Тәһран

Тәһран (фар. تهران) — Иранның башкаласы һәм иң зур шәһәре. Азиянең иң эре торак пунктларының берсе. Илнең сәяси, икътисади, мәдәни, транспорт һәм сәүдә үзәге.

Тәһран
Ил	Иран
Остан	Тәһран
Координатлар	35°42'N, 51°25'E
Мэр	Мөхәммәд-Багер Галибаф
Нигезләнгән	б.э.к. 6000 ел тирәсендә
Мәйдан	730 км2 км²
ДӨК	1200 м
Рәсми тел	фарсы
Халык саны	8 429 807 кеше
Халык тыгызлыгы	10 327,6 кеше/км²
Агломерация	13 413 348
Милли состав	фарсылар, азәрбайҗаннар, мазандаранилар, көрдләр, әрмәннәр, гарәпләр
Дини состав	шигый мөселманнар, христианнар, яһүдиләр һ.б.
Сәгать кушагы	UTC+3.30 (җәй көне +4.30)
Телефон коды	+98 21
Рәсми сайт	tehran.ir
Кардәш шәһәрләр	Минск, Лондон, Пекин, Кабул, Бразилиа, Һавана, Берлин, Багдад, Эль-Кувейт[d], Мәскәү, Санкт-Петербург, Хартум, Дүшәнбе, Каракас, Сәнга, Лос-Анджелес, Сеул, Pretoriä, Павлодар, Kinşasa, Манила, Bangkok, Будапиш, Тбилиси һәм Дөбәй

Атаманың килеп чыгышы

Шәһәрнең рәсми сайты буенча Тәһран атамасы «төп», «ас» мәгънәсен аңлатучы ته (тәһ) һәм «тау бите» мәгънәсенә туры килүче искергән ران (ран) сүзләреннән барлыкка килгән. Шул рәвешле, Тәһран сүзен "тау бите астында" урнашкан дип тәрҗемә итәргә була. Шәһәр, чынлап та, Точал тавыннан көньякта урнашкан.

Халкы

Тәһранның төньягындагы Илаһия торак районы

XVIII гасырда Тәһранның халык саны якынча 100 мең кеше тәшкил итә. Аеручы зур тизлек белән халык саны XX гасырда үсә.

Тәһранда халык саны үсеше тарихы

	1891	1922	1932	1956	1966	1980	1986	1991
Халык	160 000	210 000	249 504	1 512 082	2 719 730	5 361 335	6 042 584	6 475 527
Тыгызлык (кеше/км²)	6 540	8 590	10 200	15 120	9 610	9 600	8 430	8 990
Еллык арту, %	3		4	4,6	5,9	5,8	4,1
Мигрантлар санының артуы			3 800	1 700	24 900	25 900	47 500	35 000
Чыганак: Atlas de Téhéran et Mansour Ohadi

Кардәш шәһәрләр

	Ил	Шәһәр
	Америка Кушма Штатлары	Лос Анджелес
	Көньяк Корея	Сеул
	БГӘ	Дөбәй
	Филипин	Манила
	Беларусия	Минск
	Таҗикстан	Душанбе
	Русия	Мәскәү
	Венесуэла	Каракас
	Куба	Гавана