Минск

Беларус башкаласы

Ми́нск (белар. Мінск, 1939 елга кадәр — Менск[27]) — Беларус башкаласы, Минск өлкәсенең һәм Минск районының админстратив үзәге (аларның эченә керми). Герой шәһәр. Беларусьның иң эре транспорт төене, сәяси, икътисади, мәдәни һәм фәнни үзәге. Шәһәр Свислочь елгасында урнашкан. Мәйданы — 308 км², халкы — 1 838,2 мең кеше (2010 ел).

Минск
белар. Мінск
белар. Менск
Байрак[d]Илтамга[d]
Flag of Minsk, Belarus.svgCoat of arms of Minsk.svg
Сурәт
Рәсми исем Мінск, Минск, Менск, Менск һәм Мінск
Транслитерация Miensk
Белорус телен латинлаштыру (2007 елгы система) Miensk
Демоним Minskano, Minskois[1] һәм Minskoise[1]
Нигезләүче Менеск[d][2]
Рәсми тел беларус теле һәм рус теле
Гимн Гимн Минска[d][3]
Дөнья кисәге Европа
Дәүләт Flag of Belarus.svg Белоруссия[4]
Нәрсәнең башкаласы Белоруссия
Административ-территориаль берәмлек Белоруссия
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Немига[d], Свислочь[d], Лошица[d], Sliepnia[d], Цна (приток Свислочи)[d], Мышка[d], Тростянка[d], Переспа[d] һәм Dražnia[d]
Анклав буларак әлеге территориягә керә Минск өлкәсе
Геомәгълүматлар Data:Belarus/City of Minsk.map
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы председатель Минского городского исполнительного комитета[d]
Хөкүмәт башлыгы Кухарев, Владимир Евгеньевич[d]
Башкарма хакимият Минский городской исполнительный комитет[d]
Идарә итүче орган Минский городской исполнительный комитет[d]
Канунбирү органы Минский городской Совет депутатов[d]
Халык саны 1 995 471 (1 гыйнвар 2023)[5]
Административ бүленеше Центральный район[d], Советский район[d], Первомайский район[d], Партизанский район[d], Заводской район[d], Ленинский район[d], Октябрьский район[d], Московский район[d] һәм Фрунзенский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 280 метр
Сәгать поясы UTC+03:00
Кардәш шәһәр Ноттиңем[6], Сендай, Бәңгәлуру[7], Лион, Белу-Оризонти, Чанчунь[d][8], Луҗ, Бонн[9], Эйндһовен[10], Киев[11], Дүшәнбе, Кишинёв[12], Һавана, Тәһран, Әбү-Дәби шәһәре[7], Әнкара[7], Тирасполь, Детройт, Каһирә, Вилнүс[13], Калиш, Бейкерсфилд[7], Каракас, Ереван[14], Мурманск[15], Новосибирск, Пекин, Потсдам, Санкт-Петербург, Рига, Одесса[16], Брашов[17], Райниккендорф[d], Невер, Омск[18], Берәнск[19], Калининград, Айя-Напа[d][20], Нижгар, Тбилиси[21], Калуга, Сембер, Шаңхай, Бишкәк, Белград, Нетания[d][22], Һараре[d][23] һәм Ижау[24]
Моның хуҗасы Трактор[d] һәм Футбольный манеж[d]
Нәрсә белән чиктәш Минск өлкәсе
Кулланылган тел рус теле һәм беларус теле
Бүләкләр
Мәйдан 409,5 км²
Почта индексы 220001–220141
Рәсми веб-сайт minsk.gov.by(рус.)(белор.)(ингл.)
Харита сурәте
Коллаж
Вид в ночное время
Һәйкәлләр исемлеге list of monuments in Minsk[d]
Феноменның икътисады экономика Минска[d]
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Кышкы күренеше
Беренче язма телгә алу 1067[26]
Җирле телефон коды 817
Номер тамгасы коды 7
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
Commons-logo.svg Минск Викиҗыентыкта

ГеографияҮзгәртү

Минск Белорусия үзәгендә, Минск түбәнлегенең көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан.

КлиматҮзгәртү

  • Уртача еллык температура — +6,7 °C
  • Уртача еллык җил тизлеге — 2,4 м/с
  • Уртача еллык һава дымлылыгы — 77%
Минск климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 10,3 13,6 18,9 28,8 30,9 32,5 35,0 34,6 30,3 24,7 16,0 10,3 35,0
Уртача максимум, °C −2,1 −1,4 3,8 12,2 18,7 21,5 23,6 22,8 16,7 10,2 2,9 −1,2 10,6
Уртача температура, °C −4,5 −4,4 0,0 7,2 13,3 16,4 18,5 17,5 12,1 6,6 0,6 −3,4 6,7
Уртача минимум, °C −6,7 −7 −3,3 2,6 8,1 11,7 13,8 12,8 8,2 3,6 −1,3 −5,5 3,1
Абсолют минимум, °C −39,1 −35,1 −30,5 −18,4 −5 0,0 3,8 1,7 −4,7 −12,9 −20,4 −30,6 −39,1
Чыганак: Погода и климат

