Wikipedia

Шадрин (шәһәр)

Курган өлкәсе шәһәре, Россия

Шадрин (рус. Шадринск) — Россия шәһәре, халык саны һәм әһәмиятлек буенча Курган өлкәсенең икенче шәһәре, Шадрин районының административ үзәге (район эченә керми).

Шадрин
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 1662
Сурәт
Дәүләт  Россия[1]
Нәрсәнең башкаласы Шадрин районы[1] һәм Городской округ город Шадринск[d][1]
Административ-территориаль берәмлек Городской округ город Шадринск[d][1]
Сәгать поясы UTC+05:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Исәт
Табигый-георафик объект эчендә урнашкан Көнбатыш Себер тигезлеге
Халык саны 817 (1793),
2027 (1801),
2000 (1807),
2209 (1809),
2205 (1811),
1684 (1815),
2564 (1825),
2410 (1827),
2128 (1828),
2079 (1833),
3221 (1835),
3446 (1838),
3483 (1846),
3625 (1849),
4852 (1852),
5574 (1856),
5898 (1861),
6667 (1864),
11 678 (1897)[2],
18 600 (1923),
19 185 (1926),
19 200 (1931)[3],
24 100 (1932),
31 149 (1939),
45 804 (1943),
47 636 (1944),
49 651 (1947),
52 940 (1948),
35 675 (1949),
38 480 (1950),
39 602 (1951),
56 129 (1959)[4],
72 619 (1970)[5],
77 000 (1973)[2],
79 000 (1976)[2],
81 511 (1979)[6],
84 000 (1982)[7],
86 000 (1986)[2],
87 000 (1987)[8],
86 713 (1989)[9],
88 100 (1996)[2],
88 500 (1997),
88 100 (1998)[2],
87 300 (2000)[2],
86 900 (2001)[2],
80 865 (2002)[10],
80 900 (2003)[2],
80 300 (2005)[2],
78 100 (2007),
76 600 (2008)[2],
75 255 (2009)[11],
77 756 (2010)[12],
77 672 (2011)[13],
77 034 (2012)[14],
77 407 (2013)[15],
77 215 (2014)[16],
77 031 (2015)[17],
76 393 (2016)[18],
75 623 (2017)[19],
75 348 (2018)[20],
74 929 (2019)[21],
74 652 (2020)[22],
68 609 (2021)[23]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 80 метр
Кардәш шәһәр Кәфә, Абомей-Калави[d], Кызылкыя һәм Учалы районы
Нәрсә белән чиктәш Шадрин районы
Мәйдан 174 км²
Почта индексы 641870
Рәсми веб-сайт shadrinsk-city.ru
Җирле телефон коды 35253
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Карта
 Шадрин Викиҗыентыкта

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Шадрин (мәгънәләр) битенә күчегез.

Халык саны — 77 744 кеше (2010).[24]

География

үзгәртү

Шадрин Исәт елгасында, Курганнан 146 километр төньяк-көнбатыштарак урнашкан. Тимер юл станциясе (Екатеринбург—Курган сызыгы).

Климат

үзгәртү
Шадрин климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Уртача температура, °C −16,1 −14,2 −6,2 4,5 12,0 17,2 19,4 16,1 10,6 2,2 −5,9 −12,4 2,3
Явым-төшем нормасы, мм 23,5 17,3 14,7 24,2 35,8 57,7 72,1 52,5 42 36,3 28,5 24 428,6
Чыганак: World Climate

Тарих

үзгәртү

1662 елда Шадрин острогы буларак нигезләнә.

1717 елда Архангел Михаил чиркәве төзелгәннән соң, шәһәр Архангельский Шадринский городок яки Малоархангельск исемен йөрткән. 1733 елдагы янгыннан соң Шадрин бистәсе дип аталган. 1738—1744 елларда — Себер губернасының Исәт провинциясе үзәге (1744 елдан Ырынбур губернасы составына күчерелә), 1781 елдан — Пермь губернасының өяз шәһәре.

1856 елда Шадринда 4 чиркәү, 784 йорт һәм 216 лавка (кибет) исәпләгән.

1924 елдан — Урал өлкәсе, 1934 елда — Чиләбе өлкәсе, 1944 елда — Курган өлкәсе составында. 1924 елдан Шадрин районының административ үзәге булы тора.

Бөек Ватан сугышы вакытында шәһәргә Россиянең Европа өлешеннән берничә сәнәгый предприятие эвакуацияләнә.

Халык

үзгәртү
1840[25] 1856[26] 1897[27] 1913[26] 1939[26] 1959[28] 1970[29] 1979[30] 1989[31] 2002[32] 2010[24]
3 446 ~4 700 11 677 ~5 900 ~7 700 56 129 72 619 81 511 86 713 80 865 77 744

Милли состав

үзгәртү
Милләт 2002[33] 2010[34]
руслар 94,6% 95,2%
татарлар 2,2% 2,1%

Икътисад

үзгәртү

Азык-төлек сәнәгате ширкәтләре: сөт-консерв комбинаты, ит-кош комбинаты, икмәк комбинаты, азык комбинаты, ликөр-аракы заводы.

Тегү фабрикасы, аяк киеме фабрикасы, мебель фабрикасы. Кирпечне, тимер-бетон корылмаларны җитештерү. Шадрин автомобиль заводы.

Югары уку йортлары

үзгәртү
  • Шадринский дәүләт педагогика институты
  • Михаил Шолохов исемле Мәскәү дәүләт һуманитар университетының филиалы
  • Заманча һуманитар акадкмиясенең филиалы

Галерея

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 ОКТМО. 179/2016. Уральский ФО
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Народная энциклопедия «Мой город». Шадринск
  3. ↑ Малая Советская Энциклопедия. – М.: Сов. Энциклопедия, 1931. – Ст. 860
  4. ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу — Демоскоп Weekly.
  5. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. — Демоскоп Weekly.
  6. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. — Демоскоп Weekly.
  7. ↑ Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
  8. ↑ Народное хозяйство СССР за 70 лет — Москва: ЦСУ РСФСР. — 766 бит
  9. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  10. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Численность населения субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более
  11. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года
  12. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения Курганской области
  13. ↑ Курганская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2009-2015 годов
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 бит
  16. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года
  17. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года
  18. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года — 2018.
  19. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — Москва: Росстат, 2017.
  20. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Москва: Росстат, 2018.
  21. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года
  22. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года
  23. ↑ Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
  24. ↑ 24,0 24,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-10-01 
  25. ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 http://www.mojgorod.ru/kurgansk_obl/shadrinsk/
  27. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1101
  28. ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  29. ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  30. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  31. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  32. ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  33. ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2017-11-11, retrieved 2014-01-27 
  34. ↑ 2010 ел сан алу базасы, archived from the original on 2018-03-27, retrieved 2014-01-27 

Тышкы сылтамалар

үзгәртү
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Шадрин_(шәһәр)&oldid=4105000