Могилёв
Могилёв (рус. Могилёв, белар. Магілёў, пол. Mohylew, литв. Mogiliavas) — Беларус шәһәре, Могилёв өлкәсенең административ үзәге. Культура һәм икътисад Могилёв өлкәсенең үзәге. Шулай ук шәһәрдә урнашканнар шундый оешмалар ничек Химволокно, Лифтмаш, Строммаш һәм башкалар.
Могилёв | |
белар. Магілёў | |
Байрак[d] | Илтамга[d] |
![]() | ![]() |
![]() | |
Рәсми исем | Магілёў |
---|---|
Белорус телен латинлаштыру (2007 елгы система) | Mahilioŭ |
Гимн | Q6485193? |
Дәүләт |
![]() |
Нәрсәнең башкаласы | Могилёв өлкәсе |
Административ-территориаль берәмлек | Могилёв өлкәсе |
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Днипро |
Хөкүмәт башлыгы | Студнев, Александр Викторович[d][1] |
Халык саны | 353 338 (1 гыйнвар 2023)[2] |
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 192 метр |
Сәгать поясы | UTC+03:00 |
Кардәш шәһәр | Бардейов[d][3][4], Клайпеда[5], Вийербан[6], Влотславек, Габрово[d][7][8], Чимкәнт, Айзенах[9][10], Крагуеватс[11], Звенигород[12], Вологда, Берәнск[13], Красноярск[14], Пенза[15][16], Нәнҗиң[17][18], Чжэнчжоу[d][19][20], Виттенберг[21][22], Тула[23], Тәбриз[24], Сумкает[25], Соколиная Гора[d][26], Омск[27][28], Киреч[29], Чанша[d][30] һәм Bursa[31] |
Нәрсә белән чиктәш | Могилёвский район[d] |
Мәйдан | 119 км² |
Почта индексы | 212000–212999 |
Рәсми веб-сайт | mogilev.gov.by(рус.)(белор.)(ингл.) |
Һәйкәлләр исемлеге | Cultural heritage monuments in Mahilioŭ[d] |
Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
Беренче язма телгә алу | 1267 |
Җирле телефон коды | 8222 |
Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
![]() |
Халык саны — 300 мең тиресе кеше. Шәһәрдә шулай да 40 мәктәп, 4 лицей, 3 университет (Машиналар төзү, Технология, Педагогия) бар.
География үзгәртү
Климат үзгәртү
Могилёв климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Абсолют максимум, °C | 9,8 | 12,9 | 19,8 | 29,1 | 32,0 | 33,0 | 36,3 | 36,8 | 30,6 | 25,5 | 14,5 | 10,9 | 36,8 |
Уртача максимум, °C | −3 | −2,5 | 3,0 | 12,0 | 18,6 | 21,5 | 23,6 | 22,7 | 16,7 | 9,9 | 2,3 | −2 | 10,2 |
Уртача температура, °C | −5,3 | −5,5 | −0,8 | 6,7 | 12,9 | 16,1 | 18,1 | 17,0 | 11,6 | 6,0 | −0,1 | −4,2 | 6,0 |
Уртача минимум, °C | −7,8 | −8,5 | −4,2 | 2,0 | 7,3 | 10,8 | 12,7 | 11,6 | 7,1 | 2,6 | −2,3 | −6,6 | 2,1 |
Абсолют минимум, °C | −37,3 | −34,7 | −35 | −17,7 | −4,4 | −0,7 | 3,0 | 0,9 | −4,8 | −14,8 | −23,5 | −33,4 | −37,3 |
Явым-төшем нормасы, мм | 39 | 34 | 39 | 41 | 53 | 75 | 81 | 65 | 55 | 54 | 45 | 41 | 622 |
Чыганак: Погода и Климат |
Тарих үзгәртү
1812 елгы сугыш үзгәртү
1812 елның 12 июнендә 600-меңле Наполеон гаскәре Россиягә бәреп керә. Өч тапкыр санаучы өстенклекле дошман алдыннан рус гаскәре чигенә башлады. 11 июльнә, 12 км Могилёвдан көньяк-көнбатышрак, Салтановка һәм Фатово авыллары арасында, генерал-лейтенант Николай Раевский җитәкчелегендәге 7-нче пехота корпусы һәм Луи Даву җитәкләгән француз гаскәренә каршы Салтановка кырындагы сугушны башладылар. 2-нче Көнбатыш армиясының күпчелек көчен Днепр елгасы аша йөзеп чыгыну французлардан читкә юнәлдеру өчен, рус гаскәрләре французлар белән капма-каршы сугыш башларга мәҗбүр булганнар.