ХалыкҮзгәртү

1840[28] 1897[29] 1959[30] 1970[31] 1979[32] 1989[33] 1999[34] 2009[35]
22 489 90 912 515 975 907 104 1 261 869 1 589 436 1 680 567 1 836 808

Милли состав (1999): беларуслар — 79,3%, руслар — 15,7%, украиннар — 2,4%, поляклар — 1,0%.
Милли состав (2009): беларуслар — 79,3%, руслар — 10,0%, украиннар — 1,5%, поляклар — 0,7%.[36]

Эчке бүленешҮзгәртү

Донецк 9 районына бүленә:

  1. Үзәк районы
  2. Совет районы
  3. Беренче Май районы
  4. Партизаннар районы
  5. Завод районы
  6. Ленин районы
  7. Октябрь районы
  8. Мәскәү районы
  9. Фрунзе районы

Кардәш шәһәрләрҮзгәртү

  1.   Ноттингем, Бөекбритания
  2.   Сендай, Япония
  3.   Бангалор, Һиндстан
  4.   Лион, Франция
  5.   Белу-Оризонти, Бразилия
  6.   Чанчунь, Кытай
  7.   Луҗ, Польша
  8.   Бонн, Германия
  9.   Эйндховен, Нидерландлар
  10.   Киев, Украина
  11.   Душанбе, Таҗикстан
  12.   Кишинәү, Молдавия
  13.   Гавана, Куба
  14.   Тегеран, Иран
  15.   Абу-Даби, БГӘ
  16.   Әнкара, Төркия
  17.   Тирасполь, Приднестровье
  18.   Детройт, АКШ
  19.   Новосибирск, Россия

Партнер шәһәрләр:

  1.   Алма-Ата, Казакъстан
  2.   Санкт-Петербург, Россия
  3.   Бишкек, Кыргызстан
  4.   Ирәван, Әрмәнстан
  5.   Хошимин, Вьетнам
  6.   Ханой, Вьетнам

ДинҮзгәртү

ХристианлыкҮзгәртү

Яһүд динеҮзгәртү

ИсламҮзгәртү

Төп мәкалә: Беларусдә ислам

Шәһәрдә туган танылган шәхесләрҮзгәртү

СылтамаларҮзгәртү

  1. 1,0 1,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  2. белорусская мифология
  3. Решение Минского городского Совета депутатов от 24 октября 2001 г. №207 "О гимне города Минска - столицы Республики Беларусь"
  4. archINFORM — 1994.
  5. Численность населения на 1 января 2023 г. и среднегодовая численность населения за 2022 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типаНациональный статистический комитет Республики Беларусь, 2023.
  6. https://www.nottinghamcity.gov.uk/information-for-business/business-information-and-support/business-support-and-finance/eu-funding/
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 http://en.sistercity.info/sister-cities/Minsk.html
  8. http://en.changchun.gov.cn/yhcs3/msk/ycgk12/
  9. https://www.bonn.de/themen-entdecken/uno-internationales/minsk.php
  10. https://docplayer.nl/50331312-Gemeente-eindhoven-oplegvelraadsvoorstel-herijking-beleid-stedenbanden-en-mondiale-bewustwording-mvb-aa.html
  11. https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
  12. http://www.chisinau.md/pageview.php?l=ro&idc=1067&t=/Orasul/Descriere-orae/Minsk-Republica-Belarus&
  13. http://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai
  14. https://www.yerevan.am/en/partner/partner-cities/#
  15. https://www.citymurmansk.ru/strukturnye_podr/?itemid=127
  16. https://omr.gov.ua/ua/international/goroda-partneri/minsk-belarus/
  17. https://www.brasovcity.ro/file-zone/regulamente/primarie/Statutul-mun-Brasov.pdf
  18. http://admomsk.ru/web/en/city/international/foreign#minsk
  19. http://www.bryansk032.ru/?j=171&m=180&gorod=22
  20. Agia NapaUnion of Cyprus Municipalities.
  21. https://tbilisi.gov.ge/img/original/2018/6/12/tbilisiinfigures.pdf
  22. https://new.netanya.muni.il/News/Pages/Article197.aspx
  23. https://eng.belta.by/president/view/belarus-zimbabwe-sign-package-of-documents-during-lukashenkos-visit-to-harare-156350-2023/
  24. https://www.izh.ru/i/info/16265.html
  25. https://minsknews.by/stolitsa-byila-udostoena-ordena-lenina-50-let-nazad/
  26. Летописец Н. Повѣсть врємѧнныхъ лѣтъ // Ипатьевская летопись — 1200.
  27. 69 гадоў таму Менск стаў Мінскам
  28. Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
  29. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=761
  30. http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
  31. http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
  32. http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php
  33. http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
  34. архив күчермәсе, archived from the original on 2013-01-23, retrieved 2013-09-03 
  35. архив күчермәсе (PDF), archived (PDF) from the original on 2010-09-18, retrieved 2010-09-18 
  36. архив күчермәсе, archived from the original on 2011-11-03, retrieved 2011-11-03 

Калып:Европа башкалалары