Караганда
Караганда (каз. Qarag'andy, Қарағанды) — Казакъстанда урнашкан шәһәр, Караганда өлкәсе үзәге. Казакъстанның сәнәгый, мәдәни һәм фәнни үзәкләренең берсе.
| Караганда | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ил | Казакъстан |
| Координатлар | 49°48'N, 73°7'E |
| Аким | Абдишев Баурҗан |
| Нигезләнгән | 1931 |
| Мәйдан | 543,28 км² |
| Мәркәз биеклеге | 553 м |
| Халык саны | 457,1 мең кеше |
| Халык тыгызлыгы | 846 кеше/км² |
| Милли состав | казакълар, руслар, үзбәкләр, украиннар |
| Сәгать кушагы | UTC+6 |
| Телефон коды | +7 7212 |
| Почта индексы | 100000 |
| Рәсми сайт | karaganda-akimat.kz |
| Кардәш шәһәрләр | Клуж-Напока[1] |
| Бүләкләр |  |
Зурлыгы буенча ул Алматы, Нурсолтан һәм Чимкент шәһәрләреннән соң дүртенче урында.
Унтугызынчы гасырда далада күмер табыла, тора-бара бирегә руслар килеп күмер табу белән шөгыльләнә башлаган, соңыннан аларга француз һәм инглиз эшкуарлары кушылган. Күмер табу киң җәелә башлагач, 1931 елда Караганды эшчеләр бистәсе төзелә.
1934 елның 10 февралендә Караганда шәһәр статусын ала. Биредә казах, рус, татар, украин, алман, кореялы, белорус, әзербайҗан, үзбәк, калмык, чәчән һәм башка милләтләрдән торучы ярты миллион кеше яши.[2]
Җәй эсселеге һәм корылыгы белән аерылып торса, кышкы температура миныс 30 градуска кадәр җитә, көзләр гадәттә бик яңгырлы килә. Вакыт исә Мәскәү вакытыннан ике сәгатькә алда бара.
Караганды шәһәре үзенең шахталары һәм АЛЖИР, Карлаг дигән лагерьлары белән дә мәгълүм. Биредә А. Солженицын, Н.Заболоцкий, Л.Гумилев кебек күренекле шәхесләр тоткынлыкта булган.
ХалыкҮзгәртү
| 1959[3] | 1970[4] | 1979[5] | 1989[6] | 1999[7] | 2009[7] |
|---|---|---|---|---|---|
| 397 083 | 523 271 | 571 877 | 613 797 | 436 864 | 459 778 |
Танылган шәхесләрҮзгәртү
татарларҮзгәртү
- Шамил Шаһидуллин - Казакъстан һәм Русиянең театр һәм кино артисты (1968-2011)
- Анатолий Юнысов (1934-1997), машина йөртүче,
Социалистик Хезмәт Каһарманы (1986).
башкаларҮзгәртү
- Әхмәт Кадыйров,
Чечня президенты (2003-2004).
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/karaganda/
- ↑ Кайда-кайда? Карагандада!
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
- ↑ 7,0 7,1 Перепись населения Республики Казахстан 2009 года. Население Республики Казахстан (том 1) (PDF), archived from the original (PDF) on 2013-02-27, retrieved 2013-11-05
 |
Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
|