Фәхрия Арская

Фәхрия Ибәтулла кызы Әхмәдова-Кудашева (Фәхрия Кудашева-Арская, Фәхрия Әхмәтова, сәхнә псевдонимы — Фәхрия Арская; рус. Фахрия Ахмедова; 1880 ел, Арча^{[чыганагы?]} — 1956 ел Казан) — "Сәйяр" труппасында уйнаган актриса, биюче. Татар театрында беренче профессиональ актрисаларның берсе.

Фәхрия Арская
Туганда бирелгән исеме:	Фәхрия Ибәтулла кызы Әхмәтова
Туу датасы:	1880 ел(1880)
Үлем датасы:	1956 ел(1956)
Үлем җире:	ССРБ, РСФСР, ТАССР, Казан
Һөнәре:	драма актеры
Гражданлыгы:	Русия империясе Русия империясе→ РСФСР РСФСР→ ССРБ ССРБ
Активлык еллары:	1908 – 1929
Бүләк һәм премияләр:	Хезмәт Батыры

Тәрҗемәи хәле

1908 елда Фәхрия Арская «Сәйяр» труппасына кушыла. (Бу чорга кадәр аның тормышы турында мәгълүмат юк.) 1910 елда актриса труппадан китә, ләкин башка театр төркемнәрендә чыгыш ясавын дәвам итә (Ильяс Кудашев-Ашказарскийның "Сәйяхында", «Фажига вә мөсәккин исламиядә"). Тәнкыйтьчеләр әйтүенчә, аның биюе яхшы, һәм ул татар культурасын яхшы тоя. 1914 елның февралендә Петербургтагы "Шәрык кичәсендә" Фәхрия Арская Идел буе татарларының милли биюе «Әтнә»не аеруча зур уңыш белән башкара. Заһид Шамилнең хәйрия җәмгыяте оештырган бу вакыйга империянең Көнчыгыш мәдәниятларның үзенчәлекле күргәзмәсе була. Ватандашлар сугышы вакытында Фәхрия Арская фронтлы сәхнәләрендә чыгышлар ясый. 1928 — 1929 елларда Татар дәүләт академия театрында эшли. Актрисаның Оренбургта һәм башка Казан театрларында эшләгәне дә билгеле.

1926 елда Фәхрия Арскаяга Хезмәт Батыры исеме бирелә.

Ильяс Кудашев-Ашказарскийга кияүдә иде.

Уйнаган рольләре

• Сарбиҗамал — «Уйнаш» («Өч бәдбәхет») Галиәсгар Камал
• Җамилә — «Югалган хатын» Идрис Багданов
• Марьям — "Жена из загробного мира" ("Теге дөньядан хатын"), реж. Вәлиулла Мортазин-Иманский

Чыганаклар

• Татарский энциклопедический словарь. — Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1999. — 703 с., илл. ISBN 0-9530650-3-0 (русча)
• Г. Камал театры артистлары: Библиографик белешмәлек. Ильтани Илалова — Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2005.