Wikipedia

Марокко

(Marokko битеннән юнәлтелде)

Марокко – Африкада урнашкан дәүләт. Төньяк Африканың көнбатышында урнашкан дәүләт, башкаласы Рабат, иң эре шәһәре Касабланка, иң мөһим шәһәрләр: Фес, Марракеш, Мекнес, Тәнҗә һәм Агадир, Сафи, Тетуан, Ужда һәм Сеттат. Көнчыгышта Алжир белән, көньякта Мәүритания белән чиктәш. 1956-нчы елдан бирле Марокко Берләшкән Милләтләр әгъзасы, 1958-енче елдан бирле Гарәп Дәүләтләре Лигасы һәм 1959-ынчы елдан бирле Халыкара Олимпик Комитет һәм 1969 Ислам Хезмәттәшлек Оешмасы, 1981 елдан Франкофония әгъзасы булып тора. Марокко Африка Берлегендә булмаган бердәнбер Африка иле.
Марокко парламентлы конституцион монархия, парламент дәүләт тарафыннан сайлана.

Марокко
гарәп. المملكة المغربية‎
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 789[1]
Сурәт
Рәсми исем Kongeriget Marokko, المملكة المغربية, Royaume du Maroc[2], Kingdom of Morocco, Reino de Marruecos, ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵓⵎⵓⵔ ⵏ ⵡⴰⴽⵓⵛ[3], المغرب, Morocco, Kerajaan Maghribi, Maghribi, لمملكة لمغريبية һәм Marocké kráľovstvo
Кыскача исем 🇲🇦
Гомер озынлыгы 75,821 ел[4]
... хөрмәтенә аталган Марракеш[d], көнбатыш һәм маврлар[d]
Демоним marokkói, Moroccan, Marokano, Marokänan, مغربي, مغربية, مغاربة, марокканец, марокканка, марокканцы, מרוקאי, מרוקאית, marocani, marocan, marocană, মরক্কী, marocchino, marocchina, marocchini, marocchine, magribi, marocan, marroquín, marroquí, Marokano, Marocain[2], Marocaine[2], Marokkaner, Marokkanerin, marochin, marochina, marochine, marochini, مغريبي, مغريبية, مغاربا, مغربيات, marroquí, ⴰⵎⵓⵔⵉ, ⵜⴰⵎⵓⵔⵉⵜ, ⵜⵉⵎⵓⵔⵉⵢⵏ, Maročan, Maročanka, orang Maghribi һәм Maracach[5]
Рәсми тел гарәп теле[6] һәм Марокко стандарт бербер теле[d][6]
Гимн Марокко гимны[d]
Мәдәният Марокко мәдәнияте[d]
Шигарь тексты الله، الوطن، الملك һәм Gwlad, Mamwlad, y Brenin
Дөнья кисәге Африка[7]
Дәүләт  Марокко
Башкала Рабат[d]
Сәгать поясы UTC+01:00, Africa/Casablanca[d][8] һәм UTC±00:00[d]
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Урта диңгез, Атлантик океан һәм Гибралтар бугазы
Иң көнчыгыш ноктасы 32°30′47″ т. к. 0°59′54″ кб. о.
Иң төньяк ноктасы 35°55′21″ т. к. 5°24′05″ кб. о.
Иң көньяк ноктасы 21°20′02″ т. к. 13°00′03″ кб. о.
Иң көнбатыш ноктасы 20°46′12″ т. к. 17°03′01″ кб. о.
Геомәгълүматлар Data:Morocco.map
Иң югары ноктасы Джебель-Тубкаль[d]
Иң түбән ноктасы Sebkha Tah[d]
Идарә итү формасы конституцияле монархия
Дәүләт башлыгы вазыйфасы Марокко патшасы[d]
Ил башлыгы Мөхәммәт VI[d]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы Марокко премьер-министры[d]
Хөкүмәт башлыгы Азиз Аханнуш[d]
Башкарма хакимият Марокко министрлар кабинеты[d]
Канунбирү органы Марокко парламенты[d]
Югары мәхкәмә органы Марокко югары мәхкәмәсе[d]
Үзәк банкы Әл-Мәгъриб банкы[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләр Канада, Германия, Согуд Гарәбстаны, Индонезия, Мали, Ливия дәүләте, Тунис, Судан, Әлҗәзаир, Аргентина, Дания, Мисыр, Франция, Мавритания, Мексика, Бөекбритания, Испания, Төркия, Португалия, Аурупа Берлеге, Нидерланд, Пакьстан, Кытай Җөмһүрияте, Америка Кушма Штатлары, Россия, Иран, Һиндстан, Кытай һәм Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[9]
Әгъзалык Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Гарәп Лигасы, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Ислам хезмәттәшлеге оешмасы, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Африка үсеш банкы[d], Африка икътисади үсеше өчен гарәп банкы[d], Икътисади һәм социаль үсеш өчен гарәп фонды[d], Гарәп Мәгърибе берлеге[d], Гарәп валюта фонды[d], Мәгъриб, Халыкара атом энергиясе агентлыгы[d], Интерпол[10][11], ХКТО[d][12][13], Халыкара гидрография оешмасы[d][14], АБ, Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[15], Җирнең биофизик торышын күзәтү төркеме[d], Бөтендөнья почта берлеге[16][17], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][18], Евроконтроль[d][19], Франкофония[d], Халыкара гражданнар иминлеген саклау оешмасы[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[20], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[21] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][22]
