Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге

Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге яки APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation), русча АТЭС (Азиатско-Тихоокеанское экономическое сотрудничество) — төбәктәге сәүдә, капитал салуны җиңеләйтү һәм либераллаштыру өлкәсендә хезмәттәшлек өчен Азия-Тын океан төбәгенең 21 иленең форумы.

Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге
ингл. Asia-Pacific Economic Cooperation
Нигезләнү датасы	6 ноябрь 1989
Кыскача исем	APEC, 亞太經合會, 亚太经合组织, 亞太經合組織, 亞太經合組織, 亚太经合组织, 亚太经合组织, АТЭС, АЦЭС, АТЕС, เอเปค, АТИС, एपेक, ԱԽՏԽ, APEK, APEK, АТЭС, ਏਪੀਈਸੀ, CEAP һәм 亞太經合組織
Шигарь тексты	open regionalism
Дәүләт	Сингапур
Әгъзалык	Австралия, Бруней, Канада, Индонезия, Япония, Көньяк Корея, Малайзия, Яңа Зеландия, Филипин, Сингапур, Таиланд, Америка Кушма Штатлары, Кытай Җөмһүрияте, Һоң Коң, Кытай, Мексика, Папуа — Яңа Гвинея, Чили, Перу, Россия һәм Вьетнам
Әгъзалар саны	21
Штаб-фатирының урнашуы	Сингапур
Хезмәткәрләр саны	50 (2022)
Кулланылган тел	инглиз теле
Рәсми веб-сайт	apec.org​(ингл.)
Хезмәт күрсәтү зонасы	Тихоокеанский регион[d]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре	278 869
Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге Викиҗыентыкта

Оешманың төп максаты - икътисади үсешне арттыру, Азия-Тын океан берләшмәсен ныгыту.

Оешмада катнашучы илләрдә дөньяның халкының 40% яши, аларга якынча 54% Эчке тулаем продукт һәм дөнья сәүдәсе 44% туры килә.

Тарих

Форум 1989 елда Канберра шәһәрендә Австралия һәм Яңа Зеландия премьер-министрлары кушуы белән барлыкка килә.

Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге ниндидә булса оешма структурасын ягъни зур бюрократик аппаратсыз ирекле киңәш җыены буларак оештырыла. Singapurда урнашкан оешманың Секретариатында катнашучы экономикаларнын буржуалардан 23 илче, һәм тагын да урындагы хезмәткәрләр эшли.

Башта министрлар кимәлендәге ел саен узгарылган киңәшмәләр Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлегенең югары органы була. 1993 елдан катнашучы экономикаларнын лидерларының очрашулар оештыру эшмәкәрлегенең төп төре булып китә. Бу саммитларда ел эчендәге форум эшмәкәрлегенең гомуми сыгымтасы барлаучы һәм киләсе эшмәкәрлекнең перспективаларын билгеләүче декларацияләр кабул ителә. Шулай ук зур ара белән тышкы эшләр һәм икътисад министрлары сессияләр уздырыла.

Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге төп органнары: консультацион эш советы, экспертларның өч комитеты (сәүдә һәм инвестицияләр буенча комитет, икътисади комитет, административ-бюджет комитеты) һәм икътисадның төрле тармаклары буенча 11 эш группасы.