Рада Нигъмәтуллина
Рада Нигъмәтуллина, Рада Хөсәен кызы Нигъмәтуллина (1931 елның 14 апреле, ССРБ, РСФСР, ТАССР, Казан — 2019 елның 12 октябре, РФ, ТР, Яшел Үзән районы, Васильево) — татар хатын – кызларыннан беренче рәссам - сынчы. Тукай премиясе лауреаты (2007 ел). ССРБ Рәссамнар берлеге әгъзасы (1971).
| Рада Нигъмәтуллина | |
|---|---|
| Туган телдә исем | Рада Хөсәен кызы Нигъмәтуллина |
| Туган | 14 апрель 1931 СССР, РСФСР, ТАССР, Казан |
| Үлгән | 12 октябрь 2019 (88 яшь) РФ, ТР, Яшел Үзән районы, Васильево |
| Яшәгән урын | Лена урамы, Казан[1] |
| Милләт | татар |
| Әлма-матер | 80 нче мәктәп һәм И. Е. Репин исемендәге Санкт-Петербург сынлы сәнгать, скульптура һәм архитектура институты[d] |
| Һөнәре | рәссам - сынчы |
| Балалар | Изабелла Рогожина, Марина Нигъмәтуллина |
| Бүләк һәм премияләре |  (2007) |
Тәрҗемәи хәле үзгәртү
1931 елның 14 апрелендә Казанда туган. Шәриф Камал исемендәге 80нче санлы мәктәпне (1934-1940 елларда – 1 нче санлы) тәмамлый[2].
Казан сәнгать училищесын (1954), И. Е. Репин исемендәге Ленинград сәнгать, скульптура һәм архитектура институтын (1960) тәмамлый. Диплом эше «Миләшкәй»не «бишле»гә эшли. Остазлары — Михаил Аникушин, Садри Ахун.
Иҗаты үзгәртү
Иҗатында Габдулла Тукай шигъриятен, Салих Сәйдәшев музыкасын, татар театрын һәм татар халык авыз иҗатын чагылдыра.
«Уеннан уймак», «Беренче сыйныфлар», «Апуш», «Әллүки», «Сара Садыйкова»[3], «Сөембикә» сыннары авторы.
Бүләкләре, мактаулы исемнәре үзгәртү
- РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе
- 1984 ел — Татарстан Республикасының Атказанган сәнгать эшлеклесе.
- 2002 ел — Татарстанның халык рәссамы.
- Россиянең атказанган рәссамы.
- 2007 ел — Татарстан Республикасының Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге — «Тукайга мәхәббәт белән» дигән скульптор эшләр сериясе өчен (авторлар төркеме составында).
Гаиләсе үзгәртү
Ире Виктор Рогожин, күренекле сынчы, Татарстанның халык рәссамы.
- кызлары: Изабелла Виктор кызы Рогожина, Марина Виктор кызы Нигъмәтуллина, сынчылар, рәссам - графиклар, Россия Һәм Татарстанның рәссамнар берлеге әгъзалары, Татарстан Республикасының Габдулла Гукай исемендәге Дәүләт бүләге ияләре (2007).
2019 елның 12 октябрендә каты авырудан соң вафат[4].
|
Рада Нигъмәтуллина сыннары салкын таштан булуына ышанасы да килми. Алардан җылылык һәм нәфислек бөркелә[5] | 
|
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ https://jitely.info/kazan
- ↑ http://kazan80school.ucoz.ru/index/istorija_shkoly/0-124 80 нче мәктәп сайты
- ↑ Әлфия Айдарская: "Бер өмет тә калмады". Азатлык радиосы, 15.08.2018
- ↑ Танылган татар сынчысы Рада Нигъмәтуллина вафат. Азатлык радиосы, 12.10.2019
- ↑ З. Валеева. Нежный голос камня. «Советская Татария», 1982
Чыганаклар үзгәртү
- Д. Хисамова, Г. Эйдинов, М. Гарифҗанов. Рада Нигъмәтуллина. Казан-Чабаксар, Заман, 2007 ел.
- О. Стрельникова, М. Гарифҗанов. Скульптурная группа в семейном интерьере. «Республика Татарстан», 2007 ел, 5 май саны.
- Р. Шаһиева. Тукайга мәхәббәт илә. Казан, Заман, 2011 ел.