Караганда

(Караганды битеннән юнәлтелде)

Караганда (каз. Qarag'andy, Қарағанды) — Казакъстанда урнашкан шәһәр, Караганда өлкәсе үзәге. Казакъстанның сәнәгый, мәдәни һәм фәнни үзәкләренең берсе.

Караганда
каз. Қарағанды
Илтамга
Нигезләнү датасы 1931
Сурәт
Рәсми исем Қарағанды
Дәүләт  Казакъстан
Нәрсәнең башкаласы Караганды өлкәсе
Административ-территориаль берәмлек Qaraghandy Qalasy[d]
Сәгать поясы UTC+06:00
Халык саны 515 632 (2023)[1]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 546 метр
Кардәш шәһәр Клуж-Напока[2], Камьянске һәм Әрак
Моның хуҗасы Шахтёр[d]
Бүләкләр
Хезмәт Кызыл Байрак ордены
Мәйдан 497 800 000 квадрат метр
Почта индексы 100001–100030
Рәсми веб-сайт karaganda-akimat.gov.kz/ru/
Харита сурәте
Эмблема/тамгасы сурәте
Феноменның икътисады economy of Karaganda[d]
Кышкы күренеше
Схематик иллюстрациясе
Номер тамгасы коды M һәм 09
Карта
 Караганда Викиҗыентыкта

Зурлыгы буенча ул Алматы, Нурсолтан һәм Чимкент шәһәрләреннән соң дүртенче урында.

Унтугызынчы гасырда далада күмер табыла, тора-бара бирегә руслар килеп күмер табу белән шөгыльләнә башлаган, соңыннан аларга француз һәм инглиз эшкуарлары кушылган. Күмер табу киң җәелә башлагач, 1931 елда Караганды эшчеләр бистәсе төзелә.

1934 елның 10 февралендә Караганда шәһәр статусын ала. Биредә казах, рус, татар, украин, алман, кореялы, белорус, әзербайҗан, үзбәк, калмык, чәчән һәм башка милләтләрдән торучы ярты миллион кеше яши.[3]

Җәй эсселеге һәм корылыгы белән аерылып торса, кышкы температура миныс 30 градуска кадәр җитә, көзләр гадәттә бик яңгырлы килә. Вакыт исә Мәскәү вакытыннан ике сәгатькә алда бара.

Караганды шәһәре үзенең шахталары һәм АЛЖИР, Карлаг дигән лагерьлары белән дә мәгълүм. Биредә А. Солженицын, Н.Заболоцкий, Л.Гумилев кебек күренекле шәхесләр тоткынлыкта булган.

Қарағандыда 14 банк жұмыс істейді, олардың қалада 67 бөлімшесі бар.Қарағанды Банктері

1959[4] 1970[5] 1979[6] 1989[7] 1999[8] 2009[8]
397 083 523 271 571 877 613 797 436 864 459 778

Танылган шәхесләр

үзгәртү

татарлар

үзгәртү

башкалар

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү