Wikipedia

Будапешт

Маҗарстан башкаласы

Будапе́шт (маҗар. Budapest (info) [ˈbudɒpɛʃt]) — Маҗарстан башкаласы һәм дәүләтнең иң эре шәһәре. 2007 елның мартында 1,7 млн кеше тәшкил иткән халык саны буенча шәһәр Европа берлегендә тугызынчы урын алып тора. Шәһәр 1873 елда берничә маҗар шәһәренең кушылуы нәтиҗәсендә барлыкка килә: Дунайның көнчыгыш ярында урнашкан Пешт, көнбатыш ярында урнашкан Буда һәм Обуда.

Будапешт
маҗар. Budapest
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 17 ноябрь 1873
Сурәт
Рәсми исем Budapest
... хөрмәтенә аталган Буда[d] һәм Пешт[d]
Демоним Budapester, Budapeŝtano, Budapestoise[1], Budapestois[1], budapesti, Budapestiani һәм Budapestini
Рәсми тел маҗар теле
Дөнья кисәге Европа
Дәүләт  Маҗарстан[2]
Нәрсәнең башкаласы Маҗарстан
Административ-территориаль берәмлек Маҗарстан
Сәгать поясы UTC+01:00 һәм UTC+02:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Дунай
Анклав буларак әлеге территориягә керә Пешт[d]
Геомәгълүматлар Data:Hungary/Budapest.map
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы мэр Будапешта[d]
Хөкүмәт башлыгы Гергель Карачонь[d][3][4][5]
Әгъзалык Креатив шәһәрләр челтәре[d], Бөтендөнья туристик шәһәрләр федерациясе[d][6], Тарихи шәһәрләр лигасы[d][7] һәм Бөтендөнья мирас шәһәрләре оешмасы[d][8]
Халык саны 1 686 222 (1 гыйнвар 2024)[9]
Административ бүленеше I район Будапешта[d], Budapest District II[d], III район Будапешта[d], Budapest District IV[d], V район Будапешта[d], IV район Будапешта[d], Эржебетварош[d], Йожефварош[d], Ференцварош[d], Budapest District X[d], Уйбуда[d], Budapest District XII[d], XIII район Будапешта[d], Зугло[d], XV округ Будапешта[d], XVI район Будапешта[d], Budapest District XVII[d], Budapest District XVIII[d], 19th district of Budapest[d], 20-й район Будапешта[d], Чепель[d], XXII район Будапешта[d] һәм Budapest District XXIII[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 117 метр[10]
Кардәш шәһәр Берлин[11], Франкфурт[11][12][13], Форт-Верт[11], Нью-Йорк[11], Тел-Әвив[11], Вена[11], Сараево[11], Лиссабон[11], Пекин[11], Загреб[11], Вилнүс[14][15], Наполи, Краков, Флоренция[11][16], Лечче, Сан-Вито-аль-Тальяменто, Варшау, Мондрагоне, Сан-Паулу, Дублин, Бангкок, Киев[17][18], Мадрид, Димәшкъ, Бүкрәш, Теҗон[19][20], Кошитсе, Осака, Келсе, Суботитса, Тыргу-Муреш, Львов, Әнкара[11], Шаңхай[11], Одорхею-Секуеск[d][11], Тәһран[11], Чуңчиң, Насик, Тбилиси[21] һәм Санкт-Петербург
Нәрсә белән чиктәш Пешт[d], Budakalász[d], Ирём[d], Solymár[d], Remeteszőlős[d], Nagykovácsi[d], Будакеси[d], Будаёрш[d], Диошд[d], Эрд, Халастелек[d], Сигетсентмиклош[d], Дунахарасти[d], Alsónémedi[d], Дьяль[d], Вечеш[d], Эчер, Маглод[d], Пецель[d], Nagytarcsa[d], Киштарча[d], Чёмёр[d], Фот[d], Дунакеси[d], Szigetmonostor[d] һәм Тёрёкбалинт[d]
Кулланылган тел маҗар теле
Телгә алынган хезмәтләр Civilization V[d]
Мәйдан 52 514 һектар (1 гыйнвар 2017)[22]
Почта индексы 1011–1239[23]
Рәсми веб-сайт budapest.hu​(маҗар.) һәм budapest.hu/sites/english/​(ингл.)
Харита сурәте
Позиционная карта
Төнге күренеше
Панорамный вид
Коллаж
Изображение знака с названием места или объекта
Феноменның икътисады economy of Budapest[d]
Феноменның демографиясе demographics of Budapest[d]
Ел саен үткән туйлар саны 10 104[24]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре 53 356
Җирле телефон коды 1
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Будапешт Викиҗыентыкта

Тарих

үзгәртү

Халык саны тарихы

үзгәртү
 
Будапешт халкы саны

Халык:

Күренекле кешеләре

үзгәртү

Тугандаш шәһәрләр

үзгәртү
  1. ↑ 1,0 1,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  2. ↑ archINFORM — 1994.
  3. ↑ Hongrie : l'écologiste Gergely Karacsony remporte Budapest, défaite pour Viktor Orban — LCI, 2019.
  4. ↑ M.-L. W. Hongrie : le parti d'Orban battu aux municipales à Budapest — Le Parisien, 2019.
  5. ↑ Blow for Hungary PM Orbán as opposition wins Budapest mayoral race — The Guardian, 2019.
  6. ↑ https://cn.wtcf.org.cn/citys/3489-2.html
  7. ↑ https://web.archive.org/web/20240528114922/https://www.lhc-s.org/member_cities/
  8. ↑ https://web.archive.org/web/20240528143447/https://www.ovpm.org/members/cities/
  9. ↑ Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary — KSH, 2024.
  10. ↑ https://it-ch.topographic-map.com/map-ldwtf3/Budapest/?zoom=19&center=47.49561%2C19.0558&popup=47.49569%2C19.0558
  11. ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 http://budapest.hu/Lapok/Fovaros/Testvervarosok.aspx
  12. ↑ https://frankfurt.de/service-und-rathaus/verwaltung/aemter-und-institutionen/hauptamt-und-stadtmarketing/referat-fuer-internationale-angelegenheiten/partnerstaedte/budapest
  13. ↑ http://www.frankfurt.de/sixcms/detail.php?id=3932
  14. ↑ http://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai
  15. ↑ https://vilnius.lt/lt/tarptautinis-bendradarbiavimas/
  16. ↑ https://www.comune.fi.it/pagina/firenze-internazionale/gemellaggi-e-patti-di-amicizia
  17. ↑ https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
  18. ↑ https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
  19. ↑ https://www.daejeon.go.kr/english/EngSisterCities.do?menuSeq=7028
  20. ↑ https://www.daejeon.go.kr/drh/DrhContentsHtmlView.do?menuSeq=1731
  21. ↑ https://tbilisi.gov.ge/img/original/2018/6/12/tbilisiinfigures.pdf
  22. ↑ Budapest – Magyarország helységnévtára — Центральный статистический офис Венгрии.
  23. ↑ http://www.budabox.hu/irsz.xls — 2001.
  24. ↑ Центральный статистический офис Венгрии — 1871.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Будапешт&oldid=3819620