Wikipedia

Ботсвана

(Botswana битеннән юнәлтелде)

Ботсва́на (ингл. Botswana, тсвана Botswana), Ботсва́на Җөмһүрияте́ (ингл. Republic of Botswana, тсвана Lefatshe la Botswana) — Көньяк Африкада урнашкан дәүләт. Көньякта КАҖ, көнбатышта һәм төньякта Намибия, төньяк-көнчыгышта Замбия, көнчыгышта Зимбабве илләре белән чиктәш. Диңгезгә чыкмый. Географик яктан илнең 70 %-ын Калахари чүле тәшкил итә.

Ботсвана
афр. Botswana
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 1966
Сурәт
Рәсми исем Botswana, République du Botswana[1], Lefatshe la Botswana, Republic of Botswana[2] һәм Botswanská republika[3]
Кыскача исем 🇧🇼
Катнашучы Киву низагы[d]
Гомер озынлыгы 66,797 ел[4]
... хөрмәтенә аталган тсвана[d]
Демоним Motswana, Batswana, Botswanan, Botswanans, botswanai, botswaner, Botswanano, Zvanänan, بوتسواني, بوتسوانية, بوتسوانيون, בוטסואנית, בוטסואני, botswanezi, botswanez, botswaneză, বোতসোয়ানীয়, botsuanianu, botsuaniana, botswano, botswana, botswani, tsuana, Bocvanano, botswanès[5], botswanesa[5], botswanesos[5], botswaneses[5], Botswanais[1], Botswanaise[1], botswana, botswani, botswan, botswane, بوطسواني, بوطسوانية, بوطسوانيين, بوطسوانيات һәм Botsuánach[6]
Рәсми тел инглиз теле[7]
Гимн Ботсвана гимны[d]
Мәдәният Ботсвана мәдәнияте[d]
Шигарь тексты Rain, Pula, Дъжд, Our pride, your destination һәм Ein balchder, eich cyrchfan
Дөнья кисәге Африка[8]
Дәүләт  Ботсвана
Башкала Габороне[d]
Сәгать поясы UTC+02:00, Үзәк Африка вакыты[d] һәм Africa/Gaborone[d][9]
Табигый-георафик объект эчендә урнашкан Көньяк Африка
Иң көнчыгыш ноктасы 22°11′44″ к. к. 29°22′24″ кч. о.
Иң төньяк ноктасы 17°47′ к. к. 25°10′ кч. о.
Иң көньяк ноктасы 26°54′22″ к. к. 20°41′15″ кч. о.
Иң көнбатыш ноктасы 23° к. к. 22° кч. о.
Геомәгълүматлар Data:Botswana.map
Иң югары ноктасы Оце-Хилл[d]
Иң түбән ноктасы Лимпопо[d]
Идарә итү формасы парламент республикасы[d]
Дәүләт башлыгы вазыйфасы Ботсвана президенты[d]
Ил башлыгы Дума Боко[d]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы Ботсвана президенты[d]
Хөкүмәт башлыгы Мокветси Масиси[d]
Канунбирү органы Ботсвана милли җыелышы[d]
Үзәк банкы Ботсвана банкы[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләр Германия, Австралия, Намибия, Көньяк Африка Җөмһүрияте, Кытай Җөмһүрияте, Америка Кушма Штатлары, Россия, Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[10], Кытай, Бангладеш, Гөрҗистан һәм Замбия
Әгъзалык Берләшкән Милләтләр Оешмасы, АБ, Милләтләр Дуслыгы[11], Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Африка үсеш банкы[d], Африка, Кариб диңгезе һәм Тын океан дәүләтләре[d], Интерпол[12][13], ХКТО[d][14][15], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Африка көньягын үстерү җәмгыяте[d], Бөтендөнья почта берлеге[16][17], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][18], Бөтендөнья метеорология оешмасы[19], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[20], Көньяк Африка илләре таможня берлеге[d] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][21]
Никахка керү яше 21 яшь
Халык саны 2 480 244 (2023)[22]
Ир-ат халкы 1 233 202[23], 1 256 708[23], 1 277 735[23] һәм 1 298 807[23]
Хатын-кыз халкы 1 266 499[23], 1 289 694[23], 1 310 688[23] һәм 1 331 489[23]
Административ бүленеше Үзәк округ[d], Ганзи[d], Кгалагади[d], Кгатленг[d], Квененг[d], Төньяк-Көнчыгыш округ[d], Төньяк-Көнбатыш округ[d], Көньяк-Көнчыгыш округ[d] һәм Көньяк округ[d]
Су өслеге өлеше 2,5 процент
Акча берәмлеге Ботсвана пуласы[d]
Номиналь тулаем эчке продукт 18 737 066 307 $[24] һәм 20 352 322 157 $[24]
Кеше башына ТЭП 6710,99 $[25]
Кеше потенциалы үсеше индексы 0,693[26]
Inequality-adjusted Human Development Index 0,426[27]
Үз-үзенә кул салулар күрсәткече 9,3[28]
Эшсезлек дәрәҗәсе 18 ± 1 процент[29]
Нәрсә белән чиктәш Намибия, Көньяк Африка Җөмһүрияте, Замбия һәм Зимбабве
Автомобил хәрәкәте ягы сул[d][30]
Челтәр көчәнеше 230 вольт[31]
Электр аергычы төре D төре[d][31], BS 1363[d][31] һәм BS 546[d][31]
Әүвәлгесе Бечуаналенд[d]
Алыштырган Бечуаналенд[d]
Кулланылган тел инглиз теле[32], жуцъоан теле[d], экока къкунг теле[d], Tshwa[d], чъхоан теле[d], Наро теле, Kgalagadi[d], Tswapong[d], лъгана-цъгви теле[d], Birwa[d], Shua[d], тһимбукушу теле, Nambya[d], гсирику теле, Gǀui[d], куһане теле, йейи теле, төньяк ндебеле теле[d], ǃXóõ, африкаанс теле, Khwe[d], отҗиһереро теле, силози теле, Kalanga[d], тсвана теле, ǁAni[d] һәм Kua[d]
Мәйдан 581 737 км²
Рәсми веб-сайт gov.bw
Һәштәге Botswana
Югары дәрәҗәле Интернет домены .bw
Харита сурәте
Тематик география Ботсвана географиясе[d]
Нәрсәдән бүленеп чыккан Бөекбритания
Феноменның икътисады Ботсвана икътисады[d]
Феноменның демографиясе Ботсвана халкы[d]
Мәктәптә укымаган балалар саны 74 929[33]
Джини коэффициенты 53,3[34]
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме 12 процент
Тулаем туулар коэффициенты 2,836[35]
Шәһәр халкы 1 754 091[23], 1 804 813[23], 1 852 275[23] һәм 1 899 705[23]
Авыл халкы 745 611[23], 741 589[23], 736 148[23] һәм 730 591[23]
Уку-язу нисбәте 88 процент[36]
Демократия индексы 7,62[37]
BTI Governance Index 7,44[38], 7,27[38], 7,21[38], 7,11[38], 7,01[38], 7,04[38], 7,09[38], 7,25[38] һәм 6,81[39]
BTI Status Index 7,98[38], 7,94[38], 7,81[38], 7,78[38], 7,91[38], 7,84[38], 7,89[38], 8[38] һәм 7,59[39]
Туым күрсәткече 24,887[23], 24,195[23], 23,576[23] һәм 23,036[23]
Үлем күрсәткече 6,974[23], 6,95[23], 9,461[23] һәм 6,897[23]
Happy Planet Index score 31,9[40]
Илнең мобиль коды 652
Илнең телефон коды +267
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны 9-1-1[d], 997[d][41], 998[d][41] һәм 9-9-9[d][41]
Номер тамгасы коды BW
Диңгездәге идентификацияләү номеры 611
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме Төркем:Ботсванада төшерелгән фильмнар[d]
Карта
 Ботсвана Викиҗыентыкта

