Мари-Төрек районы
Мари-Төрек районы (рус. Мари-Турекский район, мар. Марий Тӱрек кундем) — Мари Илнең көнчыгышында урнашкан административ берәмлеге.
| |||
Ил | |||
---|---|---|---|
Статус | |||
Төбәк | |||
Административ үзәк | |||
Нигезләү датасы | |||
район башлыгы |
Ёлкин Владимир Юрий улы | ||
Рәсми телләр | |||
Халык саны |
23 155 кеше[2] | ||
Мәйдан |
1513,86 км²[3] | ||
Сәгать поясы |
MSK (UTC+3) | ||
mari-tyrek.ru | |||
Үзәге — Мари-Төрек шәһәр тибиндыгы посёлогы.
География
үзгәртүЧиктәшлек
үзгәртүЯк | Район яки регион |
---|---|
Төньяк Төньяк-көнчыгыш |
Киров өлкәсе (Уржум районы, Малмыж районы) |
Көньяк-көнчыгыш Көньяк |
Татарстан (Балтач районы, Арча районы) |
Көньяк-көнбатыш | Морки районы |
Көнбатыш | Бәрәңге районы |
Төньяк-көнбатыш | Сернур районы |
Тарих
үзгәртүМари-Төрек районы 1924 елда барлыкка килгән. чирмешләр бу җирләрне «эрвел» (иртәнге як) дип атыйлар, ә аның яшәүчеләрен — «эрвел мари» (көнчыгыш мари). Район үзәгенең исеме «тӱр» (чит, кырый) сүзендән чыккан. Бу исеме монда мари иле башланып китүен белдерә.
Халык
үзгәртү1959[4] | 1970[5] | 1979[6] | 1989[7] | 2002[8] | 2010[2] |
---|---|---|---|---|---|
36 241 | 33 367 | 29 901 | 27 698 | 25 577 | 23 155 |
Милли состав (2002): чирмешләр — 48,6%, руслар — 25,7%, татарлар — 18,7%, арлар — 6,0%.[9]
Демография
үзгәртүХалык саны | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2002[10] | 2005 | 2009[11] | 2010[12] | 2011[13] | 2012[14] | 2013[15] | 2014[16] | 2015[17] |
25 577 | ↘24 500 | ↘23 358 | ↘23 155 | ↘23 005 | ↘22 270 | ↘21 588 | ↘21 049 | ↘20 606 |
Административ бүленеш
үзгәртү- Мари-Төрек шәһәр җирлеге
- Карлыган авыл җирлеге
- Косолапово авыл җирлеге
- Мари-Билямор авыл җирлеге
- Мариец авыл җирлеге
- Хлебниково авыл җирлеге
Районда туганнар
үзгәртү- Кузьма Андреев (1857, Олы Карлыган ― 1940, Можга), удмурт мәгърифәтчесе, укытучы, тәрҗемәче, православие дине миссионеры.
- Вячеслав Кислицын — Мари Ил президенты (1997—2000).
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ ОКТМО
- ↑ 2,0 2,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-02-09
- ↑ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst88/DBInet.cgi?pl=8006001
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
- ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-01-09
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. әлеге чыганактан 2012-02-03 архивланды.
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. әлеге чыганактан 2014-01-02 архивланды. 2014-01-02 тикшерелгән.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения городов, районов, городских и сельских населённых пунктов
- ↑ Марий Эл. Оценка численности городского и сельского населения на 1 января текущего года 2009-2014 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2014-05-31 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). әлеге чыганактан 2013-11-16 архивланды. 2013-11-16 тикшерелгән.
- ↑ Оценка численности постоянного населения по муниципальным образованиям Республики Марий Эл на 1 января 2014 года. әлеге чыганактан 2014-04-01 архивланды. 2014-04-01 тикшерелгән.
- ↑ Оценка численности постоянного населения по Республике Марий Эл на 1 января 2015 года. әлеге чыганактан 2015-04-07 архивланды. 2015-04-07 тикшерелгән.