Гродно (рус. Гродно, белар. Гродна, пол. Grodno, литв. Gardinas) — Беларус шәһәре, Гродно өлкәсенең административ үзәге.

Гродно
белар. Гродна
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы X гасыр[1]
Рәсми исем Гродна
Белорус телен латинлаштыру (2007 елгы система) Hrodna
Дәүләт  Беларусь
Нәрсәнең башкаласы Гродно өлкәсе
Административ-территориаль берәмлек Гродно өлкәсе
Сәгать поясы UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Неман
Хөкүмәт башлыгы Хмель, Андрей Валерьевич[d]
Халык саны 361 115 (1 гыйнвар 2024)[2]
Административ бүленеше Ленинский район[d] һәм Октябрьский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 137 метр һәм 119 метр[3]
Кардәш шәһәр Вологда, Минден, Лимож, Вротслав, Ньирбатор[d], Друскининкай[d], Химки, Слупск, Щёлково, Белосток, Жилина, Калининград[4], Авугстув[d], Дзержинск[5][6] һәм Хайкоу[d][7]
Бүләкләр
Хезмәт Кызыл Байрак ордены
Мәйдан 142 ± 1 км²
Почта индексы 230000–230029
Рәсми веб-сайт grodno.gov.by
Харита сурәте
Һәйкәлләр исемлеге Достопримечательности Гродно[d]
Феноменның икътисады экономика Гродно[d]
Беренче язма телгә алу 1128[8]
Җирле телефон коды 815
Номер тамгасы коды 4
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Гродно Викиҗыентыкта

Халык саны — 327 540 кеше (2009).[9]

География

үзгәртү

Гродно өлкәнең көнбатышта, Польша һәм Литва белән чиге янында урнашкан. Автомобиль һәм тимер юллар төене.

Климат

үзгәртү
Гродно климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 11,8 15,0 22,2 29,2 32,0 32,2 35,3 35,4 32,0 25,0 17,2 12,8 35,4
Уртача максимум, °C −1,1 −0,1 4,9 12,9 19,0 21,5 23,9 23,4 17,5 11,3 4,4 −0,1 11,5
Уртача температура, °C −3,5 −3,1 0,8 7,3 13,1 15,9 18,1 17,4 12,3 7,2 1,8 −2,2 7,1
Уртача минимум, °C −5,8 −5,7 −2,5 2,5 7,5 10,6 12,7 12,0 8,1 3,8 −0,2 −4,4 3,2
Абсолют минимум, °C −33,9 −36,1 −27,2 −9 −6,1 −1 2,8 −2,2 −4 −12,8 −20 −32,2 −36,1
Явым-төшем нормасы, мм 34 29 32 33 55 66 75 57 52 36 42 41 552
Чыганак: Погода и климат
 
Гродно,1920

Гродно — Беларусның иң иске шәһәрләреннән берсе; ул 1127 елда беренче тапкыр телгә алына. XIII гасырның уртасында Бөек Литва кенәзлеге составына кертелгән. 1569 елдан башлап Речь Посполитая составында булган.

1795 елда Гродно Россия империясе составына кертелгән, ә 1801 елда губерна шәһәре статусны алган.

1863 елдаПоляк фетнәсе үзәгеннән берсе.

1920 елның июнендә совет контроле астында күчкән, ләкин шул ук елның октябрьдә Польша идарәсе астына күчә. 1939 елның сентябрьдән — ССРБ составында.

1941 елның 23 июньдә алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына; 1944 елның 16 июльдә азат ителә. 1944 елның 20 сентябрьдән Гродно өлкәсенең административ үзәге булып тора.

1840[10] 1897[11] 1959[12] 1970[13] 1979[14] 1989[15] 2009[9]
15 526 46 919 72 943 132 471 194 775 270 535 327 540

Милли состав (2009): беларуслар — 62,6%, поляклар — 19,7%, руслар — 12,2%, украиннар — 1,8%.[16]

Шәһәрдә туган күренекле шәхесләр

үзгәртү

Эчке бүленеш

үзгәртү
  1. Ленин районы
  2. Октябрь районы

Икътисад

үзгәртү

Төп тармаклар — машиналар төзү, митал эшкәртү, химия, текстиль, күн һәм аяк киемнәре, төзү материаллар сәнәгатьләре. Иң эре предприятиеләре — «Гродно Азот», «Гродно Химволокно» һәм «Белкард».

Кардәш шәһәрләр[17]

үзгәртү

Галерея

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. http://grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=1571
  2. Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типаНациональный статистический комитет Республики Беларусь, 2024.
  3. GeoNames — 2005.
  4. https://www.klgd.ru/city/pasport_07052021.pdf
  5. http://admdzr.ru/ru/informaciya/gorod/o-gorode/goroda-pobratimyi.html
  6. http://grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=2081
  7. http://enfaohn.hainan.gov.cn/wsbSR/wsbSC/index_m.html
  8. http://www.nashgrodno.com/index.php?option=com_content&view=article&id=115&Itemid=115
  9. 9,0 9,1 архив күчермәсе (PDF), archived (PDF) from the original on 2010-09-18, retrieved 2010-09-18 
  10. Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
  11. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=348
  12. http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
  13. http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
  14. http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php
  15. http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
  16. архив күчермәсе, archived from the original on 2010-09-18, retrieved 2010-09-18 
  17. архив күчермәсе, archived from the original on 2015-05-03, retrieved 2013-09-13