Дин

үзгәртү

Ботсванада Дин иреге хөрмәт ителә [42].

  • Ил халкының (2,26 миллион кеше, бәяләүләр буенча, 2015 елда) күпчелеге (77 % ы) ― христиан дине тарафдары.
  • 2001 елгы халык санын алу мәгълүматлары буенча, илдә мөселманнар саны 5 000 нән артык.
  • 2001 елгы халык санын алу мәгълүматлары буенча, шулай ук 3 000 гә якын Һинд дине һәм 700 гә якын Бәһаи дине тарфдары бар.
  • Халыкның якынча 6 проценты традицион Африка динен тотучылар булып тора.
  • Халыкның якынча 20 проценты дини түгел.

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  2. ↑ Official Names of the United Nations Membership — UN, 2016. — 5 p.
  3. ↑ https://www.skgeodesy.sk/sk/ugkk/geodezia-kartografia/standardizacia-geografickeho-nazvoslovia/nazvy-statov/
  4. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Corporació Catalana de Mitjans Audiovisuals — 1983.
  6. ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
  7. ↑ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bc.html
  8. ↑ https://www.workwithdata.com/place/botswana
  9. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/africa
  10. ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
  11. ↑ https://thecommonwealth.org/our-member-countries/botswana
  12. ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
  13. ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Africa/BOTSWANA
  14. ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
  15. ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/botswana
  16. ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
  17. ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=53
  18. ↑ https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
  19. ↑ https://public.wmo.int/en/members/botswana
  20. ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
  21. ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
  22. ↑ https://data.who.int/countries/072
  23. ↑ 23,00 23,01 23,02 23,03 23,04 23,05 23,06 23,07 23,08 23,09 23,10 23,11 23,12 23,13 23,14 23,15 23,16 23,17 23,18 23,19 23,20 23,21 23,22 23,23 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
  24. ↑ 24,0 24,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
  25. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD
  26. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  27. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  28. ↑ https://apps.who.int/gho/athena/data/xmart.csv?target=GHO/SDGSUICIDE,SDG_SH_STA_SCIDEN&profile=crosstable&filter=COUNTRY:*;REGION:*;AGEGROUP:-&x-sideaxis=COUNTRY;SEX&x-topaxis=GHO;YEAR
  29. ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
  30. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  32. ↑ Crystal D. English as a Global Language — 2 — Cambridge University Press, 2012. — 224 p. — ISBN 978-1-107-61180-1, 978-0-511-07862-0, 978-0-521-82347-0, 978-0-521-53032-3
  33. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  34. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
  35. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  36. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SE.ADT.LITR.ZS
  37. ↑ 2020 Democracy Index
  38. ↑ 38,00 38,01 38,02 38,03 38,04 38,05 38,06 38,07 38,08 38,09 38,10 38,11 38,12 38,13 38,14 38,15 https://www.bti-project.org
  39. ↑ 39,0 39,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/BWA
  40. ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=BWA
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 International Numbering Resources Database: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value / мөхәррир Халыкара телекоммуникацияләр берлеге
  42. ↑ International Religious Freedom Report 2007: Botswana. United States Bureau of Democracy, Human Rights and Labor (September 14, 2007). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.

Сылтамалар

үзгәртү
  Викиҗыентыктагы медиафайллар?

Моны да карагыз

үзгәртү
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ботсвана&oldid=4248454