Янцзы
Янцзы́ елгасы яки Янҗи (кыт. 長江, Cháng Jiāng — «Озын елга»; түбән агымында шулай ук кыт. 揚子江, Yángzǐ Jiāng Listen ) — Евразиядәге иң озын елга (5800 км), Тын океанга коя. Муссонлы яңгырлар вакытында ташый.
 | |
| География | |
|---|---|
| АТБ | Чиңхәй, Сычуань, Чуңчиң, Шаңхай |
| Ил | Кытай |
| Координатлар | 33°26'39"тн, 90°56'10"кнч, 31°23'37"тн, 121°58'59"кнч |
| Tarddiad | Тибетское нагорье, Yangtze River source  |
| Нинди сулыкка коя | Көнчыгыш Кытай диңгезе |
| Бассейн мәйданы | 1 808 500 км² |
| Озынлык | 6300 километр |
| Су чыгымы | 31 900 м³/с |
| Llynnoedd | Дунтинху, Поянху |
 | |
Диңгезгә койган урынында зур дельта хасил итә. Янцзының шактый өлешендә суднолар йөри. Түбән агымына хәтта диңгез суднолары да керә ала. Елга һәм аның кушылдыкларының суын сугару өчен файдаланалар. Кытай халкының дүрттән бер өлеше аның бассейнында яши.
Көчле яңгырлардан соң Кытайның ике зур елгасы, Хуанхэ һәм Янцзы даими рәвештә ярларыннан ташып тора. 1931 елда, мәсәлән, 16 провинция су астында калган, 1 миллионнан артык кеше үлгән, тагын 40 миллионы зыян күргән. 1954 елда да шул чама зыян килгән. Ә 1959 елда елгаларның ташуы аркасында 2 миллион кешенең гомере өзелгән, 10 миллионы йортсыз калган, 5 миллион акр авыл хуҗалыгы җирләре яраксыз хәлгә килгән.
Янцзы өстенә дөньядагы иң зур ГЭС урнашкан.
Чыганаклар
үзгәртү
 |
Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
|