Рәсми бәйрәм Яңа ел көне[d], Беренче май, Һиҗри Яңа ел, Мәүлид бәйрәме, Ураза бәйрәме, Корбан бәйрәме, Throne Day[d], Revolution of the King and the People[d], Proclamation of Independence of Morocco[d], Яңа ел, Proclamation of Independence of Morocco[d], Youth Day[d], Яшел марш[d], Йеннайер[d], 14 август һәм Мигъраҗ кичәсе[d]
Никахка керү яше 18 яшь
Пенсия яше 65 яшь
Мәҗбүри белем алуның минималь яше 6 яшь
Мәҗбүри белем алуның максималь яше 15 яшь
Халык саны 37 076 584 (2021)[23]
Ир-ат халкы 18 281 786[24], 18 474 956[24], 18 665 663[24] һәм 18 852 368[24]
Хатын-кыз халкы 18 022 621[24], 18 213 816[24], 18 410 922[24] һәм 18 605 603[24]
Административ бүленеше Танжер — Тетуан — Эль-Хосейма[d], Көнчыгыш өлкә[d], Фес-Мекнес[d], Рабат-Сале-Кенитра[d], Бени-Меллаль — Хенифра[d], Касабланка — Сеттат[d], Марракеш-Сафи[d], Драа — Тафилалет[d], Сус — Масса[d], Гельмим — Уэд-Нун[d], Эль-Аюн — Сегиет-эль-Хамра[d] һәм Дахла-Уэд-Эд-Дахаб[d]
Акча берәмлеге Марокко дирһәме[d]
Номиналь тулаем эчке продукт 142 866 583 125 $[25] һәм 134 181 587 770 $[25]
Кеше потенциалы үсеше индексы 0,683[26]
Inequality-adjusted Human Development Index 0,504[27]
Эшсезлек дәрәҗәсе 10 ± 1 процент[28]
Нәрсә белән чиктәш Әлҗәзаир, Испания һәм Аурупа Берлеге
Автомобил хәрәкәте ягы уң[d][29]
Челтәр көчәнеше 127 вольт[30] һәм 220 вольт[31]
Электр аергычы төре Europlug[d][30] һәм CEE 7/5[d][31]
Туризм мәгълүмати үзәге Moroccan National Tourism Office[d]
Алыштырган Испанское Марокко[d]
Кулланылган тел гарәп теленең Марокко диалекты[d], ташельхит теле[d], үзәк Марокко тамазигхт теле[d], француз теле, испан теле, гарәп теленең Хәссәния диалекты[d], инглиз теле, заманча әдәби гарәп теле[d], Марокко ишарә теле[d], Марокко стандарт бербер теле[d], Ghomara[d], сенхадҗа теле[d], риф теле[d], гурара теле[d], малай теле һәм гарәп теле
Мәйдан 446 550 км²[32]
Рәсми веб-сайт maroc.ma/en​(ингл.), maroc.ma/es​(исп.), maroc.ma/fr​(фр.), maroc.ma/amz һәм maroc.ma/ar​(гар.)
Һәштәге Morocco
Югары дәрәҗәле Интернет домены .ma
Харита сурәте
Позиционная карта
Тематик география Марокко географиясе[d]
Рәсми дине ислам[33]
Тимер юл хәрәкәте ягы сул[d]
Ачык мәгълүматлар порталы Morocco Data Portal[d]
Феноменның икътисады Марокко икътисады[d]
Феноменның демографиясе Марокко халкы[d]
Мәзһәб Мәлики мәзһәбе[34]
Хуҗалыклар саны 9 275 038[35]
Мәктәптә укымаган балалар саны 1 137 547[36]
Джини коэффициенты 39,5[37]
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме 20 процент
Тулаем туулар коэффициенты 2,515[38]
Бер мең кешегә туры килгән машина саны 53[39] һәм 80[40]
Шәһәр халкы 22 869 599[24], 23 309 111[24], 23 753 114[24] һәм 24 196 351[24]
Авыл халкы 13 434 809[24], 13 379 661[24], 13 323 470[24] һәм 13 261 620[24]
Минималь температура −23,9 °C
Демократия индексы 5,04[41]
BTI Governance Index 4,75[42], 4,6[42], 4[42], 4,2[42], 4,52[42], 4,37[42], 4,28[42], 4,4[42] һәм 4,84[43]
BTI Status Index 4,62[42], 4,65[42], 4,47[42], 4,5[42], 4,52[42], 4,6[42], 4,61[42], 4,7[42] һәм 4,77[43]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре 18 200 ± 99[44]
Туым күрсәткече 18,337[24], 17,889[24], 17,545[24] һәм 17,161[24]
Үлем күрсәткече 5,658[24], 6,073[24], 6,17[24] һәм 5,766[24]
Happy Planet Index score 50,9[45]
Илнең мобиль коды 604
Илнең телефон коды +212
Халыкара префикс 0
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны 15[d][46], 19[d][46], 112[d][46] һәм 177[d][46]
Илнең GS1 коды 611
Номер тамгасы коды MA
Диңгездәге идентификацияләү номеры 242
Монда җирләнгәннәр төркеме Төркем:Мароккода җирләнгәннәр[d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме Төркем:Мароккода төшерелгән фильмнар[d]
Карта
 Марокко Викиҗыентыкта

