Паули мәсләге (tat.lat. Pauli mäsläge(үле сылтама)) (тыю принцибы) — квант механикасының фундаменталь мәсләге. Паули мәсләге буенча ике һәм күбрәк фермион (ярым бөтен спин белән кисәкчек) бер квант халәттә була алмый.

⚙️  Квант механикасы

Билгесезлек принцибы

Математик нигезләр
Шулай ук карагыз: Портал:Физика

Шушы тыю принцибы Вольфгаң Паули тарафыннан 1925 елда электроннар өчен тәгъбир ителә.

Паули мәсләге буенча: бер квант системасында әлеге квант халәтендә бер генә кисәкчек була ала.

Статистик физикада Паули мәсләге тутыру саннары белән тасвирлана. Шулай итеп бертөрле кисәкчекләрнең сиcтемасында Паули мәсләге тутыру саннарының ике зурлыгы гына бар:

Паули теоремасы

үзгәртү

Бөтен спин белән кисәкчекләр тасвирлаучы классик кырлар Бозе — Эйнштейн бүленеше буенча квантлана, ә ярым бөтен спин белән кисәкчекләр тасвирлаучы классик кырлар Ферми — Дирак бүленеше буенча квантлана.

Кулланыш

үзгәртү

Паули мәсләге төрле физик күренешләр аңлатырга булыша. Тыю принцибының нәтиҗәсе - атом эчендә электрон катлаулары, төрле химик элементлар һәм аларның кушылмалары булуы.

Моны да карагыз

үзгәртү

Әдәбият

үзгәртү
  • Паули В. "О связи между заполнением групп электронов в атоме и сложной структурой спектров" (Получена 16 января 1925) в книге "Вольфганг Паули Труды по квантовой теории: Квантовая теория. Общие принципы волновой механики. Статьи 1920-1928." М.: Наука, 1975. стр.645-660
  • Pauli W. Uber den Zusammenhang des Abschlusses der Elektronengruppen in Atom mit der Коmplexstruktur der Spektren,— Z. Phys., 1925, 31, 765—783.
  • Паули В. Общие принципы волновой механики. М.-Л.: ГИТТЛ, 1947.
  • Давыдов А.С. Квантовая механика. Наука, 1973. стр.334.