Беренче бөтендөнья сугышы үзгәртү
Беренче бөтендөнья сугышы вакытында (август 1915 — ноябрь 1917) Югары башкомандующий ставкасы урнашкан, шәһәрдә Россия императоры Николай II яшәгән.
Икенче бөтендөнья сугышы үзгәртү
Смоленск бәрелеше үзгәртү
26 июльне совет гаскәрләре Могилёвны калдырдылар (карагыз Могилёвны саклау).
Халык үзгәртү
1840[32] | 1897[33] | 1959[34] | 1970[35] | 1979[36] | 1989[37] | 2009[38] |
---|---|---|---|---|---|---|
23 103 | 43 119 | 121 712 | 202 314 | 290 361 | 359 188 | 358 279 |
Милли состав (2009): беларуслар — 87,4%, руслар — 7,3%, украиннар — 1,1%.[39]
Истәлекле урыннар үзгәртү
- Ленин урамы, Европаның 18-нче гысыр стиленда төзелгән
- Театр, 19-нче гасырда төзелген һәм башкалар.
Кардәш шәһәрләр үзгәртү
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Страница председателя
- ↑ Численность населения на 1 января 2023 г. и среднегодовая численность населения за 2022 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2023.
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/bardejov-slovatskaya-respublika/
- ↑ https://www.bardejov.sk/bardejov/partnerske-mesta
- ↑ https://www.klaipeda.lt/en/municipality/foreign-relations/305
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/villerban-frantsiya/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/gabrovo-bolgariya/
- ↑ https://gabrovo.bg/bg/page/1292
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/ajzenah-germaniya/
- ↑ https://www.eisenach.de/rathaus/partnerstaedte/mogilew/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/kraguevats-serbiya/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/zvenigorod-rossijskaya-federatsiya/
- ↑ http://www.bryansk032.ru/?j=171&m=180
- ↑ http://www.admkrsk.ru/sites/eng/rel/Pages/Mogilev.aspx
- ↑ http://documents.penza-gorod.ru/doc2-354.html
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/penza-rossijskaya-federatsiya/
- ↑ http://wb.nanjing.gov.cn/njszfwsbgs/201810/t20181023_616096.html
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/nankin-kitajskaya-narodnaya-respublika/
- ↑ https://mogilev-region.gov.by/news/kitayskiy_chzhenchzhou_stal_16-m_gorodom-pobratimom_mogileva
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/chzhenchzhou-kitaj/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/lyutershtadt-vittenberg-germaniya/
- ↑ https://www.wittenberg.de/leben/stadtportrait/partnerstaedte.html
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/tula-rossijskaya-federatsiya/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/tebriz-islamskaya-respublika-iran/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/sumgajyt-azerbajdzhanskaya-respublika/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/sokolinaya-gora/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/omsk-rossiya/
- ↑ https://admomsk.ru/web/en/city/international/foreign#mogilev
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/kerch/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/chansha-kitaj/
- ↑ https://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/bursa-turetskaya-respublika/
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=793
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
- ↑ архив күчермәсе (PDF), archived (PDF) from the original on 2010-09-18, retrieved 2010-09-18
- ↑ https://archive.is/20120523225241/belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/itogi1.php