Тарих

үзгәртү

859 елны Мароккода беренче мәдрәсә очылган — (Аль-Карауин).

Дин

үзгәртү

Мароккода ислам (гарәп. الإسلام في المغرب‎ – дәүләт дине. Ил халкының (37,1 млн кеше, 2020 елга) 99 % ы – мөселманнар (күпчелеге Мәлики мәзһәбе сөнниләре, калган 1 % ы – шигыйлар, Коръәнчеләр, гыйбәдияләр һ. б. [47] [48]. Мароккода исламның Заһирия(ингл.)татар. агымы да күзәтелә. Мароккода күп санлы сәләфи(ингл.)татар. хәрәкәте вәкилләре бар. Сәләфилек йогынтысында илнең мәчетләрендә һәм башлангыч мәктәпләрендә мәҗбүри рәвештә әшәрилек(ингл.)татар. өйрәнелә. Король Мөхәммәд VI(ингл.)татар. администрациясе дәүләт программасы ярдәмендә илдә сәләфилеккә каршы көрәшә

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. ↑ https://www.jewishvirtuallibrary.org/rulers-of-morocco-789-present
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  3. ↑ https://www.men.gov.ma/Tf/Pages/Accueil.aspx
  4. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  5. ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
  6. ↑ 6,0 6,1 5 // Конституция Марокко
  7. ↑ https://www.workwithdata.com/place/morocco
  8. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/africa
  9. ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
  10. ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
  11. ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Africa/MOROCCO
  12. ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
  13. ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/morocco
  14. ↑ https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en — Халыкара гидрография оешмасы.
  15. ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
  16. ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
  17. ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=204
  18. ↑ https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
  19. ↑ https://www.eurocontrol.int/about-us#member-states
  20. ↑ https://public.wmo.int/en/members/morocco
  21. ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
  22. ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
  23. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?locations=MA
  24. ↑ 24,00 24,01 24,02 24,03 24,04 24,05 24,06 24,07 24,08 24,09 24,10 24,11 24,12 24,13 24,14 24,15 24,16 24,17 24,18 24,19 24,20 24,21 24,22 24,23 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
  25. ↑ 25,0 25,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
  26. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  27. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  28. ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
  29. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  30. ↑ 30,0 30,1 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  31. ↑ 31,0 31,1 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  32. ↑ Country Profile
  33. ↑ https://www.state.gov/reports/2018-report-on-international-religious-freedom/morocco/
  34. ↑ Distribution of the four schools of Islamic jurisprudence // Islamic Jurisprudence & Law — Университет Северной Каролины, 2009.
  35. ↑ 2024 Moroccan census / мөхәррир High Commission for Planning
  36. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  37. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
  38. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  39. ↑ http://www.codatu.org/wp-content/uploads/Casablanca.pdf
  40. ↑ https://www.lesiteinfo.com/economie/maroc-forte-hausse-du-parc-automobile-depuis-6-ans/
  41. ↑ 2022 Democracy Index — EIU, 2023.
  42. ↑ 42,00 42,01 42,02 42,03 42,04 42,05 42,06 42,07 42,08 42,09 42,10 42,11 42,12 42,13 42,14 42,15 https://www.bti-project.org
  43. ↑ 43,0 43,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/MAR
  44. ↑ Интерфейс программирования приложения YouTube
  45. ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=MAR
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 International Numbering Resources Database: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value / мөхәррир Халыкара телекоммуникацияләр берлеге
  47. ↑ The World Factbook. Morocco. Центральное разведывательное управление. әлеге чыганактан 2018-12-26 архивланды. 2011-11-15 тикшерелгән.
  48. ↑ Chiites, Bahaïstes, Évangélistes : Les pratiques religieuses occultes au Maroc (фр.)

Сылтамалар

үзгәртү

Моны да карагыз

үзгәртү
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Марокко&oldid=4248695