Wikipedia

Краснодар крае

Краснода́р крае́ – Россия Федерациясенең Европа өлеше субъекты, Көньяк федераль округы составына керә.

Краснодар крае
рус. Краснодарский край
Байрак[d]Илтамга[d]
Сурәт
Нигезләнү датасы 13 сентябрь 1937
Рәсми тел рус теле
Гимн Краснодар крае гимны[d]
Дәүләт  Россия[1]
Башкала Краснодар
Административ-территориаль берәмлек Россия[2]
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Азак диңгезе һәм Кара диңгез
Геомәгълүматлар Data:Russia/Krasnodar Krai.map
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы глава администрации Краснодарского края[d]
Хөкүмәт башлыгы Вениамин Иванович Кондратьев[d]
Халык саны 5 683 947 (1 гыйнвар 2021)
Административ бүленеше Абинский район[d][3], Апшеронский район[d][3], Белоглинский район[d][3], Белореченск районы[d][3], Брюховецкий район[d][3], Динской район[d][3], Гулькевичи районы[d][3], Калининский район[d][3], Каневской район[d][3], Кавказский район[d][3], Кореновский район[d][3], Красноармейский район[d][3], Крыловский район[d][3], Крымский район[d][3], Курганинский район[d][3], Кущёвский район[d][3], Лабинский район[d][3], Ленинградский район[d][3], Мостовски районы[d][3], Новокубанский район[d][3], Новопокровский район[d][3], Отрадненский район[d][3], Павловский район[d][3], Приморско-Ахтарский район[d][3], Северски районы[d][3], Щербиновский район[d][3], Славянский район[d][3], Староминский район[d][3], Тбилисский район[d][3], Төмрек районы[d][3], Тихорецкий район[d][3], Тимашёвский район[d][3], Туапсе районы[d][3], Успенский район[d][3], Усть-Лабинский район[d][3], Выселковский район[d][3], Ейск районы[d][3], Муниципальное образование город Армавир[d][3], Муниципальное образование город Горячий Ключ[d][3], муниципальное образование город Краснодар[d][3], Муниципальное образование город Новороссийск[d][3], Муниципальное образование город-курорт Анапа[d][3], Геленджик[d][3] һәм Муниципальное образование город-курорт Сочи[d][3]
Сәгать поясы MSD һәм Европа/Мәскәү[d][4]
Моның хуҗасы Кубань[d] һәм Кубань
Нәрсә белән чиктәш Адыгея, Ростов өлкәсе, Ставрополь крае, Карачай-Чиркәсия, Кырым Автономияле Җөмһүрияте, Кырым Җөмһүрияте һәм Абхазия
Кулланылган тел адыгэ теле
Мәйдан 75 485 км²
Рәсми веб-сайт admkrai.krasnodar.ru​(рус.)
Харита сурәте
Һәйкәлләр исемлеге список памятников культурного наследия Краснодарского края[d]
Феноменның икътисады economy of Krasnodar Krai[d]
Номер тамгасы коды 23, 93 һәм 123
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Краснодар крае Викиҗыентыкта

Край үзәге – Краснодар шәһәре.

География үзгәртү

Географиик урынлашу үзгәртү

Край Россия көньягында, Төньяк Кавказының көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. Ростов өлкәсе, Ставрополь крае, Карачай-Чиркәс Республикасы, Адыг Республикасы һәм тулысынча танылмаган Абхазия белән чиктәш. Диңгез аша Кырым Җөмһүрияте белән чиктәш.

Край төньяк-көнбатыштан Азак диңгезе белән, төньяк-көнбатыштан Кара диңгез белән юыла. Край территориясе төньяктан көньякка 327 километрга, көнчыгыштан көнбатышка 360 километрга сузылган. Чикләр озынлыгы — 1540 км, яр буе сызыгының озынлыгы — 750 км, мәйданы 75 485 км² тәшкил итә.

Сәгать поясы үзгәртү

 

Краснодар крае халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +4:00 гә тигез.

Рельеф үзгәртү

Кубань елгасы крайны ике өлешенә бүлә: тигезле төньяк (Кубань-Азов буе түбәнлеге, территориясенең 2/3 өлеше), һәм таулы һәм тау алдындагы көньяк өлешенә (территориясенең 1/3 өлеше). Иң биек ноктасы — Цахвоа тавы (3345 м).

Климат үзгәртү

Климат күбесенчә уртача континеталь, Кара диңгез буенда (Анападан Туапсега алып) — ярымкоры Урта диңгездәге климаты, Туапседан төньяграк — субторпик климаты.

