Краснодар крае
Краснода́р крае́ – Россия Федерациясенең Европа өлеше субъекты, Көньяк федераль округы составына керә.
| Русия Федерациясе субъекты | |||||
| Краснодар крае Краснодарский край | |||||
| |||||
|
| |||||
|
Административ үзәк |
Краснодар | ||||
| 41-нче | |||||
|
- Барлыгы |
75 485 км² | ||||
|
- Барлыгы |
5 330 181 кеше (2013) 70,6 кеше/км² | ||||
|
- Барлыгы, агымдагы бәяләрдә |
1 008,2 млрд. сум (2010) 157,6 мең сум | ||||
| Көньяк федераль округы | |||||
| Төньяк Кавказ икътисади районы | |||||
|
Губернатор |
|||||
| Ил көе | Краснодар крае гимны[d] | ||||
| РФ субъекты коды | 23 | ||||
| ISO 3166-2 коды | RU-KDA | ||||
| 03 | |||||
.svg)
Край үзәге – Краснодар шәһәре.
ГеографияҮзгәртү
Географиик урынлашуҮзгәртү
Край Россия көньягында, Төньяк Кавказының көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. Ростов өлкәсе, Ставрополь крае, Карачай-Чиркәс Республикасы, Адыг Республикасы һәм тулысынча танылмаган Абхазия белән чиктәш. Диңгез аша Кырым Җөмһүрияте белән чиктәш.
Край төньяк-көнбатыштан Азак диңгезе белән, төньяк-көнбатыштан Кара диңгез белән юыла. Край территориясе төньяктан көньякка 327 километрга, көнчыгыштан көнбатышка 360 километрга сузылган. Чикләр озынлыгы — 1540 км, яр буе сызыгының озынлыгы — 750 км, мәйданы 75 485 км² тәшкил итә.
Сәгать поясыҮзгәртү
Краснодар крае халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +4:00 гә тигез.
РельефҮзгәртү
Кубань елгасы крайны ике өлешенә бүлә: тигезле төньяк (Кубань-Азов буе түбәнлеге, территориясенең 2/3 өлеше), һәм таулы һәм тау алдындагы көньяк өлешенә (территориясенең 1/3 өлеше). Иң биек ноктасы — Цахвоа тавы (3345 м).
КлиматҮзгәртү
Климат күбесенчә уртача континеталь, Кара диңгез буенда (Анападан Туапсега алып) — ярымкоры Урта диңгездәге климаты, Туапседан төньяграк — субторпик климаты.
Гыйнварның урта температурасы — -5…+6 °С, июльнең урта температурасы — +22…+24 °С.
ТарихҮзгәртү
Краснодар крае 1937 елның 13 сентябрендә Азак-Кара диңгез крае составыннан аерылып чыгару юлы белән барлыкка килгән.[1]
1991 елдан край составыннан Адыг автономияле өлкәсе чыгарыла һәм Адыг республикасына үзгәртеп корыла.[2]
ХалыкҮзгәртү
Халык саны буенча Краснодар крае Мәскәү һәм Питырбурдан генә артта кала.
| 1959[3] | 1970[4] | 1979[5] | 1989[6] | 2002[7] | 2010[6] |
|---|---|---|---|---|---|
| 3 477 809 | 4 124 163 | 4 410 331 | 4 680 560 | 5 125 221 | 5 226 647 |
Милли составҮзгәртү
| Милләт | 2002, мең кеше (%)[8] | 2010, мең кеше [9] |
|---|---|---|
| руслар | 4436,3 (86,6 %) | 4522,9 (88,3 %) |
| әрмәннәр | 274,6 (5,4 %) | 281,7 (5,5 %) |
| украиннар | 131,8 (2,6 %) | 83,7 (1,6 %) |
Эре шәһәрләрҮзгәртү
 Краснодар  Сочи |
Урын | Шәһәр | Халык саны | Урын | Шәһәр | Халык саны |  Новороссийск  Ейск |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Краснодар | 744,995 | 11 | Анапа | 58,990 | ||
| 2 | Сочи | 343,334 | 12 | Крымск | 57,382 | ||
| 3 | Новороссийск | 241,952 | 13 | Геленҗик | 54,980 | ||
| 4 | Армавир | 188,832 | 14 | Тимашёвск | 53,924 | ||
| 5 | Ейск | 87,769 | 15 | Белореченск | 53,892 | ||
| 6 | Кропоткин | 80,765 | 16 | Курганинск | 47,970 | ||
| 7 | Славянск-на-Кубани | 63,842 | 17 | Каневская | 44,386 | ||
| 8 | Туапсе | 63,292 | 18 | Усть-Лабинск | 43,270 | ||
| 9 | Лабинск | 62,864 | 19 | Кореновск | 41,166 | ||
| 10 | Тихорецк | 61,823 | 20 | Апшеронск | 40,225 | ||
| Чыганак |
Административ бүленешҮзгәртү
Шәһәр округларыҮзгәртү
- I. Краснодар
- II. Новороссийск
- III. Геленҗик
- IV. Горячий Ключ
- V. Сочи
- VI. Армавир
- VII. Анапа
РайоннарҮзгәртү
- Абинск районы
- Апшеронск районы
- Белая Глина районы
- Белореченск районы
- Брюховецкая районы
- Выселки районы
- Гулькевичи районы
- Динская районы
- Ейск районы
- Кавказ районы
- Калининская районы
- Каневская районы
- Кореновск районы
- Кызыл Армия районы
- Крыловская районы
- Крымск районы
- Курганинск районы
- Кущёвская районы
- Лабинск районы
- Ленинградская районы
- Мостовской районы
- Новокубанск районы
- Новопокровская районы
- Отрадненская районы
- Павловская районы
- Приморско-Ахтарск районы
- Северская районы
- Славянск районы
- Староминская районы
- Тбилисская районы
- Темрюк районы
- Тимашёвск районы
- Тихорецк районы
- Туапсе районы
- Успенское районы
- Усть-Лабинск районы
- Щербиновская районы
Танылган шәхесләрҮзгәртү
- Людмила Марченко (1940-1997) - кино һәм театр артисты.
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ Постановление ЦИК СССР от 13.09.1937 "О разделении Азово-Черноморского края на Краснодарский край и Ростовскую область"
- ↑ Закон РСФСР от 3 июля 1991 г. "О преобразовании Адыгейской автономной области в Советскую Социалистическую Республику Адыгея в составе РСФСР"
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
- ↑ 6,0 6,1 http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
- ↑ *, archived from the original on 2012-01-24, retrieved 2013-12-04
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года, Приложение 7: Национальный состав населения по субъектам Российской Федерации
 |
Бу Русия географиясе буенча мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,  Википедия проектына ярдәм итә аласыз.
|