Буркина́ Фасо́ (фр. Burkina Faso [byʁkiˈna faˈso]; 1984 елның августына кадәр — Югары Вольта) — Көнбатыш Африкада урнашкан дәүләт. Төньякта Мали, көнчыгышта Нигер, көньяк-көнчыгышта Бенин, көньякта Того һәм Гана, көньяк-көнбатышта Кот-д'Ивуар белән чиктәш. Диңгезгә чыгышы юк.

Буркина Фасо
Байрак
Илтамга
Шигарь Unité - Progrès - Justice Edit this on Wikidata
Башкала Уагадугу
Халык саны 20 488 000 (2019, ҖанисәпEdit this on Wikidata
Нигезләнгән 1960 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы UTC±00:00
Кардәш шәһәрләр Алье[d], Бакыу һәм Конан
Рәсми тел француз теле
География
Мәйдан 274,200 км²
Координатлар 12.26667°N 2.06667°W Edit this on Wikidata
Сәясәт
Канун чыгару органы Буркина-Фасо милли мәҗлесе
Дәүләт башлыгы исеме гаскәрбашы
Дәүләт башлыгы Ибраим Траоре
Хөкүмәт башлыгы none
Карта
Икътисад
ТЭП 19 738 миллион US$ (2021), 18 885 миллион US$ (2022) Edit this on Wikidata
Акча берәмлеге КФА франкы
Эшсезлек дәрәҗәсе 3% (2014)[1]
Туу күрсәткече 5.521 (2014)[2]
КПҮИ 0.449 (2021)[3]
Яшәү озынлыгы 60.361 ел (2016)[4]
Джини коэффициенты 47.3 (2018)[5]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
  • 112 (ашыгыч тыйб ярдәме)[6]
  • 17 (полиция)[7]
  • 18 (янгын сакчылары)[7]
  • Электр аергычы төре Europlug,[8] CEE 7/5[8]
    Автомобил хәрәкәте ягы уң[9]
    Челтәр көчәнеше 220 вольт[8]
    Телефон коды +226
    ISO 3166-1 коды BF
    ХОК коды BUR
    Интернет домены .bf

    Ил исеме «намуслы кешеләр ватаны» дип тәрҗемә ителә. Башка тәрҗемә версиясе — «лаеклы кешеләр иле».

    Дәүләт мәйданы — 274,2 мең км², халык саны — 15,75 млн кеше (2009). Башкаласы — Уагадугу шәһәре.

    Административ-территориаль бүленеш үзгәртү

     
    Буркина Фасо өлкәләре

    Буркина Фасо 13 өлкәгә, 45 провинциягә, 301 департаментка бүленә.

    Өлкә Французча Үзәк Провинцияләр саны Мәйдан (км²) Халык саны (2002), кеше
    Букле-ду-Мухун Boucle du Mouhoun Дедугу 6 34 153 1 353 607
    Каскадлар Cascades Банфора 2 18 406 386 192
    Үзәк өлкә Centre Уагадугу 1 2 805 1 211 380
    Көнчыгыш-Үзәк өлкә Centre-Est Тенкодого 3 11 811 1 099 515
    Төньяк-Үзәк өлкә Centre-Nord Кая 3 19 829 1 058 305
    Көнбатыш-Үзәк өлкә Centre-Ouest Кудугу 4 21 537 1 046 088
    Көньяк-Үзәк өлкә Centre-Sud Манга 3 11 321 619 489
    Көнчыгыш өлкә Est Фада-Нгурма 5 46 256 1 072 793
    Югары Бассейннар Hauts-Bassins Бобо-Диуласо 3 25 344 1 232 891
    Төньяк өлкә Nord Уахигуя 4 16 207 1 002 526
    Үзәк Плато Plateau-Central Зиниаре 3 8 544 656 779
    Сахәл Sahel Дори 4 35 350 837 420
    Көньяк-көнбатыш өлкә Sud-Ouest Гава 4 16 202 509 994

    Дин үзгәртү

    Буркина Фасо Конституциясе дин иреген күздә тота. Дәүләт сәясәте, гомумән алганда, дини йолаларның ирекле рәвештә үтәлүенә ярдәм итә[10]. Ислам ― өстенлек итүче дин. Ил халкының (21 млн кеше, 2020 елга) 61,5 % ы[11]мөселманнар (күпчелеге Мәлики мәзһәбе сөнниләре, азчылыгы шигыйлар, әхмәдияләр)[12], шулай ук Тиҗания(ингл.) суфичылык тәрикате тарафдарлары, сәләфиләр(ингл.) бар[13][14]. 2006 елгы халык санын алу мәгълүматлары буенча, ил халкының 23 % ы ― христианнар (19 % ы католиклар, 4 % ы протестантлар). Халыкның 15 % ы җирле традицион диннәргә ышана.

     
    Ил башкаласы Уагадугу(ингл.) Бөек мәчете

    Искәрмәләр үзгәртү

    1. http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
    2. http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
    3. https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
    4. http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
    5. https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
    6. "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 3 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
    7. 7,0 7,1 "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 8 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
    8. 8,0 8,1 8,2 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
    9. http://chartsbin.com/view/edr.
    10. Freedom of Religion Report.
    11. The World Factbook — Central Intelligence Agency (en).
    12. Breach of Faith. Human Rights Watch. June 2005. p. 8. https://books.google.com/books?id=yi8ONIe1fv4C&pg=PA8. Retrieved May 31, 2014. "Estimates of around 20 million would be appropriate" 
    13. Comité national du recensement (July 2008). Recensement général de la population et de l'habitation de 2006. Conseil national de la statistique. әлеге чыганактан 2011-05-11 архивланды. 2021-11-15 тикшерелгән.
    14. International Religious Freedom Report 2010: Burkina Faso. United States Bureau of Democracy, Human Rights and Labor (November 17, 2010). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.