Гыйнварның урта температурасы — -5…+6 °С, июльнең урта температурасы — +22…+24 °С.

Тарих үзгәртү

Краснодар крае 1937 елның 13 сентябрендә Азак-Кара диңгез крае составыннан аерылып чыгару юлы белән барлыкка килгән.[5]

1991 елдан край составыннан Адыг автономияле өлкәсе чыгарыла һәм Адыг республикасына үзгәртеп корыла.[6]

Халык үзгәртү

Халык саны буенча Краснодар крае Мәскәү һәм Питырбурдан генә артта кала.

1959[7] 1970[8] 1979[9] 1989[10] 2002[11] 2010[10]
3 477 809 4 124 163 4 410 331 4 680 560 5 125 221 5 226 647

Милли состав үзгәртү

Милләт 2002, мең кеше (%)[12] 2010, мең кеше [13]
руслар 4436,3 (86,6 %) 4522,9 (88,3 %)
әрмәннәр 274,6 (5,4 %) 281,7 (5,5 %)
украиннар 131,8 (2,6 %) 83,7 (1,6 %)

Эре шәһәрләр үзгәртү

 
Краснодар
 
Сочи
 Урын Шәһәр Халык саны Урын Шәһәр Халык саны  
Новороссийск
 
Ейск
1 Краснодар 744,995 11 Анапа 58,990
2 Сочи 343,334 12 Крымск 57,382
3 Новороссийск 241,952 13 Геленҗик 54,980
4 Армавир 188,832 14 Тимашёвск 53,924
5 Ейск 87,769 15 Белореченск 53,892
6 Кропоткин 80,765 16 Курганинск 47,970
7 Славянск-на-Кубани 63,842 17 Каневская 44,386
8 Туапсе 63,292 18 Усть-Лабинск 43,270
9 Лабинск 62,864 19 Кореновск 41,166
10 Тихорецк 61,823 20 Апшеронск 40,225
Чыганак


Административ бүленеш үзгәртү

Шәһәр округлары үзгәртү

I. Краснодар
II. Новороссийск
III. Геленҗик
IV. Горячий Ключ
V. Сочи
VI. Армавир
VII. Анапа

Районнар үзгәртү

  1. Абинск районы
  2. Апшеронск районы
  3. Белая Глина районы
  4. Белореченск районы
  5. Брюховецкая районы
  6. Выселки районы
  7. Гулькевичи районы
  8. Динская районы
  9. Ейск районы
  10. Кавказ районы 
  11. Калининская районы
  12. Каневская районы
  13. Кореновск районы
  14. Кызыл Армия районы
  15. Крыловская районы
  16. Крымск районы
  17. Курганинск районы
  18. Кущёвская районы
  19. Лабинск районы
  20. Ленинградская районы
  21. Мостовской районы
  22. Новокубанск районы
  23. Новопокровская районы
  24. Отрадненская районы
  25. Павловская районы
  26. Приморско-Ахтарск районы
  27. Северская районы
  28. Славянск районы
  29. Староминская районы
  30. Тбилисская районы
  31. Темрюк районы
  32. Тимашёвск районы
  33. Тихорецк районы
  34. Туапсе районы
  35. Успенское районы
  36. Усть-Лабинск районы
  37. Щербиновская районы

Танылган шәхесләр үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. ↑ Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А. et al. Конституция Российской Федерации // Российская газета — Россия: 1993. — ISSN 1606-5484; 1560-0823
  2. ↑ ОКТМО
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 3,37 3,38 3,39 3,40 3,41 3,42 3,43 ОКТМО. 185/2016. Южный ФО
  4. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
  5. ↑ Постановление ЦИК СССР от 13.09.1937 "О разделении Азово-Черноморского края на Краснодарский край и Ростовскую область"
  6. ↑ Закон РСФСР от 3 июля 1991 г. "О преобразовании Адыгейской автономной области в Советскую Социалистическую Республику Адыгея в составе РСФСР"
  7. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
  8. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
  9. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
  10. ↑ 10,0 10,1 http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
  11. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
  12. ↑ *, archived from the original on 2012-01-24, retrieved 2013-12-04 
  13. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года, Приложение 7: Национальный состав населения по субъектам Российской Федерации


Бу — Русия географиясе буенча мәкалә төпчеге.
Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,   Википедия проектына ярдәм итә аласыз.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Краснодар_крае&oldid=3819138