Екатеринбург
Екатеринбург (тат. يكاتيرينبور, Екатеринбург[2], Кәтринбур[3], Кәтримбур[4] 1924 — 1991 елларда Свердловск; себ.тат. Цыбар-тора) — Свердловск өлкәсенең административ үзәге, халык буенча Россиядә дүртенче шәһәр.
Екатеринбург | |
---|---|
![]() | |
Ил | Россия |
Регион | Свердловск өлкәсе |
Координатлар | 56°50'8"N, 60°36'46"E |
Башлык | Алексей Орлов |
Нигезләнгән | 1723 ел |
Элеккеге исемнәр | 1924 елга хәтле — Екатеринбург 1991 елга хәтле — Свердловск |
Мәйдан | 491 км² |
Климат | киметүче-континенталь |
Рәсми тел | Рус теле |
Халык саны | ![]() |
Халык тыгызлыгы | 2806 кеше/км² кеше/км² |
Агломерация | 2 180 864 |
Милли состав | руслар немецлар һ. б. |
Дини состав | христианнар иудеилар һ.б. |
Сәгать кушагы | UTCUTC+6 |
Телефон коды | +7 343 |
Почта индексы | 620XXX |
Рәсми сайт | екатеринбургг.рф/ |
Кардәш шәһәрләр | Сан-Хосе (Калифорния), Ферентино, Филибә[d][1], Вупперталь, Плзен, Җенова, Kanton, Инчон, Гөтеборг, Бишкәк, Birminghem, Торино һәм Хошимин |
Кардәш шәһәрләр | Сан-Хосе (Калифорния), Ферентино, Филибә[d][1], Вупперталь, Плзен, Җенова, Kanton, Инчон, Гөтеборг, Бишкәк, Birminghem, Торино һәм Хошимин |
Бүләкләр | ![]() |
ГеографияҮзгәртү
УрынлаштыруҮзгәртү
Екатеринбург Ауразиянең үзәк өлешендә, Урал тауларының көнчыгыш битләвендә, Исәт елгасының ике ярында, Мәскәүдән 1667 километр көнчыгыштарак урнашкан.
Екатеринбургдан эре шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Киров ~ 833 км Пермь ~ 356 км |
Серов ~ 356 км Түбән Тагил ~ 140 км |
Тубыл ~ 571 км. | |||||||
Казан ~ 908 км Ижау ~ 618 км |
Төмән ~ 325 км | ||||||||
Уфа ~ 520 км Ырынбур ~ 892 км |
Чиләбе ~ 225 км Магнитогорски ~ 461 км |
Курган ~ 381 км Омск ~ 954 км |
|||||||
Сәгать поясыҮзгәртү
Екатеринбург халыкара стандарт буенча Yekaterinburg Time Zone (YEKT) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез.
КлиматҮзгәртү
- Уртача еллык температура — +3 °C
- Уртача еллык җил тизлеге — 2,9 м/с
- Уртача еллык һава дымлылыгы — 71%
Екатеринбург климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Абсолют максимум, °C | 5,6 | 9,4 | 17,3 | 28,8 | 33,4 | 35,6 | 38,8 | 37,2 | 31,9 | 24,7 | 13,5 | 8,6 | 38,8 |
Уртача максимум, °C | −9,1 | −6,8 | 1 | 9,8 | 17,4 | 23 | 24,4 | 21,1 | 14,5 | 6,8 | −2,8 | −7,9 | 7,6 |
Уртача температура, °C | −12,6 | −11,1 | −3,8 | 4,3 | 11,3 | 17,1 | 19 | 15,9 | 9,8 | 3,4 | −5,8 | −11 | 3 |
Уртача минимум, °C | −15,7 | −14,5 | −7,6 | 0 | 6,2 | 12,1 | 14,4 | 11,9 | 6,4 | −0,7 | −8,3 | −13,7 | −0,7 |
Абсолют минимум, °C | −44,6 | −42,4 | −39,2 | −21,8 | −13,5 | −2,3 | 1,5 | −1 | −9 | −26,6 | −39,2 | −46,7 | −46,7 |
Явым-төшем нормасы, мм | 26 | 20 | 20 | 28 | 50 | 74 | 89 | 72 | 58 | 39 | 33 | 28 | 537 |
ХалыкҮзгәртү
1840[6] | 1856[7] | 1897[7] | 1913[7] | 1926[7] | 1931[7] | 1939[7] | 1959[8] | 1970[9] | 1979[10] | 1989[11] | 2002[12] | 2010[13] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
15 779 | ~16 900 | ~43 200 | ~53 500 | ~134 800 | ~223 800 | ~423 000 | 778 602 | 1 025 045 | 1 211 172 | 1 364 621 | 1 293 537 | 1 350 136 |
Милли составҮзгәртү
Милләт | 2002[14] | 2010[15] |
---|---|---|
руслар | 87,4% | 89,1% |
татарлар | 3,8% | 3,7% |
украиннар | 1,5% | 1,1% |
башкортлар | 1,1% | 1,0% |
Екатеринбург агломерациясеҮзгәртү
Екатеринбург агломерациясе — халык саны буенча Россиянең дүртенче агломерациясе. Халык саны — 2,2 млн кешедән артык. Агломерациянең беренче поясына Югары Пышма, Среднеуральск, Березов, Әрәмәле шәһәрләре, икенче поясына Первоуральск, Ревда, Полевской, Сысерть, Новоуральск шәһәрләре керә.
