Зөлфия Вәлиева
Зөлфия Вәлиева, Зөлфия Наил кызы Вәлиева (1973 елның 17 июне, ССРБ, РСФСР, ТАССР, Казан) — театр актрисасы, җырчы, Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры актрисасы (1998 елдан), Казан шәһәр филармониясенең «Зө-ләй-лә» төркеме җырчысы. «Татар җыры» фестиваленың «Ак барс» призы иясе (2005, 2009), Татарстанның атказанган (2008) һәм халык (2022) артисты.
| Зөлфия Вәлиева | |
 | |
| Туганда бирелгән исеме: |
Зөлфия Наил кызы Вәлиева |
|---|---|
| Туу датасы: | |
| Туу җире: | |
| Һөнәре: |
драма актеры |
| Гражданлыгы: | |
| Активлык еллары: |
1995 – х. в. |
| Бүләк һәм премияләр: |
|
| zulfiyavaleeva_zv. | |
Тәрҗемәи хәле
үзгәртү1973 елның 17 июнендә Казанда өч балалы гаиләдә беренче бала булып туган. Баянда оста уйнаучы, балта остасы булган әтисе Наил Балык Бистәсе районы Хутор авылыннан[1], әнисе Сәвия Яшел Үзәннән. Энеләре Рөстәм (вафат), Илнур. Зөлфия музыка мәктәбен, Казанның 55нче санлы урта гомумибелем бирү мәктәбен (1988), Ильяс Әүхәдиев исемендәге Казан музыка укуханәсен (1995) [2], «актерлык осталыгы» белгечлеге буенча Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать академиясен (хәзер институт) тәмамлый (1998). Өстәмә рәвештә укып, «психолог» белгечлеге ала. Казан дәүләт консерваториясенә укырга кергән, ләкин укымаган. 1995 елда өченче курста укыганда Тинчурин театрында «Йолдызлы яңгыр» спектаклендә (Шамил Фәрхетдинов) Инҗилә ролендә уйный. Укып бетергәндә, Камал театрына («Җанкисәккәем» спектакленә баш рольгә) чакыру ала. Әмма академиядә Тинчурин театры өчен махсус курсны (җитәкчесе Рәшит Заһидуллин) тәмамлаган булгач, 1998 елдан Кәрим Тинчурин театрында хезмәт итә башлый. 1998 елдан Казан шәһәр филармониясенең «Зө-ләй-лә» төркемендә җырлый. Казанның 6нчы санлы гимназиясендә «Манзара» театрының актерлык осталыгы буенча педагог-режиссеры булып эшли. Зур концертлар һәм «Алтын мөнбәр» мөселман кинофестиваленың (хәзер Казан мөселман кинофестивале) даими алып баручысы. Хәйриячелек белән шөгыльләнә[3].
Башкарган рольләре
үзгәртү- Мәрьям — «Өти балак Гөлүзә» Юныс Әминов
- Зәйнәп — «Төн яна учакта» Хәбир Ибраһим
- Гөлнара — «Өзелгән яфраклар» Рәмзия Габделхакова
- Амелия — «Өметсез хыяллар» Федерико Гарсиа Лорка
- Гөлия — «Өченче бүлмәдә эт яши» Рөстәм Мингалим
- Фәридә Тимерхановна — «Яшерен эзләр» Хәй Вахит
- Кар Ана — «Кар бөртеге маҗаралары» Карина һәм Дмитрий Булычевлар
- Тәнзилә — «Ак тәүбә, кара тәүбә» Туфан Миңнуллин
- Инҗилә — «Йолдызлы яңгыр» Шамил Фәрхетдинов
- Әдилә — «Яңадан мәхәббәт турында» Хәй Вахит
- Сәрвәр — «Сүнгән йолдызлар» Кәрим Тинчурин
- Сәрвәр — «Башмагым» Таҗи Гыйззәт, Җәүдәт Фәйзи
- Люсетта — «Галиҗәнап де Пурсоньяк» Мольер
- Зөлхиҗә — «Кызлар нигә елый?» Флорид Бүләков һ. б.
