Ом кануны

	Классик электродинамика
	Электр · Магнетизм
Электр статикасы
	Кулон кануны ; Электр кыры көчәнешлелеге ; Гаусс теоремасы ; Электрик диполь моменты ; Электр коргылары ; Электр индукциясе ; Электр кыры ; Электростатик потенциал; Электр көчәнеше
Магнит статикасы
	Био — Савар — Лаплас кануны ; Ампер кануны ; Магнит моменты ; Магнит кыры ; Магнит агымы ; Магнит индукциясе
Электродинамика
	Векторлар потенциалы ; Диполь ; Лиенар — Вихерт потенциаллары ; Лоренц көче ; Күчеш агымы ; Униполяр индукция ; Максвелл тигезләмәләре ; Электр агымы ; Электр йөртү көче ; Электромагнитик индукция ; Электромагнит нурланышы ; Электромагнит кыры
Электр чылбыры
	Ом кануны ; Кирхгоф кагыйдәләре ; Индуктивлык; Фарадей кануны ; Радиодулкын ; Резонатор ; Электрик сыешлык ; Электр үткәрүчәнлек ; Электр каршылыгы ; Үтә үткәрүчәнлек; Электр импедансы; Реактив каршылык
Ковариант тәгъбир
	Электромагнитик кыр тензоры ; Энергия-импульс тензоры ; 4-потенциал ; 4-агым
Билгеле галимнәр
	Һенри Кавендиш ; Майкл Фарадей ; Никола Тесла; Андре-Мари Ампер ; Густав Роберт Кирхгоф ; Джеймс Клерк Максвелл ; Һенри Рудольф Һерц ; Альберт Абрахам Майкельсон ; Роберт Эндрюс Милликен
	Шулай ук карагыз: Портал:Физика

Ом кануны (tat.lat. Om qanunı(үле сылтама)) — физик канун, чыганакның Электр йөртү көче (Электр көчәнеше) Электр агымы һәм Электр каршылыгы арасында бәйләнешен билгели.

Шушы канун Георг Ом тәҗрибәләре нәтиҗәсендә 1826 елда ачылган.

Ом кануны тулы чылбыр өчен:

$I\!={\varepsilon \! \over {R+r}}$ , (2)

биредә:

${\varepsilon \!}$ — Электр йөртү көче,
$I\!$ — Электр агымы,
$R\!$ — бүлемтектәге тышкы Электр каршылыгы,
$r\!$ — Электр йөртү көче чыганагының эчке каршылыгы.

Ом канунының нәтиҗәләре:

r<<R очракта электр агымы чылбырның каршылыгына кире пропорциональ
r>>R агым тышкы каршылыгыннан бәйле булмый. Чыганак - электр агымы чыганагы булып исемләнә.

Ом кануны гади күренештә:

U\!=IR

$U\!$ - Электр көчәнеше

Электр йөртү көче йомык бүлемтек өчен:

{\varepsilon \!}=Ir+IR=U(r)+U(R)

Ом кануны дифферинциаль күренештә

\mathbf {j} =\sigma \mathbf {E}

биредә:

$\mathbf {j}$ — электр агымы тыгызлыгы векторы,
$\sigma \!$ — электр үткәрүчәнлеге,
$\mathbf {E}$ — Электр кыры көчәнешлелеге.

Алмаш агым өчен Ом кануны

\mathbb {U} =\mathbb {I} \cdot Z,

биредә:

U = U₀e^iωt — электр көчәнеше яки потенциаллар аермасы,
I — электр агымы,
Z = Re^−iδ — комплекс каршылык (импеданс),
R = (R_a² + R_r²)^1/2 — тулы каршылык,
R_r = ωL − 1/(ωC) — реактив каршылык (индуктив һәм сыешлыклы каршылыклар аермасы),
R_а — актив (омлы) каршылык, ешлыктан бәйле булмый,
δ = − arctg (R_r/R_a) — көчәнеш һәм агым фазалары аермасы.

Зурлыклар:

U=U_{0}\sin(\omega t+\varphi )

\mathbb {U} =U_{0}e^{i(\omega t+\varphi )},

:

\operatorname {Im} \mathbb {U} =U.

Ом кануны аңлатмасы

Классик Друде теориясе буенча:

{\vec {j}}={\frac {n\cdot e_{0}^{2}\cdot \tau }{m}}\cdot {\vec {E}}=\sigma \cdot {\vec {E}}

биредә:

$\!\sigma$ — электр чагыштырма үткәрүчәнлеге
$\!n$ — электрон тупланышы
$\!e_{0}$ — элементар коргы
$\!\tau$ — импульс буйлап тынычлану вакыты
$\!m$ — электрон массасы

Ом кануны

Эчтәлек

Ом кануны дифферинциаль күренештә

Алмаш агым өчен Ом кануны

Ом кануны аңлатмасы

Моны да карагыз

Сылтамалар