Портал:Биология
|
Биология
Биология порталына рәхим итегез!
Биология (грек. βιολογία; бор. грек. βίος — яшәү + λόγος —өйрәнү, фән) – тере тормыш турында белем тармагын өйрәнүче фәнне белдерүче термин. Биология тормышның бөтен якларын, барлык тере организмнарны өйрәнә. Тере табигатьнең оешу катларын биологик классификация нигезендә аералар.
Шәп мәкалә
Гөмбәләр (лат. Fungi яки Mycota) — үсемлекләрдән һәм хайваннардан нык аерылып торган мөстәкыйль патшалык. Кимендә 100 мең төрне үз эченә алган гөмбәләр патшалыгын микология (грекча «микос» — гөмбә, «логос»— тәгълимат) фәне өйрәнә.
Гөмбәләрнең фотосинтез процессын тәэмин итүче пигменты — хлорофилы булмый, ягъни алар — гетеротрофлар. Гөмбәләрнең кайбер үзлекләре аларны хайваннар белән якынайта: мәсәлән, матдәләр алмашы продуктлары арасында мочевина булу; күзәнәк тышчасында (буынтыгаяклыларның тән япмасындагы кебек) күмерсулар — хитин; запас продукт (үсемлекләрдәге кебек крахмал түгел) гликоген булу. Икенче яктан, туклану ысулы (азыкны йотып түгел, бәлки суырып тукланалар), чикләнмәгән үсүе һәм хәрәкәтләнмәве белән алар үсемлекләрне хәтерләтәләр.
Гөмбәләрнең үзенчәлекле билгесе аларның вегетатив өлешенең төзелешендә күренә. Бу — тармакланган нечкә җепләрдән — гифлардан торган гөмбәлек, яки мицелий.
Шәп рәсем
Фаленопсис (Phalaenopsis cultivars)
Беләсезме
- Вируслар тере организм үзлекләрен күзәнәк эчендә генә күрсәтә. Алар күзәнәкнең эчке паразитлары, шуңа күрә күзәнәктән читтә үрчи дә алмыйлар.
- Суүсемнәр (лат. Algae) — үсемлекләр дөньясының иң борынгы вәкилләре: алар 2,5 млрд ел чамасы элек барлыкка килгәннәр. Суүсемнәр төрләренең гомуми саны 35 мең чамасы.
- Авокадо (аллигатор грушаcы, лат. Persea americana) – лавр гаиләдә булган яшел үсемлекләрнең төре, шулай ук алай шул үсемлекнең җимеше атала.
- Кан – тәннең күзәнәкләрен кирәкле матдәләр белән тәэмин итүче һәм организмнан чүпләрне чыгаручы сыекча.
- Миләш кошы (лат. Turdus pilaris) – миләш чыпчыгының бер төре.
Яңа мәкаләләр
Проектлар
Анатомия | Математик биология | Биологик систематика | Океаннар биология | Үсеш биологиясе | Кеше | Биофизика | Биохимия | Ботаника | Вирусология | Тормышның барлыкка килүе | Генетика | Геномика | Гидробиология | Гистология | Зоология | Космик биология | Малакология | Гәмбәләр фәне | Микробиология | Молекуляр биология | Орнитология | Палеонтология | Паразитология | Патология | Протистология | Физиология | Күзәнәк фәне | Эволюцион биология | Экология | Этология
Мин булыша алганым
Биология бүлеге ачылды гына, Сез порталны төзүдә ярдәм итә аласыз.
Википедияның татар-телле бүлегендәге Биология өлкәсенә караган барлык феноменнарны билгеләү һәм алар белән бәйле вазгыятьләрне аңлату өчен кулланылган терминнарга багышланган мәкаләләрне булдыру, тулыландыру, мәгълүматны төзәтеп бару һәм структураны тәртиптә тотуга керткән өлешегез өчен рәхмәтләр яусын!
Шәхес
Чарльз Роберт Дарвин (ингл. Charles Robert Darwin; 12 февраль 1809 ел — 19 апрель 1882 ел) — инглиз натуралисты, сәяхәтче, дарвинчылык эволюцион фикерен нигезләүче.
Чарльз Дарвин 1809 елның 12 февралендә Шропшир графлыгының Шрусбери шәһәрендә хәлле табиб һәм финансист булган Роберт Дарвин гаиләсендәге барлыгы алты баланың бишенчесе булып туа. 1817 елда мәктәпкә кергәндә сигез яшьлек Чарльз инде тарих һәм коллекцияләү белән таныш була. Шушы ук елның июлендә аның әнисе үлеп китә. 1818 елның сентябреннән ул олы абыйсы Эразм белән Англикан Шрусбер мәктәбенә пансионер буларак йөри башлый. Абыйсы Эразм белән Эдинбург университетына китәр алдыннан, 1825 елның җәендә ул әтисенең табиблык эшендә ярдәм итә.
Төркемнәр
Төркемчәләр:
Төркемнәр:
Мәкаләләр
Тугандаш порталлар
Фән: Фән тарихы • Фән фәлсәфәсе • Системалар фәне
- Табигый һәм физик фәннәр
- Астрономия (Космос, Кояш системасы, Марс, Ай, Уран, Юпитер, Йолдыз, Рентген нурлары астрономиясе) • Җирне өйрәнүче фәннәр (Атмосфера фәннәре, Җиртетрәүләр, Әйләнә-тирә мохит, Тропик циклоннар, Янартаулар һәм вулканология, Һава торышы, Су, Ут) • Физика (Гравитация, Электромагнетизм) • Химия (Аналитик химия, Органик химия, Физик химия, Кристаллография)
- Биология
- Авыл хуҗалыгы • Агачлар • Амфибияләр һәм рептилияләр • Астробиология • Атлар • Балыклар • Борыңгы имезүчеләр • Бөҗәкләр • Буынтыкаяклылар • Вируслар • Гөмбәләр • Динозаврлар • Диңгез биологиясе • Зоология • Имезүчеләр • Китсыманлылар • Кошлар • Криптозоология • Куяннар • Күпек балыклары • Кысласыманнар • Мәчеләр • Микробиология • Молекуляр антропология • Нейробиология • Палеонтология • Приматлар • Ташбакалар • Үсемлекләр • Хайваннар • Цитология һәм молекуляр биология (Метаболизм) • Эволюцион биология • Экология • Этләр • Эчаяклылар • Юкка чыккан һәм чыгучы төрләр
Тиңдәш бүлекләр: География һәм урыннар • Дин һәм ышанычлар • Җәмгыять һәм җәмгыяви фәннәр • Математика һәм мантыйк • Мәдәният һәм сәнгать • Сәләмәтлек һәм медицина • Табигый һәм физик фәннәр • Тарих һәм вакыйгалар • Технология һәм гамәли фәннәр • Шәхес һәм шәхесләр • Фәлсәфә һәм фикерләү
Бу бит Татар Википедиясенең сайланган порталлар рәтенә керә. |