Ләйлә Исмәгыйлова

Ләйлә Исмәгыйлова
	Ләйлә Исмәгыйлова
	; Л. З. Исмәгыйлова
Төп мәгълүмат
Тугандагы исеме	баш. Ләйлә Заһир ҡыҙы Исмәғилева
Туу көне	26 май 1946 (78 яшь)
Туу урыны	ССРБ, РСФСР, Мәскәү
Эшчәнлек еллары	1963 — х. в.
Дәүләт	ССРБ→; РФ
Һөнәрләр	композитор, педагог
Кораллар	пианино
Жанрлар	балет, симфоник, вокаль-хор әсәрләре
Коллективлар	Уфа сәнгать институты
Бүләкләр
Милләт	башкорт

Ләйлә Исмәгыйлова, Ләйлә Заһир кызы Исмәгыйлова (баш. Ләйлә Заһир ҡыҙы Исмәғилева, 1946 елның 26 мае, ССРБ, РСФСР, Мәскәү) — ССРБ һәм РФ композиторы, пианиночы, педагог, Башкортстан композиторлар берлеге рәисе, РФ (1998) һәм БАССР (1984) атказанган сәнгать эшлеклесе, ССРБ (РФ) һәм БР композиторлар берлекләре әгъзасы, Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты профессоры, Башкортстанның халык артисты (2012), РФ композиторлар берлегенең Д. Шостакович исемендәге (1978), БР Салават Юлаев исемендәге (2018) премияләре лауреаты.

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Исмәгыйлова битенә күчегез.

Тәрҗемәи хәле

1946 елның 26 маенда Мәскәүдә композитор Заһир Гариф улы Исмәгыйлев гаиләсендә туган. 1965—1968 елларда Казан дәүләт консерваториясе каршындагы махсус музыка мәктәбендә (А. С. Леман сыйныфы), 1968—1970 елларда Мәскәү дәүләт консерваториясендә укый (В. Г. Фере сыйныфы)^[1]. 1972 елда Гнесиннар исемендәге Дәүләт музыка көллиятен тәмамлый (Г. И. Литинский сыйныфы).

1972 елдан Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институтында: укытучы, 1979 елдан композиция кафедрасы мөдире^[2], 1990—1991 елларда институтның фәнни эшләр буенча проректоры, 2003 елдан — профессор^[3].

2013 елның 9 декабреннән — Башкортстан композиторлар берлеге рәисе^[4].

Иҗаты

Ләйлә Исмәгыйлова — «Хуҗа Насретдин» (1998), «Аркайым» (2005) һәм «Әлгамбра розасы» (2012) балетлары авторы.

«Әлгамбра розасы» балеты Испаниядән бирелгән заказ буенча языла, промоверсия презентациясе Торревьеха шәһәре Сәнгать үзәгенең камера залында була^[5].

Ләйлә Исмәгыйлованың әсәрләре күренекле дирижёрлар Фуат Мансуров, Натан Рахлин, В. Синайский җитәкчелегендәге оркестрлар тарафыннан РФ шәһәрләрендә һәм чит илләрдә (Алмания, Бөекбритания, Маҗарстан, Болгария, Польша, Румыния һ. б.) даими башкарыла.

Әсәрләре

Музыка театры өчен:

«Хуҗа Насретдин» — балет (В. Щербаков либреттосы, 1998).
«Аркайым» — балет (Я. Седов либреттосы, 2005).
«Әлгамбра розасы» — балет (Е. Голуб либреттосы, 2012).

Симфоник, вокаль-хор әсәрләре:

Камера симфониясе (1996)
Фортепиано белән оркестр өчен концерт (1968)
Скрипка белән оркестр өчен концерт (1982)
«Аталар җире» — 4 өлештән (Дала. Көй. Бишек җыры. Егетләр) торучы симфонияләр шәлкеме (1972)
Тавыш һәм симфоник оркестр өчен «Такташ-симфония» (1987)
Симфоник күренешләр (1983)
«Хуҗа Насретдин» балетыннан сюита
«Мәңгелек шигырь» катнаш хор белән музыка кораллары ансамбле өчен Гомәр Хәйям шигырьләренә оратория (1980)
Тавыш белән оркестр өчен поэма (1989)
«Әлгамбрадан» симфоник картиналары (2013).

