Кишинёв

Кишинёв, (Кишенәү, рум. Chișinău) — Молдавия башкаласы. Халык исәбе 671 800 кеше (2013).

Кишинёв
Байрак	Илтамга[d]
Нигезләнү датасы
Рәсми исем	Chișinău
Демоним	chișinăuieni, Chisinovienne, Chisinovien һәм кишинёвцы
Рәсми тел	молдав теле
Дәүләт	Молдова
Нәрсәнең башкаласы	Молдова
Административ-территориаль берәмлек	Кишинёв
Сәгать поясы	UTC+02:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Бык[d]
Башкарма хакимият башлыгы	Ион Васильевич Чебан[d]
Халык саны	639 000 (2019)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	85 ± 1 метр
Кардәш шәһәр	Тбилиси[…] һәм Вилнүс
Бүләкләр
Мәйдан	123 км²
Почта индексы	MD-20xx
Рәсми веб-сайт	chisinau.md
Феноменның демографиясе	Население Кишинёва[d]
Беренче язма телгә алу	1436
Җирле телефон коды	22 һәм 32
Шәрәфле ватандашлар төркеме	Категория:Почётные граждане Кишинёва
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Объектның күренешләре өчен төркем	[d]
Кишинёв Викиҗыентыкта

География

Кишинёв Көнчыгыш Европа тигезлегендә, Бык елгасының ике ярларында урнашкан.

Климат

Кишинёв климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	15,5	20,7	25,7	31,6	35,9	37,5	39,4	39,2	37,3	32,6	23,6	18,3	39,4
Уртача максимум, °C	0,9	2,6	8,1	15,4	22,0	25,2	27,5	27,2	21,5	15,1	7,5	2,3	14,6
Уртача температура, °C	−1,9	−0,8	3,7	10,4	16,5	19,9	22,1	21,7	16,3	10,5	4,1	−0,6	10,2
Уртача минимум, °C	−4,3	−3,6	0,2	5,9	11,6	15,2	17,3	16,9	12,0	6,8	1,6	−2,8	6,4
Абсолют минимум, °C	−28,4	−28,9	−21,1	−6,6	−1,1	3,6	7,8	5,5	−2,4	−10,8	−21,6	−22,4	−28,9
Явым-төшем нормасы, мм	36	31	34	39	46	65	62	56	62	36	37	39	543
Чыганак: Погода и климат

Халык

1897	1959	1970	1979	1989	2004
108 483	216 005	356 382	502 770	667 082	589 445

Милли состав (2004): румыннар — 72,1 %, руслар — 13,9 %, украиннар — 8,3 %, болгарлар — 1,2 %.

Тарих

Кишинёв, 1889

Беренче тапкыр 1466 елда телгә алына. 1641 елдан — Яссы шәһәре монастырыларның биләмәсе.

Рус-төрек сугышлары сугышлары нәтиҗәсендә Кишинёв 1812 елда Россия империясе составына керән. 1818 елда аңа шәһәр статусы бирелгән. 1873 елдан — Бессарабия губернасы үзәге.

1918 елның 1 (14) гыйнварында шәһәрдә Совет хакимияте урнаштырылган, әмма шул ук елда шәһәр румын армиясе тарафыннан басып алынган.

1940 елда Кишинёв ССРБ составына кушылган һәм Молдаван ССР башкаласы ителгән. 1941 елның 16 июлендә шәһәр алман-румын гаскәрләре тарафыннан басып алынып, Румыния составына кире кайтарылган. 1944 елның 24 августында Кызыл Армия Яссы-Кишинёв операциясе нәтиҗәсендә шәһәрне азат иткән.

1991 елдан — бәйсез Молдова башкаласы.

Эчке бүленеш

Кишинӗв 5 секторга бүленә:

• Үзәк (рум. Centru, Чентру);
• Боюканы (рум. Buiucani, Буюкань);
• Ботаника (рум. Botanica, Ботаника);
• Рышкановка (рум. Râşcani, Рышкань);
• Чеканы (рум. Ciocana, Чокана).

Кардәш шәһәрләр

1. Гренобль, Франция
2. Реджо-Эмилия, Италия
3. Маннһейм, Алмания
4. Сакраменто, АКШ
5. Әдис, Украина
6. Бүкрәш, Румыния
7. Киев, Украина
8. Ирәван, Армения
9. Калып:Байрак/Беларус Минск, Беларус
10. Тел-Әвив, Исраил
11. Әнкара, Турция
12. Яссы, Румыния
13. Тбилиси, Гөрҗистан
14. Ашдод, Исраил

Галерея

• 
  Дачия проспекты

Шәхесләр

• Денис Молчанов (1987), теннисчы, 2006 елның ноябреннән Украина өчен чыгыш ясаучы.

Сылтамалар

	Викиҗыентыктагы медиафайллар?

• chisinau.md (рум.)