«Ерән кашка», «Җирән кашка» (баш. Ерән ҡашҡа-Җирән Бүре)башкорт халык җыры, озын көй.

«Җирән кашка»
Җыр
Язылган билгесез
Көй авторы халык
Сүзләр авторы халык
1812 ел сугышында катнашкан Башкорт-мишәр гаскәре полкларына Сибайда Һәйкәл.
Тышкы медиафайллар

Тарих үзгәртү

Беренче тапкыр С. Габәши тарафыннан язып алына һәм "Башҡорт халыҡ йырҙары" (1935) җыентыгында басылып чыга[1][2]. Аннары җырны Ф. Х. Камаев, Л. Н. Лебединский, Ф. А. Нәдершина, Г. З. Сөләйманов, Р. С. Сөләйманов, Х. Ф. Әхмәтов һ. б. язып ала.

Тасвирлама үзгәртү

Җыр лиро-эпик характерда язылган. «Ерән кашка» Ватан сугышы (1812) вакыйгаларына бәйле. Җыр сугышка китүче егетләр белән аларны озатучы кызлар арасындагы диалог формасында эшләнгән, кушымтасында яугирнең туры юлдашы — атына мөрәҗәгате бар. Җыр 2 өлештән тора, җырның башы һәм кушымтасы капма-каршы (контрастлы) темпта башкарыла: озын көй стилендәге җырның баш өлешендә баскычлар буйлап түбәнәюче көй хәрәкәте өстенлек итә, дәртле кушымта салмак көйгә якыная, акрыная баручы каденция әйләнешләре җыр башындагы аһәңлелекне кайтара.

Җырны башкаручылар арасында: Нажия Аллаярова, Б. Н. Вәлиева, Рамазан Янбәков, Т. Рәшитова. Җырны курайчылар ансамбле өчен — А. М. Кобагошев, а cappella хоры өчен — Ш. З. Колбарисов, С. Ә. Низаметдинов, В. Г. Соколов, тавыш һәм фортепьяно өчен М. Ә. Мозаффаров, К. Й. Рәхимов эшкәртә. Җыр «Каһым түрә» операсында файдаланылган.

Сылтамалар үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Фоменков М.П. Башкирская народная песня. Уфа, 1976.
  2. архив күчермәсе, archived from the original on 2019-12-24, retrieved 2018-12-15