Камера-инструменталь әсәрләре:

Флейта, гобой, ике скрипка, альт, виолончель, фортепиано һәм литавралар өчен октет (1978)
Кыллы квартет (1973)
Фортепиано өчен соната (1975)
Фортепиано өчен полифоник шәлкем (1971)
Фортепиано өчен вариацияләр (1963)
Фортепиано өчен ике концерт пьесасы (2000)

Бүләкләре, мактаулы исемнәре

1978 — РФ композиторлар берлегенең Д. Шостакович исемендәге премиясе
1984 — БАССР атказанган сәнгать эшлеклесе
1998 — РФ атказанган сәнгать эшлеклесе
2012 — Башкортстанның халык артисты
2018 — Салават Юлаев премиясе^[6]
2023 — «Хезмәт батырлыгы өчен» медале ^[7]

Искәрмәләр

↑ Исмагилова. Большая биографическая энциклопедия. 2009.
↑ ИСМАГИЛОВА в музыкальном словаре, archived from the original on 2019-03-10, retrieved 2018-10-10
↑ Л. З. Исмагиловой присвоено почётное звание «Народный артист Республики Башкортостан», archived from the original on 2013-10-05, retrieved 2018-10-10
↑ 9 декабря в Союзе композиторов Башкортостана выбрали нового председателя, archived from the original on 2014-01-07, retrieved 2018-10-10
↑ Латыпова Л. Рождение балета в режиме on-line. 2016 елның 5 март көнендә архивланган. «Рампа»
↑ Башкортстанда Салават Юлаев исемендәге дәүләт бүләген алучылар билгеле. Азатлык радиосы, 10.10.2018
↑ Азат Гиззатуллин. В Уфе женщин республики поздравили с их праздником и вручили заслуженные награды. ИА «Башинформ», 7.03.2023

Сылтамалар

Музыкальный энциклопедический словарь, 1990 2019 елның 10 март көнендә архивланган.
Исмагилова Лейла Загировна 2019 елның 26 март көнендә архивланган.. Статья в Башкирской энциклопедии.

[1] Исмагилова. Большая биографическая энциклопедия. 2009.

[2] ИСМАГИЛОВА в музыкальном словаре, archived from the original on 2019-03-10, retrieved 2018-10-10

[3] Л. З. Исмагиловой присвоено почётное звание «Народный артист Республики Башкортостан», archived from the original on 2013-10-05, retrieved 2018-10-10

[4] 9 декабря в Союзе композиторов Башкортостана выбрали нового председателя, archived from the original on 2014-01-07, retrieved 2018-10-10

[5] Латыпова Л. Рождение балета в режиме on-line. 2016 елның 5 март көнендә архивланган. «Рампа»

[6] Башкортстанда Салават Юлаев исемендәге дәүләт бүләген алучылар билгеле. Азатлык радиосы, 10.10.2018

[7] Азат Гиззатуллин. В Уфе женщин республики поздравили с их праздником и вручили заслуженные награды. ИА «Башинформ», 7.03.2023

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Төп мәгълүмат
Ләйлә Исмәгыйлова
Л. З. Исмәгыйлова
Тугандагы исеме	баш. Ләйлә Заһир ҡыҙы Исмәғилева
Туу көне	26 май 1946(1946-05-26) (78 яшь)
Туу урыны	ССРБ, РСФСР, Мәскәү
Эшчәнлек еллары	1963 — х. в.
Дәүләт	ССРБ ССРБ→ РФ
Һөнәрләр	композитор, педагог
Кораллар	пианино
Жанрлар	балет, симфоник, вокаль-хор әсәрләре
Коллективлар	Уфа сәнгать институты
Бүләкләр
Милләт	башкорт