Паули мәсләге

Паули мәсләге (tat.lat. Pauli mäsläge(үле сылтама)) (тыю принцибы) — квант механикасының фундаменталь мәсләге. Паули мәсләге буенча ике һәм күбрәк фермион (ярым бөтен спин белән кисәкчек) бер квант халәттә була алмый.

Квант механикасы

$\Delta x\cdot \Delta p_{x}\geqslant {\frac {\hbar }{2}}$

Билгесезлек принцибы

Математик нигезләр

Нигез Классик механика · Планк даими зурлыгы · Интерференция · Гамильтониан (квант механикасы) Фундаменталь төшенчәләр Квант халәте · Дулкынча функция · Квант кушуы · Квант буталчылыгы · Катнаш халәт · Үлчәнеш · Билгесезлек · Паули мәсләге · Дуализм · Декогеренция · Эренфест теоремасы · Туннель эффекты· Джозефсон эффекты Тәҗрибәләр Дэвиссон — Джермер тәҗрибәсе · Поппер тәҗрибәсе · Штерн — Герлах тәҗрибәсе · Юнг тәҗрибәсе · Белл тигезсезлекләрен тикшерү · Фотоэффект · Комптон эффекты Тәгъбирләр Шрөдингер мәсләге · Һейзенберг мәсләге · Үзара тәэсир итешү мәсләге · Матрицалы квант механикасы · Хәрәкәт юллары буенча интеграллар · Фейнман диаграммалары Тигезләмәләр Шрөдингер тигезләмәсе · Паули тигезләмәсе · Клейн — Гордон тигезләмәсе · Дирак тигезләмәсе · фон Нейман тигезләмәсе · Блох тигезләмәсе · Линдблад тигезләмәсе · Һейзенберг тигезләмәсе Аңлатмалар Копенгаген аңлатмасы · Яшерелгән параметрлар теориясе · Күпгаләм аңлатмасы Теория үсеше Кырның квант теориясе · Квант электродинамикасы · Глэшоу — Вайнберг — Салам теориясе · Квант хромодинамикасы · Стандарт моделе · Квант гравитациясе Катлаулы темалар Кырның квант теориясе · Квант гравитациясе · Барлык теориясе Билгеле галимнәр Планк · Эйнштейн · Шрөдингер · Һейзенберг · Йордан · Бор · Паули · Дирак · Фок · Борн · де Бройль · Ландау · Фейнман · Бом · Эверетт

Шулай ук карагыз: Портал:Физика

Шушы тыю принцибы Вольфгаң Паули тарафыннан 1925 елда электроннар өчен тәгъбир ителә.

Паули мәсләге буенча: бер квант системасында әлеге квант халәтендә бер генә кисәкчек була ала.

Статистик физикада Паули мәсләге тутыру саннары белән тасвирлана. Шулай итеп бертөрле кисәкчекләрнең сиcтемасында Паули мәсләге тутыру саннарының ике зурлыгы гына бар:

$N_{p}=0,1$

Паули теоремасы

Бөтен спин белән кисәкчекләр тасвирлаучы классик кырлар Бозе — Эйнштейн бүленеше буенча квантлана, ә ярым бөтен спин белән кисәкчекләр тасвирлаучы классик кырлар Ферми — Дирак бүленеше буенча квантлана.

Кулланыш

Паули мәсләге төрле физик күренешләр аңлатырга булыша. Тыю принцибының нәтиҗәсе - атом эчендә электрон катлаулары, төрле химик элементлар һәм аларның кушылмалары булуы.

Моны да карагыз

• Бозе — Эйнштейн бүленеше
• Ферми — Дирак бүленеше

Әдәбият

• Паули В. "О связи между заполнением групп электронов в атоме и сложной структурой спектров" (Получена 16 января 1925) в книге "Вольфганг Паули Труды по квантовой теории: Квантовая теория. Общие принципы волновой механики. Статьи 1920-1928." М.: Наука, 1975. стр.645-660
• Pauli W. Uber den Zusammenhang des Abschlusses der Elektronengruppen in Atom mit der Коmplexstruktur der Spektren,— Z. Phys., 1925, 31, 765—783.
• Паули В. Общие принципы волновой механики. М.-Л.: ГИТТЛ, 1947.
• Давыдов А.С. Квантовая механика. Наука, 1973. стр.334.