном северном селе» (1963), «Светлый Север», «Волкостровская часовня» (1964), «Заонежье моё», «В заполярной бухте» (1965), серия «Моя Карелия» (1966—1969), альбомы гравюр: «Кижский альбом» (1966), «Валаам» (1971), «Карелия» (1986); сериияләре: «На онежских ветрах» (1978), «Усинск» (1985—1986), «Мой светлый Север» (1986—1988); «Весенний разлив» (1976), акварель серияләре (1978).
Алексей Ивановичның зур һәм күпкырлы иҗади тормышы дәвамында күп кенә китаплар нәшер ителә, анда шигырьләр һәм гравюралар бер-берсен тулыландыра: «Красные снега», «Заонежье», «Возвращенная весна», «Сердце мое», «И свет, и тень»[1].
Рәссамның әсәрләре Третьяков Дәүләт галереясендә, Дәүләт Рус музеенда, Карелия Республикасы Сынлы сәнгать музеенда, Карелия Республикасы Милли музеенда, Россиядә һәм чит илләрдә шәхси коллекцияләрдә һәм җыелышларда урнашкан.
Хәтер үзгәртү
Петрозаводск шәһәренең Көньяк Кукковка районында Авдышевлар рәссамнары юлы урнашкан, Петрозаводск шәһәрендә, Куйбышев урамы 14 йортта яшәгән йортта мемориаль такта куелган. Рәссамның архивы Карелия Республикасының «Карелия Республикасы Милли архивы» дәүләт бюджет учреждениесендә саклана.
Күргәзмәләре үзгәртү
- Бөтенсоюз (1954-1955, 1957, 1958, 1961, 1965, 1967, 1969, 1970, 1979, 1982)
- Бөтенроссия (1957, 1960, 1965, 1967, 1970, 1975, 1980, 1984, 1985)
- Мәскәүдә (1959, 1980), Ленинградта (1972, 1980), ГДРда (1962, 1977, 1983, 1985), Финляндиядә (1966, 1968, 1976), Швециядә (1971), Италиядә (1964))
- Шәхси: Петрозаводск (1968, 1978, 1983, 1986), Сыктывкар (1969), Мәскәү (1964, 1984, 1986), Финляндия (1991).
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Авдышев Алексей Иванович- Персоны - Имена в истории Карелии. imena.karelia.ru. 2019-09-13 тикшерелгән.
Чыганаклар үзгәртү
- Карелия: энциклопедия: в 3 т. / гл. ред. А. Ф. Титов. Т. 1: А — Й. — Петрозаводск: «ПетроПресс», 2007. — 400 с.: ил., карт. — С. 113 ISBN 978-5-8430-0123-0 (т. 1)
- Писатели Карелии: библиографический словарь/Карельский научный центр РАН; [сост. Ю. И. Дюжев]. — Петрозаводск: «Острова», 2006. — 306 с. — С. 116—118. ISBN 5-98686-006-3