Анатолий Шутиков
Анатолий Шутиков (Анатолий Иван улы Шутиков, рус. Анатолий Иванович Шутиков) — дирижёр, музыка мөгаллиме. Татарстан АССР (1979), РСФСР (1986) атказанган сәнгать эшлеклесе, Россиянең халык артисты (2007), Тукай премиясе лауреаты (2001), Петр фән һәм сәнгать академиясе академигы.
| Анатолий Шутиков | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | Анатолий Иванович Шутиков |
| Туган | 6 июль 1946 (77 яшь) Калуга өлкәсе Козельск |
| Милләт | рус |
| Ватандашлыгы |  ССРБ→ Русия |
| Әлма-матер | Казан дәүләт консерваториясе |
| Һөнәре | дирижёр |
| Эш бирүче | Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты |
| Балалар | кызы |
| Бүләк һәм премияләре |     |
Тәрҗемәи хәле үзгәртү
1946 елның 6 июлендә Калуга өлкәсе Козельск шәһәрендә биш баланың өлкәне булып туган (әтисе – сугыш ветераны, кранчы, әнисе — тимер юл станциясе эшчесе). Туган шәһәрендә музыка мәктәбен (баян классы), Калуга өлкәсе музыка укуханәсен (В.А. Смирнов классы), Казан дәүләт консерваториясенең халык уен кораллары факультетын (1971), шул ук уку йортында «дирижерлык» белгечлеге буенча ассистентура (В.А.Тихонов курсы, 1973) тәмамлаган.
Хезмәт юлы үзгәртү
- 1971-1989 Ленинград мәдәният институтының Казан филиалында (соңыннан Казан дәүләт мәдәният институты) укытучысы.
- 1989 елдан Казан дәүләт консерваториясе укытучысы, халык уен кораллары кафедрасы мөдире (1990), профессор (1991).
- 1992 елдан Татарстан Республикасы халык уен кораллары дәүләт оркестры сәнгать җитәкчесе.
Иҗаты үзгәртү
1973 елдан Татар дәүләт филармониясе каршында эшләп килгән «Родник» студентлар оркестрын Татарстанның музыка сәнгате өлкәсендә әйдәүче һөнәри коллективка — Татарстан Республикасы халык уен кораллары дәүләт оркестрына кадәр үстерә[1].
Татар дәүләт филармониясе белән берлектә филармония базасында Бөтенроссия «Халык көйләре» (Народные мелодии) фестивален оештырып килә[2].
Александра Пахмутова[3] , Иосиф Кобзон, Любовь Казарновская, Зураб Соткилава, Анатолий Соловьяненко, Алибәк Днишев, Артур Эйзен, Леонид Сметанников, Людмила Рюмина, Александра Стрельченко, Сергей Захаров, Ренат Ибраһимов, Александр Цыганков, Валерий Ковтун, Надежда Крыгина, Олег Кулько, Нурҗамал Усенбаева һәм башкалар белән бергә чыгыш ясый [4].
Оркестр белән Татарстан һәм Идел буе шәһәрләрендә, Аурупаның күп кенә илләрендә (Алмания, Австрия, Һолландия, Италия, Португалия, Болгария), Көньяк Кореядә гастрольләрдә була[5]
Дирижер буларак репертуары үзгәртү
Рус һәм чит ил классикасының иң популяр әсәрләре, композиторлар В. Городовская, Нәҗип Җиһанов, Резеда Ахиярова, Салих Сәйдәшев, Исаак Дунаевский, В. Гридин, Дмитрий Шостакович, А.Цфасман, Иоһанн Штраус, З. Кротил, В. Лямкин, Е. Бызов, А.Цыганков, А. Алябьев, Л. Ардита, Имре Кальман, Арам Хачатурян, В.Дитель, Л. Андерсон, В. Андреев, рус һәм татар халык көйләре, халык җырлары, оркестр өчен махсус язылган әсәрләр, төрле халыкларның үзенчәлекле рәвештә эшкәртелгән көйләре.
Бүләкләре, мактаулы исемнәре үзгәртү
- 1979 ― Татарстан АССР атказанган сәнгать эшлеклесе
- 1986 ― РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе
- Россиянең атказанган артисты
- 2007 ― Россиянең халык артисты
- 2001 ― Тукай премиясе — Татарстан Республикасы халык уен кораллары дәүләт оркестрының 1995–1999 еллардагы концерт программалары өчен
- 2005 ― «Казанның меңьеллыгы хөрмәтенә» медале
- 2022 ― «Дуслык» ордены [6]
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ А.Шутиков: Безнең өчен акча беренче урында түгел 2016 елның 5 март көнендә архивланган.(рус.)
- ↑ Россия музыка бәйгеләре берлеге сайтында(рус.)
- ↑ «Казан тарихлары» сайтында(рус.)
- ↑ rb16.ru сайтында 2016 елның 24 июнь көнендә архивланган.(рус.)
- ↑ «Татар-информ» сайтында
- ↑ Указ Президента Республики Татарстан от 21 октября 2022 года № УП-761 «О награждении орденом «Дуслык» (PDF), archived from the original (PDF) on 2022-11-08, retrieved 2022-12-20
Чыганаклар үзгәртү
- «Татарский энциклопедический словарь». Казан, Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1999.
- «Татарская энциклопедия». Казан, Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002-2014.