Эчке бүленешҮзгәртү
- Югары Исәт районы
- Тимер юл районы
- Орджоникидзе районы
- Киров районы
- Октябрь районы
- Чкалов районы
- Ленин районы
Шәһәрдә туган күренекле кешеләрҮзгәртү
- Марат Әкбәров, тимеракята шуучы.
- Марат Галимов, футболчы.
- Алия Гәрәева (1988), спортчы (нәфис гимнастика) һәм тренер.
- Евгений Дәүләтшин, футболчы һәм тренер.
- Ирина Колмогорцева (1930-2015), рәссам, Тукай премиясе (2015) лауреаты.
- Георгий Мурзин (1996), гражданнар авиациясе очучысы, Россия Федерациясе Каһарманы (2019).
- Руслан Насыйбуллин, кылычбаз.
- Лилия Нәҗметдинова, спортчы, тренер (нәфис гимнастика), ТР атказанган физик тәрбия хезмәткәре.
- Әлфия Нәзметдинова, гимнаст.
- Николай Хәбибуллин, хоккейчы.
- Дамир Хәмәдиев, футболчы.
- Олег Хәфизов, язучы.
- Роберт Ямьлеханов, футболчы.
- Игорь Алтушкин эшмәкәр, «Рус бакыр компаниясе»нә нигез салучы һәм директорлар советы рәисе. Меценат һәм җәмәгать эшлеклесе[16][17][18]
Татар матбугатыҮзгәртү
ДинҮзгәртү
- Православие
- РПЧ Екатеринбург митрополиясе
- Ислам
- РФ МДН составындагы Свердловск өлкәсе мөселманнары Диния нәзарәте (Урал мөхтәсибәте)
- Бакыр мәчет яки Имам әл-Бохари исемендәге мәчет (Югары Пышма)
- ҮДН составындагы Свердловск өлкәсе мөселманнарының төбәк Диния нәзарәте (Урал мөфтияте)
- Урал мөселманнары Диния нәзарәте (Урал мөфтияте)
- РМ ДҖ составындагы Свердловск өлкәсе мөселманнарының Диния нәзарәте (Үзәк мөфтият)
- «Изге кәлимәт» гыйбадәт йорты
- Әрмән Апостол чиркәве
- Методистлар чиркәве
- Яһүд дине
Моны да карагызҮзгәртү
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 https://www.plovdiv.bg/en/about-plovdiv/побратимени-градове/
- ↑ http://etomesto.com/map-kazan_tassr-1921/?x=52.994278&y=56.523365
- ↑ http://kazanutlary.ru/j-archive/journal-materials/1985-11/imnnr-tamyr-ygnd
- ↑ http://www.xn--80aaa0anjn0apj6g.xn--p1ai/j-archive/journal-materials/1973-9/agymsularga-karap-1667988250
- ↑ Указ о присвоении почётного звания Российской Федерации «Город трудовой доблести»
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 http://www.mojgorod.ru/samarsk_obl/samara/index.html
- ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ Чыганакка җибәрү хатасы: Неверный тег
<ref>
; для сносокgks.ru
не указан текст - ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2014-02-14
- ↑ 2010 ел сан алу базасы, archived from the original on 2018-03-27, retrieved 2014-02-14
- ↑ https://fedpress.ru/person/2578876
- ↑ https://www.business-vector.info/igor-altushkin-vladelec-rmk-138888/
- ↑ https://promdevelop.com/personality/altushkin-igor/
СылтамаларҮзгәртү
Бу тема башка проектларда: | |
Викиҗыентыктагы медиафайллар? |
- Рәсми сайт 2005 елның 26 июнь көнендә архивланган.