Дачиада
Дачиада (рум. Daciada) - һәр ике ел саен Румыния Социалистик Республикасында яшьләр арасында массакүләм спорт ярышлары. Аларның максаты массакүләм спортны үстерү һәм яшьләрне спорт белән шөгыльләнүгә җәлеп итү иде. Барлыгы шундый алты ярыш узды: беренче Дачиада 1977-1978 елларда булды, анда алты миллион кеше катнашты (2 мең спортчы-профессионаллар хокукына лаек булды). Соңгы Дачиада 1989 елның кышында була. Ярышларны уздыру 1989 елгы Румын революциясеннән соң туктатыла.
Тарих үзгәртү
Ярышларны Румыния Социалистик Республикасы Президенты Николай Чаушеску оештырган. Ярышларның исеме борынгы Дакия провинциясе хөрмәтенә алынган, мифология һәм мәдәният 1970-1980 елларда дәүләт идеологиясенең аерылгысыз өлеше — коммунизм һәм Румыния милләтенең кушылмасы булган. Ярышлар 1977 елдан башлап төрле предприятиеләрдә, мәктәпләрдә, университетларда, хәрби частьләрдә, шәһәрләрдә һәм жудецларда үткәрелә башлады. Март аеннан октябрь аена кадәр җәйге Дачиадалар, ноябрь аеннан февраль аена кадәр кышкы Дачиадалар үтте. Финаллар һәр ике ел саен үткәрелде.
Дачиадалар мәктәпләрдә спортны үстерде, барлык яшь категорияләре өчен дә ярышлар уздырды, укучыларны спорт белән шөгыльләнүгә рухландырды һәм, әлбәттә, төрле Румыния җыелма командаларына (шул исәптән Олимпия уеннарына да) сайлап алулар да узды. Дачиадалар үткәрү кысаларында хөкүмәт дәүләт корпорациясенә спорт комплекслары, стадионнар төзү, шулай ук төбәк дәрәҗәсендә спорт клублары ачуны да керткән. Хәзерге Румыниядәге спорт комплексларының күбесе Дачиадалар үткәргән вакытта төзелгән.
Дачиадада катнашучылар арасында Олимпия уеннары призерлары һәм чемпионнары, шулай ук дөнья һәм Европа чемпионнары: Николаэ Влад (1984 елгы Олимпия уеннары чемпионы) һәм Траян Чихэрян (1992 елгы Олимпия уеннарының бронза призеры), Мария Пуйкэ (1984 елгы Олимпия уеннары чемпионы), Элла Ковач (1991 елгы дөнья чемпионатының бронза призеры), Алина Астафей (1992 елгы Олимпия уеннарының көмеш призеры) һәм Паула Иван (1980 елгы Олимпия уеннары чемпионы), ишкәкче Санда Тома (2000 елгы Олимпия уеннарының бронза призеры), дзюдочы Василиса Пушкашу (1988 елгы Олимпия уеннары чемпионы).
2013 елда яшьләр эшләре һәм спорт министры Николай Бэничою яшьләрне спорт белән шөгыльләнүгә рухландыру өчен Дачиаданы яңартырга тәкъдим итте.