Калининград
Калинингра́д (1255 елга кадәр — Твангсте; 1946 елга кадәр — Көнигсберг, рус. Калининград; пол. Królewiec, литв. Karaliaučius) — Россия шәһәре, Калиниград өлкәсенең административ үзәге. Илнең иң көнбатыш өлкә үзәге.
| Калининград | |
| рус. Калининград | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 1255[1] |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | Калининград |
| Кушамат/тәхәллүс | Кёниг һәм Ворота в Россию[2] |
| ХФӘ билгесе | kəˈlɪnɪnɡɹæd |
| ... хөрмәтенә аталган | Михаил Калинин |
| Дәүләт |
 Россия[3] |
| Нәрсәнең башкаласы | Городской округ Калининград[d][3] |
| Административ-территориаль берәмлек | Городской округ Калининград[d][3] |
| Сәгать поясы | UTC+02:00 |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Преголя[d] |
| Хөкүмәт башлыгы | Аминов, Олег Алексеевич[d] |
| Халык саны | 489 735 (2023)[4] |
| Административ бүленеше | Ленинградский район[d], Московский район[d] һәм Центральный район[d] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 5 метр |
| Кардәш шәһәр | Цайц[5][6][7], Бремерһафен[5][6], Брест[5][6], Кальяри[5][6] һәм Баранавичы[6][8] |
| Әүвәлгесе | Көнигсберг |
| Алыштырган | Көнигсберг |
| Бүләкләр |
 |
| Мәйдан | 224,7 км² |
| Почта индексы | 236000 |
| Рәсми веб-сайт | klgd.ru(рус.)(ингл.) |
| Нинди веб-биттә тасвирланган | meyersgaz.org/place/11035003(алм.)(ингл.) |
 | |
 | |
| Максималь температура | 36,5 °C |
| Җирле телефон коды | 4812 |
| Номер тамгасы коды | 39 |
| Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
| Объектның күренешләре өчен төркем | [d] |
 | |
 Калининград Викиҗыентыкта | |
Преголя елгасының Калининград култыгына кою урынында урнашкан. 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 431 902 кеше яши.[9]
Калининград — халык саны буенча Төньяк-Көнбатыш федераль бүлгенең икенче (беренче — Петербург), Балтыйк буе төбәгендә өченче (Рига һәм Вилнүстән калыша). Эре транспорт төене: тимер юл һәм шоссе юллары; диңгез һәм елга портлары; «Храброво» халыкара аэропорты. Калиниградта Россия ХДФның Балтыйк флоты штабы урнашкан.
Эре машиналар төзү үзәге, металлурия, җиңел, полиграфия сәнәгатьләре дә үсеш алганнар.
Халык
үзгәртү| 1890[10] | 1925[10] | 1931[11] | 1939[12] | 1959[13] | 1970[14] | 1979[15] | 1989[16] | 2002[17] | 2010[18] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 161 166 | 279 926 | 315 794 | 360 577 | 203 570 | 296 962 | 354 788 | 401 280 | 430 003 | 431 902 |
Милләтләр (2010): урыслар — 87,4%, украиннар — 4,1%, белоруслар — 3,8%.
Административ бүленеш
үзгәртүКалининград шәһәре 3 районга бүленә:
- Ленинград районы
- Совет районы
- Үзәк районы
Кызыклы факт
үзгәртү1938—1996 елларда Калининград исемен шулай ук Мәскәү өлкәсендәге Королёв шәһәре йөрткән.
Танылган шәхесләр
үзгәртү- Лада Дэнс (1966), җырчы.
Моны да карагыз
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ https://books.google.de/books?id=-4AOAAAAYAAJ&pg=PA1&hl=da#v=onepage&q&f=false
- ↑ Словарь топонимических перифраз: названия российских городов — СПб: Алетейя, 2022. — ISBN 978-5-00165-489-6
- ↑ 3,0 3,1 3,2 ОКТМО. 185/2016. Северо-Западный ФО
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) — Федераль дәүләт статистикасы хезмәте, 2023.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 http://klgd.ru/city/twins
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 https://www.klgd.ru/city/pasport_07052021.pdf
- ↑ https://www.zeitz.de/Leben/Partnerst%C3%A4dte/index.php?object=tx,3429.1.1&ModID=9&FID=3429.392.1&NavID=3429.276&La=1
- ↑ https://baranovichy.by/goroda-pobratimi-ru
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus10_reg2.php
- ↑ 10,0 10,1 http://www.verwaltungsgeschichte.de/koenigsberg.html
- ↑ http://www.mojgorod.ru/primor_kraj/vladivostok/index.html
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_3.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2013-06-07, retrieved 2014-10-11