Башкорт халык җырлары

Башкорт халык җырлары — сүз һәм көйө башкорт халкы тарафыннан иҗат ителгән җырлар.

Җыр — башкорт музыка сәнгатенең киң таралган жанрларының берсе, халыкның борынгы тормыш юлдашы. Аларда тарих дәверендә булып узган төп һәм иң күренекле адымнарның шигъри елъязмасы, ата-бабаларыбызның тормыш-көнкүреше, буыннан-буынга күчеп килгән йолалары чагылыш тапкан. Җырларда халык үзенең туган илен, батырларын данлый, куанычын һәм шатлыгын, кайгы-хәсрәтен уртаклаша, мөхәббәтен аңлата.

Җыр һәр кемнеке үзе белән яши. Аны шатланганда да, моңланган чакта да, күңел төшсә дә, тансык вакытта, тансык җирдә җырларга, берсе югында көйләргә мөмкин. Җыр белән ир-егетләр яуга киткән, яудан кайткан; туй вакытларында да, көндәлек мәҗлесләрдә дә иң беренче булып җыр һәм курай моңы яңгыраган. Халыкның үзе әйтмешли, җыр күңелгә юаныч та, куаныч та биргән.

Көньяк Уралда яшәүче башкорт халкының рухи мәдәниятендә төп урынны җыр поэзиясе били. Югары сәнгать кимәлендә халыкның милли характерын, аның гаять бай эчке донъясын, фәлсәфи карашларын чагылдырган җырлар басмаларын бармакка белән билгеләп булмаган мирас ул. Җыр — кешеләрнең тормыш юлдашы, аңа кеше чүп шатлыклы көннәрендә дә, ачы мәлләрендә дә мөрәҗәгать итә, таяна. «Җил җилләми томанлы ачылмый, җыр җырламый күңел ачылмый», — дип, юкка гына җырланмыйдыр.

tt:Күгәреп яткан Урал тавын Әйләнеп ята башкорт даласы Җырларың бар синеке, моңнарын бар, Әйдә җырла, башкорт баласы. Аңкып та гына аңкып, ай кычкыра, Урал тауларның шоңкары Ясы гына яурын, кин күкрәкле Урал егетенең толпары

ba: Күгәрепкәй ятҡан Урал тауын Урап ята башҡорт далаһы Йырҙарың бар һинең, моңдарын бар, Әйҙә йырла, башҡорт балаһы. Саңҡып та ғына саңҡып, ай ҡысҡыра, Урал тауҙарының шоңҡары Ясы ғына яурын, кин күкрәкле Урал егетенең толпары.