Уткир Солтанов
.svg){kind=small}
Уткир Төхтамурад улы Солтанов (үзб. Oʻtkir Toʻxtamurodovich Sultonov; 1939 елның 14 июле, Ташкәнт, ССРБ — 2015 елның 29 ноябре, Ташкәнт, Үзбәкстан) — Совет һәм Үзбәкстан дәүләт, сәяси һәм партия эшлеклесе. Хезмәт эшлеклесе, инженер-электромеханик, техник фәннәр кандидаты. Үзбәкстан Республикасының икенче премьер-министры (1995 елның 21 декабреннән 2003 елның 10 декабренә кадәр).
| Уткир Солтанов | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | үзб. O‘tkir To‘xtamurodovich Sultonov |
| Туган | 14 июль 1939[1] Ташкәнт, Үзбәкстан ССР, СССР |
| Үлгән | 29 ноябрь 2015 (76 яшь) Ташкәнт, Үзбәкстан |
| Күмү урыны | Чыгатай зираты[d] |
| Ватандашлыгы |  СССР Үзбәкстан |
| Әлма-матер | Томск политехника университеты[d] |
| Һөнәре | сәясәтче |
| Сәяси фирка | Үзбәкстан халык-демократик фиркасе[d] һәм Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
| Гыйльми дәрәҗә: | техник фәннәр нәмзәте[d] |
Тормыш юлы
үзгәртүУткир Солтанов 1939 елның 14 июлендә Ташкәнтта туа. 1963 елда «инженер-электромеханик» белгечлеге буенча С.М. Киров исемендәге Тум политехника институтын тәмамлый. Шул ук елны Тум кисүче металл заводында электрчы булып эшли башлый. 1964—1985 елларда В. П. Чкалов исемендәге Ташкәнт авиация җитештерү берләшмәсендә (ТАПОиЧ) башта мастер, аннары лаборатория башлыгы, берләштерелгән конструкторлык бюросы башлыгы, җитештерүне автоматлаштыру һәм механикалаштыру бүлеге башлыгы, баш инженер урынбасары һәм генераль директор урынбасары булып эшли. ТАПОиЧта, күпмедер вакыт шул ук предприятиедә эшләгән Ислам Кәримов белән танышкан. 1978—1979 елларда, ТАПОиЧ фәнни-җитештерү берләшмәсе хезмәткәре буларак, Франциядә хезмәт командировкасында була. 1985 елда Ташкәнтның «Восток» фәнни-җитештерү берләшмәсенең генераль директоры итеп билгеләнә. Әлеге берләшмәнең җитәкчесе булып 1991 елга кадәр эшли.
Сәяси эшчәнлек
үзгәртүҮзбәкстан ССР Югары Советының халык депутаты булган. 1991 елда Үзбәкстан Республикасының тышкы сәүдә һәм чит илләр элемтәләре буенча Дәүләт комитеты рәисе итеп билгеләнә. СБКФны һәм аның республика бүлеге — Үзбәкстан Коммунистлар партиясен тыюдан һәм бетерүдән соң, Үзбәкстанның халык-демократик партиясе партиясенә нигез салучыларның берсе була. Партиянең үзәк советы рәисе итеп республика президенты Ислам Кәримов үзе сайлана. 1992 елның февралендә Уткир Солтанов Үзбәкстан Республикасының тышкы икътисади элемтәләр министры итеп билгеләнә, шул ук елда соңрак параллель рәвештә премьер-министр Абдулһашим Муталов урынбасары була.
1995 елның 21 декабрендә Үзбәкстан Республикасының Олий Мәҗлес сессиясендә премьер-министр Абдулһашим Муталов «башка эшкә күчү сәбәпле» вазыйфасыннан азат ителә һәм аны Президент Ислам Кәримовка алыштыру сыйфатында Уткир Солтанов тәкъдим ителә.
2001 елның февралендә Кыргызстан премьер-министры Корманбәк Бакиев белән яшерен «Кыргызстан Республикасы һәм Үзбәкстан Республикасы арасында дәүләт чиген делимитацияләүнең хокукый нигезләрен җайга салу турында» меморандумга кул куя[2].
1998 елның маеннан — БДБ хөкүмәтләре башлыклары советы рәисе.
2006 елның ноябрендә премьер-министр киңәшчесе, шулай ук «В.П. Чкалов исемендәге Ташкәнт авиация җитештерү берләшмәсе» ААҖ генераль директоры итеп билгеләнә. 2010 елның сентябренә кадәр премьер-министр киңәшчесе булып эшләгән.
Шәхси тормыш
үзгәртү2011 елның гыйнварыннан пенсиядә була. 76 яшендә, 2015 елның 29 ноябрендә Ташкәнтта вафат була, Ташкентның Чигатай зиратында җирләнә.
Өйләнгән, кызы һәм оныклары бар. Туган үзбәк теленнән тыш, рус, инглиз һәм француз телләрен белгән.
Бүләкләр
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ Аркадий ДУБНОВ. Рассекреченная Киргизия, "Время новостей" (2001-04-26).
- ↑ Султанов Уткир Тухтамурадович. ТПУ : Электронная энциклопедия. әлеге чыганактан 2012-11-23 архивланды. 2012-11-17 тикшерелгән.
Сылтамалар
үзгәртү- Султанов Уткир Тухтамурадович. Агентство Федеральных Расследований. 2012-11-16 тикшерелгән.
- Султанов Уткир Тухтамурадович. Евразийский дом : информационно-аналитический портал. әлеге чыганактан 2012-03-05 архивланды.