1943 ел
(1943 yıl битеннән юнәлтелде)
1943 (бер мең тугыз йөз кырык өченче) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча җомга көнне башлана. Бу безнең эраның 1943 елы, II меңьеллыкның 943 елы, XX гасырның 43 елы, XX гасырның 5 унъеллыгының 3 елы, 1940 елларның 4 елы. 1943 елдан бирле 81 ел үтте.
Еллар |
---|
1939 · 1940 · 1941 · 1942 — 1943 — 1944 · 1945 · 1946 · 1947 |
Унъеллык |
1920-еллар · 1930-еллар — 1940-еллар — 1950-еллар · 1960-еллар |
Гасырлар |
XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр |
Вакыйгалар
үзгәртү- 2 февраль — Сталинград тирәсендә алманнарның капитуляциясе.
- 11 февраль — Сталин ССРБ-да атом-төш коралын ясау буенча эш башлау әмерен имзалый.
- 5 март — «Правда» гәзитендә Татар халкының сугышчы-татарларга хаты басыла.
- 12 апрель — атом коралын булдыру өчен ССРБ-да «Курчатов институты» ачыла.
- 1 август — Япония Мьянмага бәйсезлек бирә.
- 14 декабрь — Яңа ССРБ гимны кабул ителде.
Туулар
үзгәртүШулай ук карагыз: Төркем:1943 елда туганнар
- 1 гыйнвар — Морат Әвәзов, сәясәтче (Казакъстан).
- 2 гыйнвар — Марсель Таишев, ТАССР (1991 елдан ТР) мәдәният министры (1985-1999).
- 12 гыйнвар — Абрик Камалов, механик-галим.
- 17 февраль — Рәгъде Халитов, КФУ профессоры, музыкант.
- 1 март — Рәфикъ Юныс, шагыйрь һәм журналист.
- 1 март — Рәшит Сюняев, астрофизик-галим.
- 29 март — Джон Мейджор, Бөекбритания сәясәтчесе, премьер-министр.
- 15 май — Габделхәй Сәмигуллин, галим.
- 3 июнь — Флүс Латыйфи, татар язучысы.
- 25 июнь — Венера Гәрәева, татар артисткасы.
- 4 август — Равил Фәйзуллин, татар шагыйре.
- 18 сентябрь — Рим Гыйниятуллин, Үзбәкстан дәүләт эшлеклесе.
- 30 октябрь — Вәзил Мәүликов, ТАССР атказанган төзүчесе.
- 3 ноябрь — Гөнүл Пултар, язучы, әдәбият галиме (Төркия).
- 1 декабрь — Исламия Мәхмүтова, Тинчурин театры актрисасы, РСФСР атказанган, ТАССР халык артисты.
- 14 декабрь — Рөстәм Үтәй, музыкант һәм дирижер.
Вафатлар
үзгәртүШулай ук карагыз: Төркем:1943 елда вафатлар
- 16 гыйнвар — Кәшфи Басыйров, татар язучысы.
- 26 гыйнвар — Николай Вавилов, галим-генетик, селекционер.
- 20 февраль — Виктор Маринин, Советлар Берлеге Каһарманы.
- 24 март — Зәйни Байкин, театр рәссамы.
- 5 апрель — Искәндәр Рәмиев, тау инженеры.
- 29 апрель — Александр Бендецкий, балалар язучысы, тәрҗемәче.
- 14 май — Анри Лафонтен, Бельгия юристы.
- 16 июнь — Али Карнай, язучы.
- июнь — Рәхим Саттар, җәлилче-шагыйрь.
- 5 сентябрь — Нәҗип Хәмитов, полковник (1940), корпус командиры.
- 12 сентябрь — Хәким Хәсәнов, әсирлектә җәзалап үтерелгән пулеметчы, Советлар Берлеге Каһарманы.
- 17 сентябрь — Исмәгыйль Шәфиев, татар шагыйре.
- 30 сентябрь — Мөхәммәт Җиһангиров, Советлар Берлеге Каһарманы.
- 17 октябрь — Фәрит Яруллин, татар композиторы.
- 24 октябрь — Мөхәммәтша Мамин, татар язучысы, әдәби тәнкыйтьче.
- 27 ноябрь — Әхмәтсафа Гайсин, Советлар Берлеге Каһарманы.