Tel-Äviv
Tel-Äviv yäki Tel-Äviv—Yäffä (yähüdçä תֵּל אָבִיב-יָפוֹ, ğäräbçä تل أبيب) — Urta diñgezneñ könçığış yarında urnaşqan İsrailneñ märkäze, berläşkän şähärdäge munitsipalitetı.
| Şähär
Tel-Äviv
Tel-Äviv—Yäffä yähüdçä תֵּל אָבִיב-יָפוֹ ğäräbçä تل أبيب 
|
Xalıq sanı buyınça İsrailneñ ikençe qalası (404 750 keşe), ilneñ iqtisadi, mädäni üzäge.
1950 yılda borınğı şähär Yäffä häm yaña salınğan Tel-Äviv qalasın berläşü näticäsendä nigezlängän.
Baştaraq Tel-Äviv - Yäffä şçhäreneneñ yähüd bistäse bulğan.
Xalıq үзгәртү
2011 yılda xalıq sanı 404 750 keşen täşkil itte, barlıq yanındağı bistälär belän 3,5 mln. keşe buldı.
Milli tärkibe: 91,6 % — yähüdlär, 3,0% - möselman ğäräplär, 0,9% - xristian ğäräplär, 4,5% - bütän millätlär.
Zur Tel-Äviv Guş-Dan dip atala, eçenä Holon, Bat-Yam, Ramat-Gan, Bney-Brak, Givataim kerä.
Tarix үзгәртү
1909 yılda Yäffä şähäreneñ yaña yähüd bistäse bularaq salınğan, ul waqıtta Akuzat-Bait dip atalğan.
1910 yılda xalıñ cıyışında yaña iseme - Tel-Äviv saylanğan.
Yähüd telennän - Yaz üre dip tärcemä itelä: Tel (תל) - ür, qurğan, Äviv (אביב) - yaz, yañarış.
1922-1948 yıllarda Berençe Bötendönya suğışınnan soñ Fälästin Britan mandatı astında bulğan, bu waqıtta Tel-Äviv bistäsenä çit ildän yähüdlär kilü üzägenä äwerelä.
Almaniädä Hitler xakimiätenä kilgännän soñ Tel-Ävivka yähüdi qaçaqlar ağımı köçäyä.
Tel-Ävivta berençe tapqır Knesset (İsrail parlamentı) cıyılğan.
Tel-Ävivta küp törle miğmari stillär bar, İsrailneñ iñ eklektik şähäre bulıp sanala.
Xalät үзгәртү
Tel-Äviv Urta diñgez yar buyında 13,5 ozınlığında suzıla.
BMO İminlek Şurası 478-nçe qararı buyınça İsraildäge bar çit il ilçelekläre İerusalim şähärennän Tel-Ävivka küçerelgän.
Şähärdä Tel-Äviv ünivirsitite, sänğät muzeyı, Diaspora muzeyı urnaşqan.
Şähär klimatı үзгәртү
| Tel-Äviv klimatı | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kürsätkeç | Ği | Fev | Mar | Apr | May | İün | İül | Avg | Sen | Okt | Noya | Dek | Yıl |
| Absolüt maksimum, °C | 26,8 | 29,6 | 35,2 | 40,4 | 46,5 | 37,6 | 37,4 | 34,4 | 35,4 | 38,4 | 35,3 | 27,9 | 46,5 |
| Urtaça maksimum, °C | 17,5 | 17,7 | 19,2 | 22,8 | 24,9 | 27,5 | 29,4 | 30,2 | 29,4 | 27,3 | 23,4 | 19,2 | 24,04 |
| Urtaça temperatura, °C | 13,0 | 13,8 | 15,4 | 18,6 | 21,1 | 24,1 | 26,2 | 27,0 | 26,0 | 23,2 | 19,0 | 15,2 | 20,3 |
| Urtaça minimum, °C | 9,6 | 9,8 | 11,5 | 14,4 | 17,3 | 20,6 | 23,0 | 23,7 | 22,5 | 19,1 | 14,6 | 11,2 | 16,44 |
| Absolüt minimum, °C | 2,5 | −1,9 | 3,5 | 7,0 | 11,2 | 15 | 19 | 20 | 15,7 | 11,6 | 6,0 | 4,0 | −1,9 |
| Yawım-töşem norması, mm | 126,9 | 90,1 | 60,6 | 18,0 | 2,3 | 0,0 | 0,0 | 0,7 | 1,4 | 26,3 | 79,3 | 126,4 | 532 |
Sıltamalar үзгәртү
- Räsmi sayt 2015 елның 8 декабрь көнендә архивланган.(ингл.)
- Официальный сайт муниципалитета(иврит)(ингл.)(гар.)
- Официальный сайт муниципалитета на русском языке — архивная версия
- Тель-Авив — Энциклопедии «Вокруг света»