«Зө-ләй-лә» төркеме
үзгәртүКазан шәһәр филармониясе каршында эшләүче «Зө-ләй-лә» төркемендә җырлый (филармониядә эшләми). Төркем башкара торган күп җырларга көй язган. 2005 елда «Җан ярам» җыры «Татар җыры» фестиваленың «Ак барс» призына лаек булган[4][5].
Фильмография
үзгәртү- Сания — «Өч аяклы ат» (2006, режиссеры Нурания Җамали, дистрибьютор «Легенда» кинокомпаниясе)
- Алинә — «Язмышлардан узмыш юк икән» (телесериал, режиссеры Нурания Җамали) (баш рольдә)
Гаиләсе
үзгәртүИре Тәлгать (1980), ут куючы режиссер, Казанның «Пирамида» күңел ачу үзәгендә эшли. Балалары: улы Кәрим, кызы Латыйфа. Вафат булган энесе Рөстәмнең кызын үстерә[6].
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
үзгәртү- «Ак барс» музыкаль премиясе — «Җан ярым» җыры өчен (2005)
- «Ак барс» музыкаль премиясе — «Гармун алыйк әле,дускай» җыры өчен (2009) һ. б.
- 2008 ― Татарстанның атказанган артисты[7]
- 2022 — Татарстан Республикасының Халык артисты[8]
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Вазыйх Фатихов. Ул бистәне сагынып кайта. «Авыл офыклары», 11.09.2013
- ↑ Выпуск 1995 года. Казанское музыкальное училище (колледж) имени И. В. Аухадеева(рус.)
- ↑ Лилия Гатауллина. Зөлфия Вәлиева: «Мендәрчекләрне сораучылар күп, өлгерә алмау сәбәпле, хәзер минем ярдәмчеләрем бар». «Шәһри Казан», 04.05.2018
- ↑ «Зө-ләй-лә» төркеменең рәсми сайты
- ↑ «Зө-ләй-лә» кызлары кулга кылыч ала. Азатлык радиосы, 29.0.2011
- ↑ Фәнзилә Мостафина. Яшәү ул – күңелле гамәл 2016 елның 11 август көнендә архивланган.. «Безнең гәҗит», 2016 ел, 23 март, № 25
- ↑ Зульфия Валеева. Кино-Театр.Ру
- ↑ Зөлфия Вәлиевага мактаулы исем бирелде, «Ватаным Татарстан» газетасы (27.04.2022). 20 сентябрь 2023 тикшерелде. «Бүләкләнүчеләр арасында Кәрим Тинчурин исемендәге татар дәүләт драма һәм комедия театры актрисасы Зөлфия Вәлиева да бар иде. Аңа “Татарстанның халык артисты” исеме бирелде.»
Әдәбият
үзгәртү- Нәбирә Гыйматдинова. Зөлфия Вәлиева: «Тәлгать минем күкләрдә никах укылган ярым-парым». «Сәхнә», 2016 ел, гыйнвар.
- Алинә Айдарова. Зөлфия Вәлиева: «Үзеңне һәм дөньяны яратырга кирәк». «Атна вакыйгалары», 2019 ел, № 25.
Сылтамалар
үзгәртү- Зөлфия Вәлиева. Кәрим Тинчурин театры сайты
- Зөлфия Вәлиева. Вконтакте
- zulfiyavaleeva_zv. Instagram.com
Зөлфия Вәлиева гаиләсе. «Адәм белән Һава», 2006 (YouTube видео, 26:32)- Зөлфия Вәлиева. Меңнәр арасыннан (YouTube видео, 3:04)
- Язмышлардан узмыш юк икән (1нче серия) (YouTube видео, 54:48)
